Op zoek naar iets van blijvende waarde

/in /door

In mijn eerdere blog schreef ik over de overgang van een lang verblijf in Brognon naar het gewone dagelijkse leven.

Voor de lezer misschien aardig om te weten, dat de overgang voor mij misschien wat minder heftig is dan voor anderen, omdat ik met pensioen ben en onze kinderen hun opleiding hebben afgerond en op zichzelf wonen.

Verder ligt er, om de overgang te verlichten al zo het een en ander op mij te wachten. Zo is er een ruim aanbod van activiteiten op de Cynham, o.a. rond het thema meditatie, deelname aan de leerweg om het vernieuwde programma te ervaren, verdere deelname aan de verdiepingsgroep en dan natuurlijk voortzetting van een studiegroep Bhagavad Gita in Amstelveen.

Misschien niet helemaal oases, dan toch zeker waterputten voor onderweg.

Dan doen zich dagelijks tal van gebeurtenissen en situaties voor die als leermeester kunnen dienen. Gebeurtenissen die maken dat je kunt groeien. Soms wel erg veel en dan denk ik wel terug aan iemand in Brognon die de wens had nooit een saai leven te willen, maar die wens soms in wel erg grote overvloed vervuld zag.

Ik denk er bij dergelijke gebeurtenissen goed aan te doen, mij op één enkele hiervan tegelijk te richten en deze te onderzoeken.

Het is mij een kunst gebleken daar in een goed evenwicht mee om te gaan. Een kunst die nog zeker de nodige oefening vraagt.

In Brognon heb ik de regelmaat van 2x daags gezamenlijk een half uur mediteren als een belangrijk heilzame factor ervaren. Het leek mij een fundament van het samenzijn. Met elkaar mediteren en in een ruimte waar de afgelopen twintig jaar een bijzondere verfijnde sfeer is ontstaan is bijzonder.

Het samenzijn, de sfeer, de natuur, allemaal externe factor, die je na afloop als een herinnering mee naar huis kunt nemen. Een herinnering aan de ervaring van de meditatie zelf en de uitwerking ervan. Maar ook een herinnering die langzaam maar zeker aan kracht afneemt. Vele malen ben ik thuis begonnen de meditatie tot een dagelijkse gewoonte te maken. Even zoveel keren bleken ze na korte of lange tijd tijdelijk. Nu zit er al weer lange tijd een vast patroon in.

Is het toeval dat we juist nu op de vrijdagavonden het hoofdstuk over de yoga van meditaties op het programma stond en, zoals ik al zei, de meditatie binnen de SFM speciale aandacht krijgt? Toch een externe factor die stiekem vanuit Brognon mee naar huis is gereisd? In ieder geval wel een heel bijzondere uitnodiging om de meditatie juist nu de volle aandacht te blijven geven.

Het sluit daarbij wonderbaarlijk aan bij een thema waar ik mij dit najaar en komende winter in wil verdiepen: Is er iets, vergelijkbaar met gunstige omstandigheden zoals die in bijvoorbeeld Brognon, waar je over kunt beschikken, waar je ook bent? Iets wat altijd, overal en onder alle omstandigheden werkelijk beschikbaar is? En zo ja, kan je daar uit putten en hoe dan?

Ik heb er al veel over gelezen. Ooit beschouwde ik een goed, met filosofische werken, gevulde boekenkast als een mooie ‘pensioenvoorziening’. Dat blijkt nu echter maar ten dele te waar te zijn. De vraag die meer en meer knaagt is hoe ik die wijsheden een plaats in het leven van alledag geef. Iets waarover ik ook kan beschikken als de situatie er om vraagt en er even geen boeken met mooie teksten in de buurt zijn.

In mijn volgend blog meer over zoektocht naar de praktische invulling hiervan.

Tot dan.

