De geheimen van de Yoga van Handeling (de Karma Yoga), deel 2

De geheimen van de Yoga van Handeling

In de vorige blog hebben we een paar van de ‘geheimen’ van de karma yoga, de yoga van Handeling besproken:

Maar er zijn nog meer mysteriën in de yoga van Handeling die het waard zijn om nader te bekijken. Laten we er één uitpakken.

De transformerende werking van de yoga van handeling

In de Bhagavad Gita zit een mysterieus vers. Het is een ‘vidya’: een mantra die je niet met je verstand kunt begrijpen of analyseren, maar die je moet gebruiken in je meditatie. De meditatievorm die hierbij  hoort, is de zgn. vidya-meditatie. Ik heb hier meerdere blogs en boeken over geschreven en verschillende video’s over gemaakt die op onze website en ons YouTube-kanaal zijn te vinden. Uitgangspunt is: het innemen van een neutrale positie, niet zoeken naar antwoorden, maar de kunst verstaan van ‘vragen heel te laten en blijven ‘dobberen op’ de mantra. Blijf heel stil en kijk wat er boven komt. Stop dan niet, maar dobber verder of mediteer verder en kijk wat er verder nog boven komt. Wees niet te snel tevreden met oppervlakkige antwoorden. Graaf dieper.

Het vers dat ik bedoel is: O Arjuna, in de drie werelden is er voor Mij niets dat gedaan moet worden, noch is er iets niet bereikt door Mij dat had moeten worden bereikt. Desalniettemin ga Ik door met handelen.’ (Bhagavad Gita III, 22)

Waarom doen we dingen?

Het is een merkwaardig vers. Wij handelen normaal gesproken om iets te bereiken. We gaan boodschappen doen om eten te kopen en vervolgens maken wij de maaltijd klaar. Hoe kan je nu zeggen dat er geen noodzaak is om iets te doen? Om dat te begrijpen moeten we ons standpunt veranderen.

Handelingen binden je

In de Bhagavad Gita is al benadrukt dat handelingen ons binden. Handelingen brengen een resultaat voort: de ‘vrucht’ van de handeling en deze ‘vrucht’ wordt weer het ‘zaad’ voor de volgende handeling. Zo gaat de cyclus door. Deze cyclus kent geen einde, tenzij handelingen als ‘offer’ worden uitgevoerd. Je wil het resultaat niet voor jezelf, je raakt het als het ware niet aan. Je blijft handelen, maar niet om een bepaald resultaat te bereiken. Maar wat gebeurt er dan wel? Deze vraag is heel diep en opnieuw waard om in je meditatie mee te worden genomen.

Kunnen en zijn

Zonder naar een antwoord toe te willen werken, kunnen we wel even kijken waar de yoga van handeling naartoe gaat. Het gaat niet om de effectiviteit van handelingen of om een bepaald resultaat. Handelen en niet handelen worden als gelijkwaardig gezien. Beide hebben een bepaald effect. Maar hoe meer we loskomen van het resultaat en hoe meer we vanuit een neutrale positie handelingen verrichten, hoe meer de transformerende werking van handeling zich toont. Als je iets leert, dan kan je bepaalde dingen steeds beter: er ontstaat kunde. Je wordt een ‘professional’. Als je nog verder doorgaat op de weg van handeling, zal je ontdekken dat je ‘kunde’ overgaat in ‘zijn’ Je ‘kan’ het niet alleen, maar je ‘bent’ het. Het zit ‘in’ je. Het handelen is zo natuurlijk voor je, het is zo natuurlijk als je ademhaling. Dit is wat in oude tijden verstaan werd onder ‘meesterschap’.  Je kan zeggen dat de yoga van handeling, je handelingen en je werk transformeren tot een vorm van ‘zijn’. Als je dit bereikt, dan kan je zeggen dat er geen noodzaak voor je is om iets te doen of niet te doen. Toch ga je altijd door met handelingen, maar niet om een bepaald resultaat te bereiken. Het is eenvoudigweg heel natuurlijk en je hebt eigenlijk geen keuze om het wel of niet te doen. Net als de ademhaling: je ademt in en je ademt uit.

