Retraite: een investering in je zelf

/in /door

Al jaren organiseren we retraites in ons retraitecentrum Le Domaine St. Antoine in Brognon, Noord-Frankrijk. Waarom komen de mensen naar retraites? Waarom hebben we retraites nodig? De redenen zijn verschillend, maar ze hebben alle iets met elkaar gemeen.

Het leven is druk, er is veel spanning en vaak hebben we het gevoel dat we geleefd worden door de waan van de dag i.p.v. dat we zelf regie hebben over ons leven. De eisen die we aan ons zelf opleggen, zijn bijzonder hoog: we moeten een leuke en goede partner zijn, een prima moeder of vader, we moeten een goede baan hebben, een goed sociaal leven etc. etc. Als je er naar luistert of er over nadenkt, wordt je al moe en niet zelden ook een beetje moedeloos. Hoe krijg je dit nu allemaal voor elkaar en, nog belangrijker, wil ik dit eigenlijk wel?

Als je je realiseert dat je leven voortsnelt en de dag een week wordt en de week een maand en de maand een jaar, dan is het tijd om even STOP te zeggen en de tijd en ruimte te nemen om in je eigen spiegel te kijken. En dit is nu precies waar het bij om retraite om gaat: even STOP zeggen en je zelf ‘herijken’. Het is niet een ontsnappen aan je verantwoordelijkheden, het is juist weer even nieuwe energie opdoen om die vervolgens weer te kunnen gebruiken in je dagelijkse leven. Het is een investering in je zelf.

Het is interessant om te zien dat veel mensen die een retraite hebben meegemaakt, vaak weer terugkomen. Waarom? Omdat je ontdekt dat het in het dagelijkse leven lang niet altijd gemakkelijk is om echt verbinding te maken met jezelf en voldoende energie op te doen om verder te gaan. Leven wordt niet zelden beleefd als overleven.

Retraitecentra zijn interessante plaatsen. Wat maakt een centrum tot een retraitecentrum? Er is voldoende rust en stilte. Er is veiligheid en liefdevolle zorg. Er is harmonie met de natuur en er zijn vele stille hoekjes om je even terug te trekken. Vaak, maar niet altijd, is er een dagprogramma dat je helpt om je vragen te formuleren. In onze centra is er ruimte voor meditatie, we werken een uur aan de ‘zorg voor huis en tuin’, er zijn studies, er is rust en tijd om te wandelen of te lezen of om even helemaal ‘niets’ te doen.

Het klinkt misschien erg simpel, maar de uitwerking is verbluffend. In de rust komen als vanzelf de juiste vragen op. Je krijgt een helder beeld van je leven en meestal weet je na afloop van de retraite heel goed wat je volgende stap moet zijn. Er is een oude mantra die zegt:

Stap, stap, iedere stap heeft in zich wat nodig is voor de volgende stap.

De mantra heeft mij nog nooit in de steek gelaten. Maar de mantra moet wel kunnen klinken in een omgeving die passend is en dat is in de omgeving van een retraite. Pas dan kan de mantra zich tonen en in de stilte en rust ‘toont’ de mantra wat je volgende, natuurlijke stap kan zijn.

Kortom: een retraite is één van de krachtigste hulpmiddelen om je koers in het leven te vinden en deze te houden en het is mijn wens dat meer en meer mensen tijd en ruimte vinden om regelmatig even op retraite te gaan.

Al je wil reageren op deze blog, stuur dan een mailtje naar: info@filosofieenmeditatie.nl

 

 

Vervolg op een zomer in Brognon

/in /door

Stilte, rust, harmonie en aandacht. Dit zijn kenmerken van de sfeer die in Brognon worden  aangetroffen. Zij maken deze plek voor velen een oase om weer tot zichzelf te komen, weer bij te tanken om daarna weer de reis door het ‘gewone’ dagelijkse leven te vervolgen.

In mijn vorige blog schreef ik al dat ik dit afgelopen zomer op een bijzondere wijze kon beleven omdat het mij gegeven was gedurende een langere tijd in deze oase te vertoeven. Na deze mooie ervaring wil ik stil staan bij de factoren die hieraan hebben bijgedragen. En of die in de hectiek van het dagelijkse leven in stand gehouden kunnen worden.

