Hoe kan meditatie helpen bij het verwerken van verdriet en pijn?

Het is duidelijk dat meditatie kan helpen om een betere innerlijke balans te krijgen en bijdraagt aan het beter om kunnen gaan met stress. Meditatie houdt echter veel meer in dan een techniek die een paar keer per dag beoefend wordt, het is een manier van leven. Een meditatieve levenshouding maakt dat meditatie in iedere activiteit van ons leven aanwezig is. Dit is wat de grote meesters uit Oost en West ons steeds weer voorhouden: staar je niet blind op de meditatie als techniek, vertaal de meditatie in iedere activiteit van het leven. Het is een hele natuurlijke manier van leven.

Wat veel mensen niet weten is dat meditatie ook heel effectief is bij het verwerken van groot verdriet en pijn. Hoe dit werkt? Het ligt in de natuur van de meditatie zelf besloten. Kijk nog eens goed naar wat er gebeurt in de meditatie. Je daalt a.h.w. af in je eigen geest en bereikt het eerste niveau: het in stilte toekijken op de bewegingen van de geest. Gedachten en gevoelens komen op en je kijkt vanuit een neutrale positie alleen maar toe. Je bindt je niet aan dat wat je ervaart. Gedachten komen en gedachten gaan. Je blijft innerlijk stil en kijkt alleen maar toe.

Zelfs dit stadium kan gebruikt worden bij het verwerken van verdriet. Wij maken allerlei dingen mee in het leven en niet zelden zitten daar zaken bij die ons pijn en verdriet bezorgen. De pijn en het verdriet zitten veelal niet in dat wat ons overkomt, maar in de binding die wij er mee hebben. Als iemand ons verlaat, omdat hij of zij sterft of ons om andere redenen verlaat, als wij niet meer gewenst zijn of ons niet meer geliefd voelen, kunnen wij hieronder ernstig lijden. Soms maken wij situaties mee waarin wij verlaten worden of worden afgewezen, zonder dat dit ons diep raakt, terwijl in andere situaties wij ons tot in ons hart of ziel geraakt voelen. Hoe ontstaat dit verschil? Door de binding die wij aangaan met de persoon of situatie. Als wij deze binding kunnen loslaten, verandert ook het effect dat de situatie op ons heeft. Als wij menen dat ons onrecht is aangedaan, kunnen wij hieronder lijden. Als wij het onrecht kunnen vergeven of kunnen loslaten, verzacht dit ons lijden. Ziehier hoe meditatie kan helpen. Meditatie helpt ons om een neutrale positie in te nemen en de bindingen los te laten. Het onrecht is er nog steeds, maar de binding er mee en dus de impact die het heeft op ons welbevinden neemt af. Als je voor je geluk en welbevinden afhankelijk bent van het gedrag van anderen, ben je de ene keer gelukkig en de andere keer lijdt je en ervaar je verdriet. Een meditatieve levenshouding maakt dat je stap voor stap van binnenuit gaat leven. De kracht, de energie, het licht en het geluk, zitten in jezelf en deze kwaliteiten moet je niet projecteren in uiterlijke objecten of personen. Meditatie toont je hoe je jezelf gebonden hebt, het verbreekt de bindingen stap voor stap en voert je terug naar je eigen kern.

Als de meditatie dieper wordt, wordt hij nog effectiever. Het lijden, het verdriet en de pijn zijn allen gekoppeld aan het besef van ‘ik’ of ego. Het is ‘ik’ die lijdt, ‘ik’ die afgewezen wordt, het is ‘ik’ die een dierbare kwijt is, etc. Als de meditatie dieper wordt, vervaagt het besef van ik en de ander of ik en het object steeds meer en blijft er alleen een ‘zijn’, ‘aanwezigheid’ of ‘puur gewaarzijn’ over. In deze staat is er geen pijn of verdriet, omdat degene die het beleeft en het object beide wegvallen. Als je je al verbindt, is het met een grotere harmonie die achter en voorbij de wereld der objecten ligt.

Wij krijgen heel veel in ons leven, we hebben prachtige ontmoetingen en soms hebben we succes (wat dit ook moge zijn), maar er komt ook weer een tijd dat wat wij hebben ontvangen ons weer wordt afgenomen om welke reden dan ook. Het feit dat het geluk of ongeluk niet in de fenomenen zelf zit, kan je zelf eenvoudig waarnemen. Als een persoon wegvalt, dan is dit voor de naaste een heel verdrietige gebeurtenis, maar voor iemand die deze persoon niet goed of nauwelijks kent, is de impact veel minder. Het leed zit dus niet in het wegvallen van de persoon zelf, maar in de relatie die wij zijn aangegaan met de persoon.

De meditatie maakt dat de bindingen steeds minder sterk worden. Dit betekent niet dat je niet van iemand houdt of dat een persoon niet heel belangrijk is in je leven. Maar het voorkomt wel dat je je innerlijke bron loslaat en het mandaat van je geluk of ongeluk aan iets of iemand anders geeft.

De energie en de harmonie die deze schepping doorstroomt, blijft altijd dezelfde. Het is een onuitputtelijke bron van kracht en energie. Vanuit deze kracht een ander te ontmoeten, je in te zetten voor een bepaalde zaak, is iets heel anders dan dat je vanuit een innerlijk tekort een relatie aangaat of je ergens voor inzet. Het is de natuur van de meditatie zelf om de bindingen met uiterlijke objecten of fenomenen te doorbreken en je te laten ‘dobberen’ op de innerlijke kracht die er altijd is. Door te bewerkstellingen dat wij meer en meer onze bindingen met de objecten om ons heen loslaten, helpt meditatie bij het verwerken, het doen verminderen van pijn en verdriet. Uiteindelijk zul je ontdekken dat je de binding aan van alles en nog wat niet nodig hebt voor je innerlijke balans en geluk.

Mehdi Jiwa

Over dit thema wordt een studiedag georganiseerd. Heb je interesse? Klik dan hier voor meer info en opgave.

Het heb je vragen of opmerkingen? Stuur een mailtje naar:

info@filosofieenmeditatie.nl