Berichten

Opvoeding: ‘samen met kinderen groeien’

/in , /door

In 2018 hebben we besloten om ons te concentreren op de kernactiviteiten van de SFM: filosofie, meditatie en retraites. Deze onderdelen zijn tegen het licht gehouden en hebben waar nodig een ‘facelift’ gekregen. Het is nog niet klaar, maar alles staat wel in de stijgers. Het is nu tijd om het volgende thema onder handen te nemen: opvoeding.

Het opvoeden en het onderwijzen van kinderen gaat gepaard met kracht, liefde en wijsheid. Binnen de SFM is er 25 jaar nagedacht over ‘wat geef je je kinderen mee zodat zij vol verlangen uitzien naar de dag van morgen?’ Dit onderzoek heeft geleid tot 4 belangrijke thema’s:

  • Het belang van de Basic trust: welke rol speelt de opvoeding bij het ontwikkelen, ondersteunen en intact houden (heel laten) van het basale vertrouwen / zelfvertrouwen?
  • Het belang van het aanreiken van idealen, schoonheid en kunst en het leren waarderen van ‘stilte’.
  • Hoe vindt een kind zijn ‘eigen lijn’ of authenticiteit in het leven en hoe kunnen ouders en het onderwijs hierbij helpen?
  • Wat is de duisternis waar steeds meer pubers en adolescenten in terecht komen en hoe kunnen we ze helpen hier goed doorheen te komen?

De komende jaren willen wij ons op deze 4 thema’s concentreren. De filosofie die wij bestuderen benadrukt steeds weer het belang van het basale vertrouwen. Het is een fundament waar je op staat gedurende je hele leven. Studie, yoga en meditatie helpen allemaal mee om dit basale vertrouwen te vergroten, intact te houden en te laten groeien. Het is niet iets statisch, het is juist heel dynamisch en moet goed worden onderhouden. Zo wordt je als mens steeds sterker. Het proces begint al bij je geboorte, maar het stopt niet, het gaat je hele leven door.

Het belang van kunst en idealen wordt in alle grote tradities onderschreven. Het voert de mens naar zijn ‘menselijke statuur’ en brengt hem in contact met een realiteit die voorbij het alledaagse gaat. Het houdt een belofte in en brengt de mens in harmonie met het grotere of hogere en tilt hem op boven zijn egocentrische wereldbeeld.

Mensen worden meer en meer gezien als instrumenten en machines. Niet voor niets wordt de arbeid die wij verrichten steeds meer geautomatiseerd en gerobotiseerd. De mens verdwijnt steeds meer naar de achtergrond. En dan te bedenken dat alle filosofieën en religies de nadruk leggen op het belang van het vinden van de ‘eigen lijn’, de authenticiteit in je leven. Als je deze eigen lijn in je leven vindt, sta je in je kracht en ben je verbonden met je eigen creativiteit. Het helpt je om een betekenisvol leven te leiden en draagt bij aan je innerlijke balans en gezondheid. Het niet vinden van deze lijn leidt tot disharmonie, bovenmatige slijtage en klachten als depressie en burn-out.

Tot slot zien we steeds meer jongeren die door een periode van grote duisternis gaan. Veelal krijgen zij het label ‘depressie’ opgeplakt en voor een deel is dat terecht. Echter, er zijn ook jongeren die door een duisternis gaan die geen depressie is. Zij hebben niet meer de ‘stippen op de horizon’ die wij vroeger hadden: een goede opleiding, een goede baan, een leuke partner en een leuk gezin, een eigen huis etc. voldoen voor deze jongeren niet meer. Er moet iets anders zijn. Omdat de omgeving waarin zij leven veelal niet begrijpt wat hier gaande is, ervaren zij een grote eenzaamheid met alle risico’s van dien. Waar depressie veelal gepaard gaat met een ‘laag energie niveau’, hebben deze jongeren juist een heel ‘hoog energie niveau’. Over het algemeen zijn ze goed te helpen. De eerder genoemde zaken: het basale vertrouwen, het hebben van een ideaal, meditatie en het vinden van de eigen lijn en vanuit deze lijn het leven vormgeven, zijn krachtige hulpmiddelen om veilig door deze periode heen te gaan.