Kijkend naar het Indiase epos de Mahabharata, dat het conflict tussen twee takken van een koninklijke familie beschrijft en waarvan de Bhagavad Gita een onderdeel, zo niet de spil is, zien we iets gebeuren dat een zekere overeenkomst met een retraite heeft. Dat is wanneer de Pandava’s, de vijf broers, ‘de goeden’ in het conflict zich voor een periode van twaalf jaar in ballingschap moeten begeven. Ze laten alles achter: bezittingen, familie, vrienden, onderdanen. En zo trekken ze de bossen in. Daar zijn ze op zichzelf aangewezen. Ze spreken en discussiëren veel met elkaar over wezenlijke zaken, waarvan in het epos uitvoerig verslag wordt gedaan. Soms worden ze belaagd door hun vijandige neven, maar ze ontmoeten ook vele wijzen die hun raad geven. Steeds weer als de broers tegen de oudste onder hen, die de leiding heeft, in opstand komen, en tot de aanval willen overgaan om hun neven een les te leren, geeft deze aan dat ze daarvoor nog niet klaar zijn. Ze beschikken nog niet over die kracht die ze nodig zullen hebben.

Alles achter laten, de stilte van de natuur opzoeken, spreken over wezenlijke zaken, samen studeren, in veel situaties leermomenten ontdekken als dat zij onze leraren zijn …. Zo bezien kunnen we in het verlengde van het voorgaande wel over Brognon spreken als over een verbanningsoord, zij het in een luxe versie.

Aan het einde van zo’n retraite keren we weer terug naar het dagelijkse leven. Net zoals in de hierboven beschreven ballingschap gebeurde, kunnen we ons afvragen in hoeverre we tijdens de retraite ‘voldoende kracht’ hebben verzameld om het ‘gewone’ dagelijks leven weer het hoofd te kunnen bieden.
Een week, enkele weken zijn wellicht over het algemeen kort om ons in die mate kwaliteiten eigen te maken, dat zij een blijvende kracht of energie kunnen zijn waarover wij na afloop kunnen beschikken. Dit is althans mijn ervaring. In mijn volgende blog zal ik iets schrijven over hoe ik deze kracht, energie de komende tijd denk te gaan onderhouden.

Aan het einde van een retraite-week wordt, als die door de SFM georganiseerd is, bij de afsluiting gevraagd naar wat men zoal van de week mee naar huis neemt.
Dan klinken vaak vormen van herinneringen aan opgedane ervaringen tijdens de week, goede voornemens voor het invoeren of hernieuwen van bepaalde disciplines en nog veel meer.
Zaken waarvan we wensen en hopen dat we ze na de retraite-periode vorm kunnen geven en kunnen onderhouden.

Nou, die had ik ook na afloop van mijn verblijf daar:
Op de eerste plaats: zien hoe stilte, rust en harmonie ook in het dagelijks leven buiten Brognon beter bewaard kunnen blijven.
Vervolgens mijn gewoonte om te studeren door vele, overigens boeiende, commentaren van met name de Bhagavad Gita te vertalen en te lezen, om te buigen naar mij te laten inspireren door het dagelijks leven, en daar lering uit te trekken. Dat voltrok zich in de eerste weken dat ik daar was haast vanzelf. Verschillende gesprekken die ik over deze vorm van studie had deden mij besluiten deze verandering in mijn leven voort te zetten.

Hierbij zal ik mij zeker laten inspireren door woorden uit de Bhagavad Gita, de vertaling ervan in het dagelijks leven en omgekeerd.

Deze zaken zullen mij wellicht de komende tijd een positief, inspirerende tijd geven. Ik hou u op de hoogte. En u begrijpt het al: wordt in een volgend blog vervolgd. Tot dan.

Hans Nijs

Wilt u reageren:fam.nijs@quicknet.nl 

Zomer in Brognon

/in /door

Het was mij gegeven deze zomer gedurende een lange tijd in ons retraitecentrum in Brognon door te brengen. Een heel bijzondere ervaring, waarvan ik jullie in enkele blogs deelgenoot wil maken.

