Verslag van de reis naar Lesbos

Waar te beginnen

Inmiddels ben ik weer op Nederlandse bodem.

Ik weet niet zo goed waar ik moet beginnen – of waar ik moet ophouden. Misschien het meest confronterend na deze lange week was mijn reis terug. Het gemak waarmee ik kon reizen (ik hoefde alleen mijn boarding pass te laten zien – en op een irritant mondkapje na was er niets van corona te merken; ik kon zo doorlopen naar het vliegtuig) stond in schril contrast met de moeilijkheden die de vluchtelingen ervaren in hun reis naar het vasteland van Europa. Het vliegtuig – vol met Nederlandse pensionado’s die van hun spotgoedkope zonvakantie hadden genoten net buiten het hoogseizoen – trok zich niets aan van landgrenzen.

Een week vol tegenstrijdigheden

Maar goed, dat was alleen nog maar de terugreis. De week zelf was intens, vermoeiend, prachtig en vol tegenstrijdigheden. Misschien zoals ik had verwacht (of gehoopt), maar ook weer volledig anders. Ik kan het nog niet helemaal bevatten. We hebben weinig geslapen, (veel) gelachen, gevloekt, beetje gehuild, maar vooral: keihard gewerkt. We waren deze week met een klein team: Truus, Rachid, Merel en ik. We kwamen van heel andere plekken, met een totaal andere achtergrond, leeftijden, karakters en eigenschappen, maar met een gemeenschappelijk doel: helpen, ook al is het maar een druppel in de oceaan. (Ik heb daarnaast nog een spoor van kattenbrokjes door Lesbos getrokken… Of het ook hulp is?) Door corona waren er het afgelopen anderhalve jaar geen teams vrijwilligers meer welkom in het kamp. Het (permanente) team van Because We Carry (BWC) op Lesbos, bestaande uit een handvol jonge, sterke, gemotiveerde meiden, hebben in die tijd het volledige BWC programma in hun eentje gedraaid. Sinds een paar weken zijn er weer vrijwilligers op Lesbos. En die bleken hard nodig.

Het kamp was niet de gevangenis die ik verwacht had

Misschien het meest opvallend – en tegen mijn verwachting in – was het kamp niet de gevangenis die ik had verwacht. Integendeel, we konden makkelijk in en uit het kamp reizen. Ook de bewoners van het kamp zelf. Maar schijn bedriegt. Sommige bewoners leken meer privileges te genieten dan andere. Sommige keren werden (sommige) bewoners wel tegengehouden en andere keren weer niet. Net hoe de pet van het leger stond. Arbitrariness rules. Op zondag gaat het kamp op slot. Ook was het niet het ‘panopticon’ dat ik had verwacht: waar iedereen zei dat het nieuwe kamp beter was dan het oude Moria – meer geordend, tenten, rub halls en isoboxen op rijen, genummerd, enz – blijkt het in de praktijk nog steeds een behoorlijke chaos. Tenten staan kriskras door elkaar, uit de nummering kon ik weinig logica opmaken, en van de een op de andere dag kan de nummering van de isoboxen veranderen waardoor we de groenten en boodschappentassen niet konden afleveren omdat we de bewoners niet konden vinden. Veel interne verhuizingen, tenten en isoboxen herbergen meerdere families, rub halls 100-150 ’single men’, alles had verschillende ingangen, en veel families waren plotsklaps vertrokken, veelal naar Athene. Bovenal was het er stoffig, er was geen stromend water en er was geen enkele vorm van beschutting.