Deze thema’s zullen daarom in verschillende studiedagen en retraites voor ouders en voor jongeren een belangrijke plaats krijgen.

Heb je vragen of wil je deze lijn ondersteunen, stuur een mailtje:
info@filosofieenmeditatie.nl

Op 5 april wordt een studiedag rond dit thema georganiseerd in het retraitecentrum de Cynham, Egmond aan den Hoef. Interesse? Klik hier.

Er is ook een familieretraite in ons centrum in Brognon van 5-11 juli: klik hier voor meer informatie.

Wat maakt de retraites zo bijzonder?

/in , , /door

We naderen het einde van het retraiteseizoen en het is goed om even achterom te kijken en te zien hoe de retraites dit jaar zijn gewaardeerd. Opnieuw, net als in 2018, zijn ze hoog gewaardeerd, gemiddeld met 4,7 uit 5. Wat opvalt is dat alle retraites ongeveer gelijk zijn beoordeeld, onafhankelijk van het programma dat aangeboden werd. De spreiding was heel gering 4,5-4,8. Dit geeft te denken. Schijnbaar is er iets anders dan het programma dat aangeboden wordt, dat de retraite voor zoveel mensen bijzonder maakt (in totaal hebben wij 134 evaluaties ontvangen vanaf augustus 2018). We weten al lang dat retraites iets bijzonders doen met mensen, maar we hebben nooit onze vinger kunnen leggen op wat dat bijzondere is.

De wetenschap komt ons nu te hulp. Recent kreeg ik het boek van Stephen W. Porges, de polyvagaal-theorie in handen[1]. Dr. Porges is psychiater en heeft veel onderzoek gedaan naar de werking van het autonome zenuwstelsel. Dit zenuwstelsel werkt voor een groot deel onafhankelijk van ons centrale zenuwstelsel (de hersenen en ruggenmerg) en is via de orthosympaticus betrokken bij reacties van ons lichaam op onveilige situaties en bereid ons voor op vecht en vluchtreacties (hoge bloeddruk, snelle hartslag, snelle ademhaling, toename van glucose in het bloed etc.) en via de parasympathicus betrokken bij reacties die geassocieerd worden met een veilige situatie en herstelmechanismen voor het lichaam (langzame hartslag en ademhaling, vertering van voedsel etc.) activeert. Dr. Porges heeft veel onderzoek gedaan naar welke factoren betrokken zijn bij tot rust brengen van de orthosympaticus (geassocieerd met onveiligheid) en stimulering van de parasympathicus (geassocieerd met veiligheid). Centraal staat inderdaad de ervaring van veiligheid. Wat gebeurt er als we ons onveilig voelen? We zijn alert, op onze hoede voor het onverwachte, onze mimiek wordt strak, we verliezen vaak het oogcontact met anderen, de intonatie van onze stem wordt vlakker en onze sociale interactie wordt minder. Als we ons veilig voelen gebeurt het omgekeerde: we voelen ons ontspannen, rustig, onze stem wordt kleurrijker met veel verschillende intonaties, er is oogcontact tijdens het spreken met anderen, onze mimiek is levendig en er is een grote variatie in sociale interacties. Wat bevordert het gevoel van veiligheid? Er zijn vele factoren die dit kunnen bewerkstellingen, maar belangrijk zijn bijvoorbeeld dat er weinig onverwachte dingen gebeuren, geen harde en zeer hoge en lage geluiden zijn, weinig sterke prikkels en schrikeffecten.

