Het transformerend vuur van de keuken
‘Alleen het fysieke deel van het voedsel toont zich, het spirituele deel blijft verborgen’
(Rumi)
Steeds meer mensen zijn bezig met bewuster eten. Op zich een mooie ontwikkeling. Er is een toenemende belangstelling voor natuurlijke voeding. ‘Bio-producten’, vegetarisch en veganistisch voedsel: het zijn normale begrippen geworden. Ook zijn we ons meer bewust van toegevoegde smaakstoffen, conserveringsmiddelen en de hoeveelheid zout en suiker etc. Een prima ontwikkeling, maar het verhaal is hiermee niet af.
Waar m.i. meer aandacht voor mag zijn, is de ‘innerlijke houding’ waarmee het voedsel bereid wordt. De innerlijke houding, de bhavana, wordt gezien als één van de belangrijkste onderdelen van een handeling. De innerlijke houding waarmee de handeling wordt verricht, bepaalt of een handeling ‘mooi’, ‘fijn’ of liefdevol is.
Hier een paar woorden ter overweging die jaren geleden door Swami Shantananda Saraswati zijn gesproken:
Wij dienen een handeling niet te beoordelen naar de grootheid en de omvang daarvan of naar de mate van doeltreffendheid in het verrichten daarvan, maar naar de geest, het motief, de emotie, de bhâvanâ daarachter. Die moet zuiver zijn…….
De nadruk moet dus niet zozeer gelegd worden op het niveau van vakmanschap of doeltreffendheid, maar op de bhâvanâ.
Stel je voor dat je prachtige en gezonde ingrediënten hebt gekocht om een maaltijd te maken, maar je hebt geen zin en tijd om te koken. Als er geen aandacht is, geen liefde, dan blijf je steken op het fysieke, mechanische niveau van ‘voedsel bereiden’. Als je jezelf afvraagt hoe yoga, meditatie en spirituele oefeningen in het algemeen werken, dan zal je ontdekken dat ‘zuivere, liefdevolle aandacht’ een transformerend vermogen heeft. Het is een mooie uitspraak: ‘zuivere, liefdevolle aandacht transformeert iedere handeling tot een spirituele handeling’ en dit geldt zeker voor het koken. Zuivere, liefdevolle aandacht, transformeert het fysieke voedsel tot spiritueel voedsel. Ik denk dat iedereen wel eens het verschil heeft kunnen ervaren tussen een maaltijd die met tegenzin of boosheid is gemaakt en een maaltijd die liefdevol bereid is.
Tegenzin, onvoldoende tijd hebben en nemen om de maaltijd te maken, heeft een groot effect op de mensen die het eten. Als we kijken hoe dit werkt in onze retraitecentra waar jaarlijks veel mensen en die de maaltijden erg waarderen, komen, dan komt dat niet zozeer door de bijzondere ingrediënten of de bijzondere kookkunst van degenen die de maaltijd maken (hoewel die best goed is), maar voornamelijk door de liefde, aandacht en de tijd die genomen wordt om de maaltijd te maken.
Als je voedsel tot spiritueel voedsel wil transformeren, zal je tijd moeten vrij maken, liefde moeten voelen en zuivere aandacht moeten hebben voor de producten, het recept, het keukengerei en de uiteindelijke maaltijd. Dat maakt het verschil. Een kleine oefening kan hierbij misschien helpen: neem, als je gaat koken ook even tijd om de ingrediënten te bekijken en te voelen. Er gaat al zoveel schoonheid van de ingrediënten uit. Meestal beginnen we meteen met snijden, wassen en koken, zonder dat we werkelijk even contact hebben gemaakt met de verschillende producten. Producten die ons door de aarde zijn gegeven en die getransformeerd worden tot gezond voedsel waardoor wij in staat zijn en blijven om ons werk en onze taak in het leven uit te voeren. Daar mag best wat meer aandacht en liefde voor zijn.
Aandacht voor de kwaliteit van het voedsel is belangrijk, maar zuivere en liefdevolle aandacht transformeert zelfs de meest eenvoudige maaltijd tot spiritueel voedsel. Kook met liefde en aandacht, neem de tijd voor dit prachtige proces en ervaar de uitwerking bij jezelf en bij de mensen waarvoor je de maaltijd gemaakt hebt.
Wil je reageren? Stuur dan een mailtje naar: info@filosofieenmeditatie.nl