Heel veel kinderwagens

Onze week bestond uit het uitpakken en sorteren van kinderwagens (we weten nu alles van ‘bugaboos’, ‘easywalkers’, ’stokkes’ en ‘mutsy’s’), die in het kamp niet alleen dienst doen als kinderwagen, maar vooral om de zware jerrycans water te vervoeren. Ook hebben we eindeloze hoeveelheden babyflesjes, speentjes, schoentjes en zeep gesorteerd en versleept. Een ander onderdeel bestond uit voeding. In het kamp krijgen de bewoners wel eten, maar het eten is schaars en bevat weinig voedingsstoffen. BWC probeert dit gat te dichten door groente en fruit uit te delen. Zo hebben we samen met het ‘mannenteam’, bestaande uit 15-20 mannelijke bewoners van het kamp, 1600 pakketten groenten gesorteerd en bij alle bewoners van het kamp rondgebracht. Ook hebben we 140 zware boodschappentassen (met o.a. melk, noten, dadels, olie, rijst) voor zwangere vrouwen en vrouwen met kinderen tot 1 jaar samengesteld en uitgedeeld. Met een team van 15-20 vrouwelijke bewoners hebben we vervolgens twee keer een voedzame lunch gesorteerd en uitgedeeld voor dezelfde laatstgenoemde doelgroep. Op maandag en vrijdag staat de bananendistributie in de ‘foodline’ op het programma. Hier hebben we het merkwaardige fenomeen gezien dat moeders vechten voor een extra banaan voor hun kind. Ruzies gaan werkelijk over één banaan (of 5, als de mensen in de foodline corrupt blijken te zijn… Neem het ze eens kwalijk!).

Donaties zijn goed gebruikt

Dit bericht is al veel te lang. Twee dingen wil ik er nog uitlichten. Van jullie donaties hebben we onder meer ook een Griekse lunch voor het mannenteam verzorgd (op woensdag verzorgen de vrijwilligers altijd een lunch, aangezien de mannen de hele dag voor BWC werken, met een inzet en kracht die werkelijk ongelooflijk is). Onze gedachte hierachter was dat vele toeristen genieten van het heerlijke en relatief goedkope eten op Lesbos, maar de vluchtelingen nog nooit een hap Grieks hebben gegeten. Op zaterdag hebben we vervolgens een ‘beauty ochtend’ voor het vrouwenteam georganiseerd. Niet per se ‘mijn ding’, maar het was een daverend succes! Wat een gezichtsmasker, nagellak, scrub, mascara en oogschaduw wel niet kan doen! De vrouwen en hun kleine kinderen leefden helemaal op. Niet alleen eten en een dak boven je hoofd blijkt een primaire behoefte, maar ook verzorging, een aanraking, schoonheid.

Ik wil jullie nogmaals bedanken voor jullie gulle donaties. Ik heb geprobeerd alles netjes bij te houden aan inkomsten en uitgaven, dus schroom niet te vragen naar specificaties. Ook als jullie nog andere vragen hebben kunnen jullie me uiteraard mailen.

Dank,

Mirthe

(foto: now_you_see_me_moria, 11 sept 2021
https://www.instagram.com/now_you_see_me_moria/)

Mail: m.s.jiwa@gmail.com

 

 

Evaluatie van de retraites 2021 in Brognon: de kracht van de satsang

Het retraiteseizoen zit er op. Het was een boeiende zomer. We hebben in totaal 11 retraites kunnen organiseren en heel veel feed back gekregen. Juist in deze coronatijd was het zo belangrijk dat er een plek is waar je naartoe kan gaan en even helemaal tot rust kunt komen.

Het afgelopen jaar is er hard gewerkt. De nieuwe kamers zijn klaar en voldoen goed en er is gewerkt aan het creëren van mooie zichtlijnen. De coniferenhagen zijn verwijderd en hierdoor kan je nu over het gehele terrein en over het dal in het zuiden kijken. De bosrand in het noorden is ook opengemaakt, waardoor je kan genieten van een prachtig lichtspel als de zon schijnt. Het bos lijkt wel een ‘groene diamant’ vol fonkels. Het schittert je tegemoet.

Wat is er toch zo bijzonder aan de retraites?