Terug nu naar de retraites. Wat gebeurt er tijdens een retraite? Alle retraites die wij organiseren, hebben gemeen dat er weinig prikkels zijn. Natuurlijk is er een mooi programma (voldoende cognitieve prikkels en materiaal om over na te denken). Er is een vaste dagroutine. Er is meditatie in een stille ruimte met een vertrouwde sfeer. Er zijn studies met veel onderlinge interactie. Er is respect voor elkaar en geen agressie. Er is lekker eten, je hoeft je nergens zorgen om te maken. ’s Avonds is er napraten en iets drinken bij de openhaard etc. Heel veel factoren die geassocieerd zijn met veiligheid. De othosympaticus komt tot rust en de parasympaticus geeft steeds meer signalen af van veiligheid. De deelnemers gaan zich ontspannen, worden vaak in het begin moe en nemen wat extra rust en alles is verder oké. Alle seinen komen op ‘groen’ te staan. Als we dit beeld volgen, is ook te begrijpen waarom een retraite pas echt effectief wordt als we meerdere dagen verblijven in het retraitecentrum. Het duurt even voordat het gevoel van veiligheid wordt opgebouwd en alle seinen op groen komen te staan. De ervaring leert dat een week een goede maat is.

Onafhankelijk van het programma (het cognitieve deel) wordt er tijdens een retraite het gevoel van veiligheid opgebouwd. De neurofysiologie en neuropsychologie geven ons een wetenschappelijke onderbouwing voor het heilzame effect van een retraite. De verandering in ortho- en parasympatische activiteit is waarschijnlijk een goede verklaring voor het feit dat zoveel mensen de retraite als heilzaam en aangenaam ervaren. Wij zijn ervan overtuigd dat het aangeboden programma ook erg belangrijk is, maar het gevoel van veiligheid is een belangrijke succesfactor. Een stimulans om door te gaan met het organiseren van retraites !

Mehdi Jiwa

Wil je reageren? Stuur een mailtje: info@filosofieenmeditatie.nl

[1] S.W. Porges. De polyvagaal-theorie en de transformerende ervaring van veiligheid. Uitgeverij Mens!, Eerserveen, Nederland, 2019

Events

Brainstorm video meeting: Jeugdwerk van de SFM

/in , , /door

Wegens de corona maatregelen is deze studiedag omgezet naar een video meeting van 10.00-12.00 uur

Jeugdwerk is een kernactiviteit van de SFM

Het centrale thema dat ons al jarenlang al inspireert, is: ‘Wat vertel je je kinderen opdat zij vol verlangen uitzien naar de dag van morgen?’

Nu wordt het tijd om het jeugdwerk nader te bekijken: tijd voor jeugdwerk 2.0. Daarom willen we met elkaar onderzoeken hoe we een volgende stap in het jeugdwerk kunnen zetten.

Er is de wens om een nieuwe kinderkring op te zetten, studiemomenten te organiseren voor ouders en jongeren, de zomerweken verder uit te bouwen en specifieke vragen (zoals de ‘diepe duisternis’ bij jongeren) op te pakken en jongeren hierbij te helpen. Voor een deel loopt dit, maar we gaan het nu uitbreiden. Daarom zoeken we ouders en jongeren die mee willen denken en helpen om dit vorm te geven.

De SFM wil jeugdwerk voor de volgende doelgroepen:

Doelgroep Centrale thema
Jonge kinderen (0-4 jaar) Basic Trust en liefde
Kinderen (4-12) Wie ben je? Zelfvertrouwen
Tieners (12-15) Wat kan ik?
Ontwikkeling motoriek, zintuigen en vaardigheden.
Het vinden van je eigen lijn
Adolescenten (15-18/20) Waarom leef ik?
Ontwikkeling buddhi
Verdieping en vormgeven van de ‘eigen lijn’
Vinden van de ‘stippen op de horizon’; het grote ideaal; doel in het leven
Adolescenten (18/20-25) Wat geeft betekenis aan mijn leven?
Wat maakt mijn leven een ‘zinvol leven?’

 

We gaan kijken naar wat iedere groep nodig heeft en wat wij kunnen bieden. Verder onderzoeken we hoe we dit moeten organiseren en wie mee helpen wil om dit nieuwe jeugdwerk te bouwen. Dit zijn de thema’s voor deze dag. Voel je je aangetrokken en wil je meedoen? Schrijf je dan in en laten we met elkaar aan de slag gaan.

Als je mee wil denken, geef je dan op en je ontvangt de link voor de Zoom meeting per email.

Kosten: vrijwillige donatie