Mijn opzet was hier deels ter ondersteuning aanwezig te zijn en mij verder te wijden aan een studie van het zesde hoofdstuk van de Bhagavad Gita, ‘De yoga van meditatie’. Dit mede omdat ik hierover in het najaar een aantal studieavonden in ons studiecentrum in Amstelveen organiseer.

Na een intensieve gezinsweek meende ik dat het ondersteunende deel er wel voor een groot deel op zou zitten en dat ik mij verder aan mijn ‘eigen’ studie-programma zou gaan wijden.

Dat pakte echter iets anders uit dan ik mij had voorgenomen. De stapel boeken met de nodige commentaren op de Bhagavad Gita, die ik voor mijn studie had meegenomen kreeg bijzonder weinig aandacht.

Daar ging een voorgeschiedenis aan vooraf.

Tijdens bijeenkomsten eerder dit jaar had ik het thema van de ‘paren van tegenstellingen’ aangesneden dat in de Bhagavad Gita regelmatig voorbij komt. En dan met name het aspect dat het er niet zozeer om gaat wat je leuk vindt, maar dat je doet wat gedaan moet worden. Dat we zoveel energie kwijt raken door steeds te proberen te organiseren wat we leuk vinden en te vermijden wat we niet leuk vinden.

Dat klinkt wel aardig, maar bleek mij in de praktijk toch regelmatig lastiger dan verwacht om bestaande, ingesleten patronen om te buigen.

Ik had mij voorgenomen dit aspect als aandachtspunt mee te nemen voor deze weken en daar uit het negende vers van het zesde hoofdstuk van de Gita de ‘vooringenomenheid ten aanzien van wie dan ook te laten vallen’ aan toe te voegen.

Opmerkelijk genoeg kostte het geen enkele moeite om zeker gedurende eerste weken hier op een aangename manier invulling aan te geven. Het niet alleen maar doen wat leuk is maar doen wat gedaan moet worden was gewoon leuk. Uit verschillende reacties kon ik opmerken dat dat ook voor anderen op de een of andere manier merkbaar was. Heel opmerkelijk in deze weken was mijn relatief goede fysieke conditie, terwijl ik anders over een regelmatig zeer beperkte energie beschik als gevolg van een chronische ziekte.

Deze effecten namen in de loop der tijd wat af. Dit had zeker te maken met het feit dat ik aan enkele intensieve studieprogramma’s deelnam.

Natuurlijk zijn er voor deze bijzondere ervaring veel externe factoren aan te wijzen: de afwezigheid van de hectiek van het dagelijks leven in een drukke omgeving, de fijne sfeer die er in Brognon aanwezig is, de stilte, rust, harmonie, ’s morgens en ’s middags met elkaar mediteren, gezonde, vegetarische voeding etc. etc.

Ook het feit dat ik hier al best een tijdje mee bezig ben zal meespelen.

Maar toch …

Verval ik nu, nu ik thuis ben weer in de oude patronen in afwachting van het moment dat ik volgend jaar weer naar Brognon kan?

Laten we eens kijken welke factoren aan deze ervaring hebben bijgedragen. Zijn er hiervan die in de hectiek van het dagelijks leven in stand gehouden kunnen worden? En is er een relatie met dat wat Sri Krishna daarover in de mij zo aan het hart gelegen Bhagavad Gita zegt?

In mijn volgende blog neem ik u verder mee in dit onderzoek hierover.

Hans Nijs

Wilt u reageren? Dat kan: fam.nijs@quicknet.nl

 

Waarom is het zo moeilijk om een harmonieus mens te zijn?

/in , /door

In de mens huizen vele tegenstellingen. Zelfs de mens die oprecht wenst om zich (spiritueel) te ontwikkelen wordt keer op keer geconfronteerd met oude gedragspatronen die moeilijk te overwinnen lijken. De eerste reflex is dan om met discipline en wilskracht de gedragspatronen te doorbreken. Dit gaat een tijdje goed. Maar na verloop van tijd vervalt de mens weer in het oude patroon. Hoe komt dat?

