Evaluaties van de retraites

/in , /door

Het organiseren van retraites is één van de kernactiviteiten van de SFM. Deelnemers waarderen deze retraites zeer, maar steeds weer komt de vraag terug: ‘hoe kan ik iemand uitleggen wat een retraite is en wat het met je doet’? Op de een of andere manier is het heel moeilijk te vertellen aan iemand die zelf een dergelijke ervaring niet heeft meegemaakt.
Deze zomer zijn wij gaan kijken of wij de beleving van een retraite iets duidelijker konden maken. De suggestie was: kan je niet een evaluatie aan het einde van iedere retraite houden en hier weer verbeterpunten uit halen? Een goed idee. In augustus en september hebben wij 4 retraites geëvalueerd. We hebben veel (voornamelijk hele positieve) feedback gekregen en ook enkele punten ter verfijning. We hebben de retraites op verschillende punten laten beoordelen: het programma dat aangeboden werd, de accommodatie en de overall beoordeling van de retraite. Het programma hebben wij gedetailleerd laten beoordelen: de meditatie, het studieprogramma, het middagprogramma, bodywork en het avond programma/activiteit (maximaal mogelijke waardering was 5.0; 48 reacties).
N.B. ‘Alle retraites zijn de 4 beoordeelde retraites tesamen’.

Hoge cijfers die weerspiegelen dat de retraites breed gewaardeerd worden. De volgende vraag was: kunnen we ook iets zeggen over het effect van de retraites? Een moeilijk vraag, omdat een retraite eigenlijk een ‘kijken in je eigen spiegel’ is en een omgeving biedt om stil te spiegelen en te reflecteren op een aspect van je eigen situatie of proces. Eén retraite leek echter zich wel te lenen voor een nadere bestudering: de retraite ‘Ontwikkel je zelf verder’ deel 2: the NEXT STEP. Deelnemers werd gevraagd aan het begin een korte vragenlijst in te vullen over thema’s die relevant waren voor deze retraite en aan het einde nogmaals deze lijst in te vullen. Hiervan zijn radardiagrammen gemaakt, zowel individueel als voor de hele groep. Deze diagrammen zijn teruggekoppeld aan de deelnemers en hopelijk helpt het hen bij om hun ‘next step’ te concretiseren. Uit de eerste analyse blijkt dat wel degelijk een stukje bewustwording en/of verdieping heeft plaatsgevonden. Hieronder het groepsprofiel

Tot slot hebben wij de deelnemers uitgenodigd om zelf iets te schrijven over hun bevindingen van de retraite. Mooie testimonials kregen wij terug, die ik graag wil delen:

– Een hele mooie en leerzame week, ga vooral zo door.
– Een prachtige retraite. Het is net als een reis die je vaker gemaakt hebt en telkens nieuwe beelden oplevert.
– Een unieke kans voor iedereen die de behoefte heeft de hectiek van het dagelijkse leven even los te laten om met zichzelf in verbinding te komen
– Een uniek plaats om echt tot je kern te komen (Inge)
– De filosofie is in alles verweven, dat maakt het oprecht en echt
– Wat een cadeau is dit geweest. De inhoud en de verpakking gaat mij heel lang vreugde geven en brengen. Thanks.
– “Fascinerend: meditatie die bedrijfskunde inspireert.” Wim (Docent Hoger Onderwijs).
– Een retraite bij de SFM is een groot cadeau aan jezelf! (Pascale)
– “De studies die bij de stichting worden gegeven zijn diepgaand en reflectief. Ze zijn toepasbaar voor je dagelijks leven. Ze hebben mij, in de loop der jaren, gevormd tot wie ik nu ben. Ik ben een stabiel persoon en in balans, ik laat mij niet meer zo snel uit mijn evenwicht halen. Ga voor mijn passies en dromen. De studies helpen je die te verwezenlijken. Je dagelijkse voeding voor de rest van je leven. Een aanrader voor ieder mens”. (Marianne)

Het blijft moeilijk om in woorden uit te drukken wat een retraite met je doet, maar ik hoop dat bovenstaande iets van de waarde en het belang van de retraites weergeeft. Wij gunnen iedereen in deze hectische samenleving van tijd tot tijd een retraite om weer even bij te tanken, te spiegelen, tot rust te komen om dan weer je eigen pad te vervolgen.