Hans Nijs

Wil je reageren, stuur een mailtje: fam.nijs@quicknet.nl

Waarom ik iedere ochtend weer voor de poëzie opsta

/in /door

Gedichten kunnen me bang maken. Dichters weten soms zo goed doel te treffen met hun woordkeus of met het ritme van hun regels, dat ik hun tekst na een enkele lezing al weg moet leggen. De emoties die het gedicht oproept zijn zo sterk, dat ik ze even een plek moet geven. Er zit een belofte in de tekst, of een subtiel maar juist daardoor angstaanjagend dreigement. Soms allebei:

Tyger Tyger, burning bright,
In the forests of the night;
What immortal hand or eye,
Could frame thy fearful symmetry?

William Blake (1757-1827), die deze regels schreef, gaat in de volgende strofen door met vragen stellen, een beproefd retorisch middel om zo dicht mogelijk te benaderen wat eigenlijk niet valt uit te drukken en als lezer onderga je dat ook (klik hier om het hele gedicht te lezen). Je komt in gedachten steeds dichter bij de plek of het moment waar de tijger – en wat voor een – voor de eerste keer zijn ogen opent, omdat hij leeft. Er staat geen woord teveel of te weinig, maar onwillekeurig deins je een beetje terug. Stel je voor dat die tijger, als hij ontwaakt, jou in de gaten krijgt.

Toch ben ik waarschijnlijk de enige niet, als ik dat ook – ergens – een hele spannende, om niet te zeggen: aantrekkelijke gedachte vind. Wat het zo aantrekkelijk maakt is alleen niet het visioen van die tijger, dat is toevallig het onderwerp van dit gedicht. Wat het zo aantrekkelijk maakt is de mogelijkheid die bestaat om dat ex-periment mee te maken, om het gedicht van Blake te lezen en te ontdekken dat de woorden die hij kiest een kracht hebben waardoor ze boven zichzelf uitstijgen. Er is niets ingewikkelds aan, het zijn bijna altijd hele eenvoudige woorden die Blake gebruikt, maar het is alsof die woorden een energie hebben waaraan je geen weerstand kunt bieden. Wie het hele gedicht hardop leest, zal merken dat het ook een kwestie is van ritme, van een bepaalde beat die in de tekst zit en die elke keer opnieuw, bij elke lezing, in volle glorie die tijger laat zien.

Het gedicht biedt een opening, een spiegel. Als de woorden boven zichzelf uitstijgen, zien we in een flits het andere. Dat andere, die ander, kan weerzinwekkend zijn of van een wonderbaarlijke schoonheid. In dat weerzinwekkende of wonderbaarlijke gaat een essentie schuil, dat voel je als lezer met een zekerheid die je niet kunt uitleggen. De woorden stijgen boven zichzelf uit, en het enige wat je rest is om ze te herhalen, liefst hardop. De wereld opent zich. Voorwaar, zeggen de dichters van die wonderbaarlijke upanishads, ‘dit is Dat’. Die drie woordjes kunnen me elke keer weer blij maken, ik ben er ondersteboven van.

De connectie tussen de dichter en de woorden, tussen de lezer en de woorden, is wat mij al een leven lang iedere ochtend voor de poëzie doet opstaan. Hier krijg ik een bevestiging van wat misschien wel het meest wezenlijke is voor de mens: zijn vermogen om met woorden het mysterie van deze wereld te benaderen. Zijn vermogen om het onzegbare, het oneindige in zichzelf te vermoeden, en soms – maar dat moet je wel durven – om het op papier te zetten.

Frank van Dixhoorn

Wil je reageren: stuur een mailtje naar info@filosofieenmeditatie.nl

 

Leren mediteren: wat kan online en wat niet?

/in /door

De afgelopen tijd krijg ik steeds meer verzoeken voor een online cursus meditatie. Ik heb mij hier in het verleden tegen verzet, maar ondertussen neemt de vraag toe. De afgelopen maanden was ik bezig met het schrijven van het boek ‘Meditatieoefeningen’. Het is nu klaar en ligt bij de uitgever.

