De verschillende fasen van de vidya-meditatie

Een terugblik op het afgelopen anderhalf jaar

De afgelopen anderhalf jaar is er veel gebeurd. De coronaepidemie heeft naast heel veel nare dingen ook een paar positieve dingen gebracht. Onze studies moesten via Zoom lopen en daarmee hebben we veel mensen kunnen bereiken en hopelijk ook een beetje kunnen helpen om gericht te blijven op ‘licht’ en niet weg te zakken in de duisternis van de lockdown en de gevolgen van de corona infectie.

Wij hebben ook heel veel e-mails gekregen en gesprekken gevoerd via Zoom. De emails en de gesprekken zijn het afgelopen jaar veranderd: eerst waren ze redelijk oppervlakkig en ‘echte’ dingen werden toch live besproken. Het laatste jaar zijn de e-mails veel dieper geworden. Ook de reacties op de verschillende studies werden uitgebreider en hebben mij enorm geïnspireerd. Geïnspireerd om door te gaan, maar ook om enkele onderwerpen uit te werken en aan te bieden waarvan ik dat in het verleden nooit zou hebben gedaan.

Introductie van de vidya-meditatie

Eén van deze nieuwe dingen is de vidya-meditatie. Deze, voor velen onbekende vorm van meditatie, is bijzonder krachtig en gemakkelijk te leren. Vroeger werd er nogal geheimzinnig over gedaan, omdat je eerst met de ‘klassieke’ meditatie bekend moest zijn en voldoende ervaring moest hebben opgebouwd om vervolgens met de vidya-meditatie aan de slag te kunnen gaan. Maar nu zoveel mensen al ervaring hebben met meditatie, is het anders. We hebben geprobeerd om deze methode aan te bieden d.m.v. vidya’s in de Bhagavad Gita. Van de Bhagavad Gita zijn verschillende video’s door ons gemaakt in de coronatijd: alle 18 hoofdstukken zijn besproken en er zijn verschillende video’s van de vidya’s in de Bhagavad Gita gemaakt (je kunt ze vinden via onze website onder ‘media’ of op ons YouTube kanaal: Filosofie en Meditatie). Ik heb eerder een paar blogs over deze meditatievorm geschreven. Als je er nog niet vertrouwd mee bent, klik dan eens hier of hier.

De feedback was zo positief dat ik begonnen ben met het schrijven van 2 boeken waar deze meditatie verder in wordt uitgewerkt. Het eerste boek is klaar en gaat naar de uitgever: ‘De Kennis van de Upanishads, haar boodschap voor onze huidige tijd’. Ik ben nu bezig met ‘Inleiding tot de vidya-meditatie. In contact komen met universele, tijdloze kennis’. Ik hoop het boek in een paar maanden af te ronden.

De woorden leren en proberen te begrijpen

Nu zoveel mensen ermee bezig zijn, is het goed om de vier fasen van de vidya-meditatie te bespreken. Het is niet moeilijk en waarschijnlijk herken je ze al:

De eerste fase is de fase waarin je probeert de woorden of de tekst (de uitspraken die je wil meenemen in je meditatie) probeert te begrijpen. Je richt je aandacht op de tekst, leest er over (bijv. commentaren), denkt er over na en kijkt of je de kennis die in de woorden besloten ligt, herkent in je eigen leven.

De ‘stille overweging of het ‘dobberen op’

De tweede fase bestaat uit ‘stille overweging’: het ‘dobberen’ op of het ‘zitten op een ei’ zoals een vogel dat doet. Geduldig, natuurlijk en ontspannen. In onze traditie wordt het ook beschreven als ‘het meenemen van de woorden in de stilte van je hart’. Je hebt er verder geen mening over en trekt geen conclusie. Je kijkt alleen maar heel stil toe. Als er iets opkomt: prachtig en als het weer weggaat: prachtig. Je blijft neutraal en raakt niets aan.

In verbinding komen met de kennis die ‘achter de woorden’ ligt

De derde fase is het ‘in contact komen met de kennis ‘achter/voorbij de woorden’. Dit is een super interessante fase. De woorden die je eerst wilde begrijpen en beoordelen op hun juistheid, blijken nu ‘poorten’ te zijn waar je doorheen kunt gaan en dan zie je een andere realiteit. Een voorbeeld kan dit misschien illustreren en ik neem nu eens een voorbeeld dat niet uit boeken komt, maar uit de muziek. In mijn jeugd ‘dobberde’ ik vaak op bepaalde stukken muziek. Eén van mijn meest geliefde componisten is Mozart. Bepaalde stukken hadden zo’n diepe uitwerking op mij, zij raakten mij zo die, dat ik mij afvroeg waarom dat was. Wat was er zo speciaal aan dat stuk? En waarom hadden bijna alle werken van Mozart deze uitwerking op mij? ‘Dobberen’ en kijken wat er boven kwam. We noemde dit toen nog geen vidya-meditatie, maar achteraf bleek het wel ‘vidya-meditatie’ te zijn. I.p.v. dat ik er achter kwam waarom deze muziek zo’n uitwerking op mij had, gebeurde er iets anders: ik ging anders luisteren naar muziek en kijken naar fenomenen in de wereld. Het ‘dobberen’ veranderde mijn oren en ogen en mijn kijken en denken. Ik neem speciaal dit voorbeeld, omdat je niet moet denken dat deze vorm van meditatie alleen werkt met tekst en woorden. Het werkt ook met muziek en eigenlijk alle andere vormen van kunst en ook de natuur is een onuitputtelijke bron voor deze meditatievorm.

Het spiegelen van de kennis in de activiteiten van alle dag

En dan is er nog een fase:  het continu spiegelen van de zuivere kennis in de activiteiten van alle dag. De vidya-meditatie kruipt in je en je draagt het met je mee. Het voorbeeld dat ik gaf over de muziek van Mozart en de uitwerking die het had (en heeft) op mij, is niet iets dat je alleen overweegt als je er ‘voor gaat zitten’. Je draagt het altijd bewust of onbewust bij je. De uitspraak ‘het polijsten van de eeuwige spiegel’ is oorspronkelijk voor iets anders bedoeld, maar zeker ook van toepassing op de vidya-meditatie. ‘Het polijsten van de eeuwige spiegel’, is trouwens een prachtige uitspraak om mee te nemen in je vidya-meditatie.

Tot slot: de vier fasen zoals beschreven, lopen door elkaar en je reist steeds weer heen en weer tussen de verschillende fasen. Het is misschien een beetje kunstmatig de vidya-meditatie zo te benaderen, maar ik hoop dat het je helpt is bij het oefenen van deze prachtige meditatiemethode.

Heb je vragen of wil je reageren? Stuur dan een mailtje naar:
meditatie@filosofieenmeditatie.nl