Dit is natuurlijk niet het volledige verhaal. Maar het is het waard om te worden overwogen. Neem het mee in je meditatie en kijk wat er bovenkomt.

Als je je ervaringen met mij wil delen, stel ik dat zeer op prijs. Stuur dan een mail naar: info@filosofieenmeditatie.nl

In een duistere nacht is ook een klein licht een helder baken.

De wereld is momenteel in grote duisternis gehuld en dat lijkt alleen maar toe te nemen. Ook wij worden hier op harde manier aan herinnerd. We zitten nog in de nasleep van de corona-epidemie, de oorlog in de Oekraïne raakt ons ook en zoals het zich nu laat aanzien heeft deze oorlog ook grote gevolgen voor de veiligheid en economie van de volgende generaties. En dan is er nog het milieuprobleem. Je kan er gemakkelijk somber van worden en dat gebeurt ook.

Blijf gericht op licht

Toch is er ook een andere kant: de kant van het licht. Dit licht is de grote kracht die door de hele schepping stroomt, die het leven ondersteunt en ons doet voortgaan.  Dat is de voedende bron waar je altijd uit kunt putten. We vergeten vaak dat deze kracht, dit licht, er altijd is. We hoeven het niet uit te vinden, we moeten ons het steeds weer herinneren.

Licht is niet groot of klein

Je denkt misschien dat je maar weinig kracht hebt en maar een klein lichtje bent, maar zo werkt het niet. Toen ik jong was en geconfronteerd werd met grote moeilijkheden en veel pijn en verdriet zag bij mensen, dacht ik ook dat mijn kracht veel te klein was om er iets aan te doen. Degene die mij toen begeleidde gaf mij een krachtige mantra mee: ‘in een duistere nacht is ook een klein licht een helder baken’. Deze mantra heeft mij nooit meer verlaten en heeft veel onzekerheid en gevoel van onvermogen weggenomen. De mantra verwijst ook naar een andere mantra die je helpt om op een andere manier te kijken naar ‘groot’ en ‘klein’ of ‘sterk’ en ‘zwak’: ‘vuur is niet groot of klein, het heeft het vermogen om te branden’. Licht is niet groot of klein: licht is licht, daar gaat het om.

Meditatie helpt je om op het licht gericht te blijven

Meditatie helpt je om op het licht gericht te blijven. Mediteer regelmatig en mediteer waar het kan ook met elkaar. Meditatie met elkaar geeft een extra impuls aan de meditatie. Zo help je elkaar. Ook het bij elkaar komen en samen studeren, mediteren en ervaringen uitwisselen is een groot goed dat ons weer richt op het licht. Alle grote tradities onderschrijven de krachtige werking van dit bij elkaar komen, dat bekend staat als de satsang: het bij elkaar komen in veiligheid, met een focus, waar iedereen gelijkwaardig is, waar gewerkt wordt voor de ontwikkeling van iedereen (en niet alleen voor de ontwikkeling van een bepaald individu) en waar een zekere diversiteit is, zodat we van elkaars gezichtspunt kunnen leren.

We gaan weer fysieke bijeenkomsten organiseren

Door de corona-epidemie hebben we de satsangs moeten vervangen door online bijeenkomsten. Op zich geeft dat ook steun, maar het fysiek bij elkaar komen en elkaar te ontmoeten is toch anders. Gezien de huidige situatie hebben we besloten om weer snel de meditatie- en studiebijeenkomsten weer fysiek te organiseren. Voor degenen die ver weg wonen of niet kunnen komen, blijft het online volgen van de bijeenkomsten mogelijk.

Blijf op koers

Ik hoop dat iedereen op koers kan blijven. Gebruik je meditatie, niet alleen om meer energie te krijgen en beter om te kunnen gaan met stress, maar juist om je weer het licht te herinneren dat er altijd is. Zorg dat je weer gevoed wordt door bij elkaar te komen en voed ook anderen door je aanwezigheid. Je zal zien dat meditatie en de kracht van de satsang ongelooflijk veel sterker zijn dan de duisternis waar we nu in zitten.