Dit komt doordat de wortels van deze gedragspatronen in de diepere lagen van de geest liggen. Ja, er is het oprechte verlangen naar spirituele ontwikkeling, maar de tegenkracht die ons op onze plaats houdt is even oprecht. Als we deze kracht serieus onderzoeken vinden we een reeks overtuigingen waarvan we ons daarvoor niet bewust waren. En het zijn deze overtuigingen die, zonder dat we dat wisten, ons gedrag aanstuurden. Zo rolden we van patroon naar patroon in een stroom van gebeurtenissen die niet te stoppen leek.

De oude zieners wisten dit en hebben ons vele verhalen gegeven die ons bij het onderzoek naar onze blokkades kunnen helpen. In het Indiase epos Mahabharata worden de archetypische beelden die onze overtuigingen representeren zo sterk en duidelijk uitgewerkt dat we direct emotioneel en spiritueel contact met onze overtuigingen kunnen maken. En dat is niet alles, dit grootse  verhaal biedt bovendien vele raadgevingen om deze overtuigingen te transformeren. Vyasa heeft de beelden in zijn verhaal zo mooi uitgewerkt dat we ons er direct in kunnen herkennen. Zo krijgen we een helder beeld van het werk dat voor ons ligt en krijgen we een kans om grote stappen te maken in onze ontwikkeling.

Geïnteresseerd geraakt? Van 18 tot 24 augustus organiseren de Stichting Filosofie en Meditatie en de Stichting voor Praktische Filosofie Zeeland een retraite rond dit thema. Klik hier voor meer informatie en aanmelden.

Alex Krappen

Evaluaties van de retraites

/in , /door

Het organiseren van retraites is één van de kernactiviteiten van de SFM. Deelnemers waarderen deze retraites zeer, maar steeds weer komt de vraag terug: ‘hoe kan ik iemand uitleggen wat een retraite is en wat het met je doet’? Op de een of andere manier is het heel moeilijk te vertellen aan iemand die zelf een dergelijke ervaring niet heeft meegemaakt.
Deze zomer zijn wij gaan kijken of wij de beleving van een retraite iets duidelijker konden maken. De suggestie was: kan je niet een evaluatie aan het einde van iedere retraite houden en hier weer verbeterpunten uit halen? Een goed idee. In augustus en september hebben wij 4 retraites geëvalueerd. We hebben veel (voornamelijk hele positieve) feedback gekregen en ook enkele punten ter verfijning. We hebben de retraites op verschillende punten laten beoordelen: het programma dat aangeboden werd, de accommodatie en de overall beoordeling van de retraite. Het programma hebben wij gedetailleerd laten beoordelen: de meditatie, het studieprogramma, het middagprogramma, bodywork en het avond programma/activiteit (maximaal mogelijke waardering was 5.0; 48 reacties).
N.B. ‘Alle retraites zijn de 4 beoordeelde retraites tesamen’.

Hoge cijfers die weerspiegelen dat de retraites breed gewaardeerd worden. De volgende vraag was: kunnen we ook iets zeggen over het effect van de retraites? Een moeilijk vraag, omdat een retraite eigenlijk een ‘kijken in je eigen spiegel’ is en een omgeving biedt om stil te spiegelen en te reflecteren op een aspect van je eigen situatie of proces. Eén retraite leek echter zich wel te lenen voor een nadere bestudering: de retraite ‘Ontwikkel je zelf verder’ deel 2: the NEXT STEP. Deelnemers werd gevraagd aan het begin een korte vragenlijst in te vullen over thema’s die relevant waren voor deze retraite en aan het einde nogmaals deze lijst in te vullen. Hiervan zijn radardiagrammen gemaakt, zowel individueel als voor de hele groep. Deze diagrammen zijn teruggekoppeld aan de deelnemers en hopelijk helpt het hen bij om hun ‘next step’ te concretiseren. Uit de eerste analyse blijkt dat wel degelijk een stukje bewustwording en/of verdieping heeft plaatsgevonden. Hieronder het groepsprofiel

Tot slot hebben wij de deelnemers uitgenodigd om zelf iets te schrijven over hun bevindingen van de retraite. Mooie testimonials kregen wij terug, die ik graag wil delen:

– Een hele mooie en leerzame week, ga vooral zo door.
– Een prachtige retraite. Het is net als een reis die je vaker gemaakt hebt en telkens nieuwe beelden oplevert.
– Een unieke kans voor iedereen die de behoefte heeft de hectiek van het dagelijkse leven even los te laten om met zichzelf in verbinding te komen
– Een uniek plaats om echt tot je kern te komen (Inge)
– De filosofie is in alles verweven, dat maakt het oprecht en echt
– Wat een cadeau is dit geweest. De inhoud en de verpakking gaat mij heel lang vreugde geven en brengen. Thanks.
– “Fascinerend: meditatie die bedrijfskunde inspireert.” Wim (Docent Hoger Onderwijs).
– Een retraite bij de SFM is een groot cadeau aan jezelf! (Pascale)
– “De studies die bij de stichting worden gegeven zijn diepgaand en reflectief. Ze zijn toepasbaar voor je dagelijks leven. Ze hebben mij, in de loop der jaren, gevormd tot wie ik nu ben. Ik ben een stabiel persoon en in balans, ik laat mij niet meer zo snel uit mijn evenwicht halen. Ga voor mijn passies en dromen. De studies helpen je die te verwezenlijken. Je dagelijkse voeding voor de rest van je leven. Een aanrader voor ieder mens”. (Marianne)

Het blijft moeilijk om in woorden uit te drukken wat een retraite met je doet, maar ik hoop dat bovenstaande iets van de waarde en het belang van de retraites weergeeft. Wij gunnen iedereen in deze hectische samenleving van tijd tot tijd een retraite om weer even bij te tanken, te spiegelen, tot rust te komen om dan weer je eigen pad te vervolgen.

Ervaring met het Labyrint

/in /door

Afgelopen week volgde ik een retraite in Brognon en Mehdi gaf enkele keren aan dat hij het labyrint had gelopen. Hij spoorde de groep aan om dat ook eens een paar keer te doen. Zo gezegd zo gedaan en op woensdag trok ik de stoute schoenen aan.

Bij de witte paaltjes gekomen stond ik even  stil bij de eerste witte paaltjes en voelde het wat onwennig. Aangekomen bij de tweede rij witte paaltjes opende ik mijn hart in gedachten. Hierna begon de wandeling waarvan ik wist dat het heel kort zou zijn, hooguit 300 meter naar binnen. Ik zou mijn stappen gaan vertragen zodat ik er wat langer over kon gaan doen.
Tijdens het langzamer lopen voelde ik elke hobbel en elke gras polletje op mijn pad. Na elke bocht was er weer een stukje pad direct zichtbaar om op te lopen. Soms dacht je vlak bij het centrum te komen maar dan was er weer verwijdering. Eindelijk was ik er, het had toch langer geduurd dan ik dacht. Hierna besloot ik om ook uit het vierkant te lopen omdat het nog niet afgerond geheel vormde volgens mij. Tijdens de heenreis voelde ik een elektrische stroom vanaf mijn stuit naar mijn kruin lopen. Ik kreeg heel veel energie. Tijdens de terugtocht voelde ik mij heel diep geworteld in mijzelf. Het voelde zo krachtig dat ik hierna mijn qi gong loopje ging beoefenen. Het was een heerlijke ervaring en ook helend.

De volgende dag heb ik hem opnieuw gelopen. Dit keer ervaarde ik het als een innerlijke reis waarbij ik kon terug kijken vanaf de geboorte tot heden en dit was voelbaar. Het was een snelle terugblik in een seconde. Op de terugweg voelde ik een open einde, een bevrijd gevoel in het hier en nu, stilstaand bij wat de toekomst mij gaat brengen. Ik voelde mij zeer stil en sereen van binnen na deze tweede ervaring.
De laatste keer vond plaats op zaterdagochtend en nu kreeg ik allemaal ideeën over de toekomst. Ook ervaarde ik het pad en alle hobbels als een metafoor voor de hobbels die wij in het leven soms hebben naast de fijne ervaringen op pad. Het mocht er allemaal zijn.

Na deze drie ervaringen kreeg ik het idee dat hier spiraalsgewijs levensenergie door lichaam, geest en ziel voorbij trekt aan het bewustzijn.
Een mooie ontdekkingsreis naar binnen en weer naar buiten toe.

Tinka

(foto: Marianne Vreugdenhil)

De Kracht van retraites

/in /door
Lees meer