De Upanishads

/in /door

Bijna honderd jaar geleden las een Nederlandse wetenschapper de Upanishads in het Sanskriet. De situatie was uiteraard anders, in 1919. De Eerste Wereldoorlog was net een paar maanden terug geëindigd met de moeizaam uitonderhandelde Armistice, gewonde soldaten waren dankzij de vooruitgang op medisch en technisch gebied in staat om van hun leven te genieten als ze dat nog konden, maar je kwam ze wel tegen als wandelende gedenktekens van de verschrikkingen van de oorlog. De mensen maakten zich zorgen over de mogelijkheden van hun toekomstige leven: een gevoel van “waar zijn we in godsnaam mee bezig” doortrok het dagelijks leven in al zijn facetten. Kunstenaars voelden dat ze een absurde tijd beleefden, een gezamenlijke dans op de rand van de vulkaan.
Sommigen onder hen, niet de minsten, zagen aan de horizon een andere wereld gloren, in gedachten dan. Kennelijk was het mogelijk om vast te houden aan een geloof dat zich niet door de harde realiteit van de oorlog liet weg zetten. De dichter Herman Gorter had het – in een wat verder verleden, ja, in de vorige eeuw nog – ooit gewaagd om een jong meisjeskind, Mei, door het Hollandse land te laten gaan om de lente en het goede humeur na een lange en kille winter terug te brengen. Die tekst moet, net na de verschrikkingen van de Somme of Passchendale, bijna schokkend zijn geweest in zijn jeugdige onschuld. Die onschuld heeft Gorter altijd gehouden, maar nu sprak hij in bijna louter filosofische termen over eindeloze weedom, over de juiste kennis en over de intuïtie; het was een periode die wel is aangeduid als “Spinozistisch” omdat Gorter in aanraking was gekomen met het werk van de filosoof wiens ouders uit Portugal naar Nederland waren gekomen: Baruch de Spinoza, een 17e -eeuwse denker wiens filosofie van invloed zou zijn op vele revolutionaire denkers in de ook zo revolutionaire 18e eeuw. Andere poëten in de nieuwe 20ste eeuw staken hun licht op bij Plato (Boutens) of de figuur van Christus (Verwey) en dan was er dus ook J.A. Dèr Mouw, een man met een grote baard en een woeste bos krullerig haar, die te rade ging bij de – zoals hij dat zelf noemde – “Oepanishad’s”.
Om te zeggen dat het leven van Dèr Mouw door de Upanishads nooit meer hetzelfde zou zijn is niet voldoende. Als hij die teksten niet had ondergaan zoals hij deed, als hij ze nooit had gezien was hij waarschijnlijk vergeten. Nu kunnen we zeggen dat hij een van de grootste dichters is die we in Nederland kennen, uit welke tijd dan ook, maar dat zou niet voldoende zijn. We kunnen hem plaatsen in zijn tijd, maar ook dat is onbevredigend. Laten we zelfs op internationaal niveau gaan vergelijken, want met een dichter als Dèr Mouw is daar alle aanleiding toe. Heeft hij eigenhandig een mythe geschapen, zoals Auribondo? Dat zou zelfs misleidend zijn. Zoals Auribondo drie jaar eerder, terwijl al die jongens daar in Frankrijk in de modder aan hun einde kwamen, een groots verhaal schiep waarin dat, maar ook alles wat nog komen gaat een plek krijgt, een plek waar alles draait om de wijsheid die we nog zullen verwerven, daar kun je stil van worden. Maar Auribondo moet zeldzaam gedisciplineerd zijn geweest en hij was echt doordesemd van de Vedische tradities. Dèr Mouw had al eens zelfmoord willen plegen, hij werd achtervolgd door een oud schandaal, dat zich had afgespeeld op een gymnasium in Doetinchem, hij was niet een dichter maar een wetenschapper, weliswaar een met een verrukkelijke stijl van schrijven en een magnifieke geest, maar als hij in 1907 of daaromtrent bezoek had gekregen dat hem had voorspeld wat er zou gebeuren als hij de Upanishads zou lezen, dan zou hij in alle oprechtheid hebben getwijfeld aan de mentale gezondheid van zijn bezoek. Hij zou hen peinzend hebben nagekeken en hebben gedacht dat Onze Lieve Heer rare kostgangers had.
En nu, lezer, wilt u de rest van het verhaal ook horen. U zou – misschien eventjes – willen kijken naar de wereld door de ogen van dèr Mouw. Natuurlijk, het is ook een verhaal om van te smullen. Nog even geduld, tot de volgende aflevering van dit blog.