We hebben weer uitgebreide evaluaties kunnen houden en opnieuw blijkt dat de retraites erg gewaardeerd worden. Wat is er toch zo bijzonder aan de retraites? Uit eerdere evaluaties hebben we kunnen opmaken dat de ‘liefdevolle zorg’ die gegeven wordt en die we met elkaar creëren, één van de belangrijkste factoren is waardoor de waardering van de retraites zo hoog scoort. Daarnaast is er nog een belangrijke factor die juist dit jaar zo naar voren kwam: het bij elkaar kunnen zijn in een satsang. Een satsang is een groep. Maar de mensen die komen naar een retraite hebben elkaar veelal niet uitgekozen. Het zijn vreemden die je ontmoet. Maar toch is er iets bijzonders: we komen bij elkaar en het programma heeft een thema. Verder is het er veilig: je mag zijn zoals je bent, je hoeft niet anders te doen of te veranderen. Iedereen in een satsang is ook gelijkwaardig en je werkt met elkaar en voor elkaar. De satsang is niet bedoeld voor de ontwikkeling van een individu, maar werkt voor de ontwikkeling van het geheel. Tot slot mag een satsang niet te homogeen zijn. In dat geval zouden we allemaal ongeveer dezelfde ‘blinde vlekken’ hebben en kunnen we elkaar niet helpen om ook eens op een andere manie naar de dingen te kijken.

Het belang van de satsang

Wat nu in deze coronatijd zo duidelijk naar voren kwam, is het belang van de satsang. Zo veel studies en bijeenkomsten hadden we dit jaar via videoverbinding en dat heeft ons ook heel veel gebracht. Het is relatief laagdrempelig en ook op grote afstand konden deelnemers gemakkelijk meedoen. We moesten even wennen aan dit nieuwe medium, maar we leerden snel en de mails werden ‘dieper’ en ‘dieper’. Super. Deze videomeetings heeft zeker een plek gekregen en ook het komende seizoen zullen we verschillende videostudies en bijeenkomsten organiseren. Maar tijdens de retraites werd duidelijk dat de videostudies de bijzondere werking van de satsang niet kunnen vervangen. Het is een mysterieus iets hoe de satsang werkt, maar iedereen kan het voelen en meemaken. Het geheel is veel meer dan de som der delen. Wat we geleerd hebben is dat het bijeenkomen in een satsang misschien wel de grootste ‘spirituele discipline’ is die we hebben en dat de uitwerking bijzonder heilzaam is. Je komt op een bepaalde manier tot rust en je wordt op een manier gevoed die je maar heel moeilijk op een andere manier kunt bereiken. En het is zo simpel: je hoeft niet veel te doen. Je openstellen, je positief opstellen, een glimlach, meer is het niet. Je mag zijn zoals je bent, je hoeft niet te veranderen en de uitwerking van het bijeenkomen in een satsang is direct merkbaar.

Satsang en videobijeenkomsten

Wij hebben geleerd dat het bijeenkomen in een satsang één van de grootste hulpmiddelen is die we hebben om in balans te komen en te blijven in een tijd vol veranderingen en onzekerheden. Wij gaan dan ook weer starten met onze live bijeenkomsten volgens het principe van de satsang. Het is het beste wat we kunnen aanbieden. Toch zullen ook de videostudies een plek krijgen. We moeten nog kijken hoe we alles zo goed mogelijk kunnen organiseren, maar studies, bijeenkomsten, retraites zijn bijzonder sterk als we de regels en uitgangspunten van de satsang blijven volgen: een spiritueel focus, veiligheid, gelijkwaardigheid, werken voor de ontwikkeling van het geheel en het verwelkomen van diversiteit.

De satsang is wat alle retraites met elkaar gemeen hebben

We zijn dankbaar voor alle feed back die we ontvangen hebben n.a.v. de retraites. Zij hebben nogmaals gewezen op het belang van de satsang die alle retraites met elkaar gemeen hebben. Mooi om te merken dat ook dit jaar de retraites weer hun werk hebben gedaan. Een motivatie voor ons om door te gaan met het werk en het retraiteprogramma het komende jaar nog verder uit te breiden.