De vraag die ik probeerde te beantwoorden was: als je een boek schrijft over meditatieoefeningen, waarom zou dat dan ook niet online kunnen? De oefeningen moet je natuurlijk zelf ‘doorleefd’ hebben. Je moet zelf veel hebben geoefend en je moet hebben ervaren dat de oefeningen ‘nuttig’ zijn. Dan kan je erover schrijven, maar waarschijnlijk kan je ze dan ook online aanbieden. En zo ontstond de online cursus. Uiteindelijk resulteerde dit in tien lessen waarin verschillende aspecten van de meditatie ter lering aangeboden worden. De thema’s die zich hiervoor lenen zijn o.a. ‘wat is meditatie?’, de voorbereidende oefeningen, ‘diep’ leren zitten en je bewust worden van de adembeweging, het gebruik van de meditatie om meer energie te krijgen en beter om te kunnen gaan met stress, het toekijken op de stroom van gedachten en gevoelens en je bewust worden van de stroom hieronder, de stroom van je diepe wensen, verlangens en motieven. Bij dit laatste wordt het een beetje moeilijker. Het is belangrijk dat je de mogelijkheid hebt om je persoonlijke ervaringen te kunnen delen en je vragen te kunnen stellen. Tegenwoordig kan dit voor een deel per mail. Kortom: so far, so good. Het wordt nog een beetje ingewikkelder als het gaat om de ‘kunst van het loslaten’, het ‘dobberen op je grote vragen’ en de meditatie toe te passen in de activiteiten van het dagelijks leven.

Maar als we verder willen gaan met de meditatie, waar is dan het punt dat je elkaar niet meer kunt ‘bereiken’ met een boek, online instructies of per email? Mensen zijn verschillend, ze hebben verschillende dingen meegemaakt in het leven en iedereen maakt zijn/haar eigen proces door. Meditatie kan helpen, maar het vraagt wel maatwerk. Hoewel er gezegd wordt dat ‘je meditatie niet van een ander kunt leren, maar dat je het zelf moet ervaren’, is het ook zo dat je wel hulp en steun kunt gebruiken bij dit ‘zelf leren’. Dit wordt m.n. belangrijk als je tijdens de meditatie in contact komt met pijn, verdriet en trauma. Meditatie kan je goed helpen om de bindingen die je met deze zaken bent aangegaan, los te leren laten. Met recht is dit een bevrijding, maar het vraagt vaak persoonlijke begeleiding en de meditatieoefeningen hiervoor moeten met zorg worden gekozen. Er is hier niet zo iets als ‘één oplossing voor alle problemen’. Als je dit domein wilt betreden, dan moet je contact hebben met degene die jou begeleidt. Om dit traject goed te kunnen doorlopen, moet er van beide kanten voldoende vertrouwen zijn en de begeleider moet over voldoende ervaring beschikken. Op dit punt zullen boeken je niet kunnen helpen, online werkt evenmin en ondersteuning per email werkt maar heel beperkt.

Al met al is een online cursus prima, maar er moet wel een vervolg worden aangeboden. Dit kan in de vorm van studiedagen en retraites gewijd aan meditatie. Bovendien is het belangrijk dat er tijdens de meditatieretraite voor wie dat wil, een persoonlijk meditatieprogramma gemaakt kan worden. Vandaar dat we deze studiedagen en meditatieretraites ook zullen aanbieden in 2020, waarbij tevens ruimte is om een persoonlijk meditatieprogramma te maken zodat je de stappen die nodig zijn ook echt kunt zetten. De online cursus is dan ook nadrukkelijk een eerste stap, maar heeft zo zijn grenzen die aandacht vragen.

De onlinecursus Meditatie gaat live per 15-11-2019. Omdat we willen weten of de cursus ‘doet wat hij moet doen’, stellen we de cursus in eerste instantie open voor maximaal 20 deelnemers. De feedback die we krijgen zullen we verwerken om de cursus nog beter te maken. Voor deelnemers aan deze eerste serie vragen wij slechts € 80,- (donatie) voor de cursus en het boek Meditatieoefeningen krijg je gratis (normaal € 17,50).
Om je aan te melden, stuur je een mailtje naar
meditatie@filosofieenmeditatie.nl. Binnenkort kan je je ook aanmelden via de  website. Als de cursus vol is, kunnen we je op een wachtlijst plaatsen. Je krijgt dan vanzelf bericht als de volgende serie gaat beginnen (waarschijnlijk rond februari/maart 2020).

Mehdi Jiwa

Wil je reageren op deze blog, stuur dan een mailtje.