Frank van Dixhoorn

Ervaring met het Labyrint

/in /door

Afgelopen week volgde ik een retraite in Brognon en Mehdi gaf enkele keren aan dat hij het labyrint had gelopen. Hij spoorde de groep aan om dat ook eens een paar keer te doen. Zo gezegd zo gedaan en op woensdag trok ik de stoute schoenen aan.

Bij de witte paaltjes gekomen stond ik even  stil bij de eerste witte paaltjes en voelde het wat onwennig. Aangekomen bij de tweede rij witte paaltjes opende ik mijn hart in gedachten. Hierna begon de wandeling waarvan ik wist dat het heel kort zou zijn, hooguit 300 meter naar binnen. Ik zou mijn stappen gaan vertragen zodat ik er wat langer over kon gaan doen.
Tijdens het langzamer lopen voelde ik elke hobbel en elke gras polletje op mijn pad. Na elke bocht was er weer een stukje pad direct zichtbaar om op te lopen. Soms dacht je vlak bij het centrum te komen maar dan was er weer verwijdering. Eindelijk was ik er, het had toch langer geduurd dan ik dacht. Hierna besloot ik om ook uit het vierkant te lopen omdat het nog niet afgerond geheel vormde volgens mij. Tijdens de heenreis voelde ik een elektrische stroom vanaf mijn stuit naar mijn kruin lopen. Ik kreeg heel veel energie. Tijdens de terugtocht voelde ik mij heel diep geworteld in mijzelf. Het voelde zo krachtig dat ik hierna mijn qi gong loopje ging beoefenen. Het was een heerlijke ervaring en ook helend.

De volgende dag heb ik hem opnieuw gelopen. Dit keer ervaarde ik het als een innerlijke reis waarbij ik kon terug kijken vanaf de geboorte tot heden en dit was voelbaar. Het was een snelle terugblik in een seconde. Op de terugweg voelde ik een open einde, een bevrijd gevoel in het hier en nu, stilstaand bij wat de toekomst mij gaat brengen. Ik voelde mij zeer stil en sereen van binnen na deze tweede ervaring.
De laatste keer vond plaats op zaterdagochtend en nu kreeg ik allemaal ideeën over de toekomst. Ook ervaarde ik het pad en alle hobbels als een metafoor voor de hobbels die wij in het leven soms hebben naast de fijne ervaringen op pad. Het mocht er allemaal zijn.

Na deze drie ervaringen kreeg ik het idee dat hier spiraalsgewijs levensenergie door lichaam, geest en ziel voorbij trekt aan het bewustzijn.
Een mooie ontdekkingsreis naar binnen en weer naar buiten toe.

Tinka

(foto: Marianne Vreugdenhil)

SFM: Jumping the Curve

/in /door

Verslag van “jumping the curve” Brognon, 2 september 2018

Vanaf begin 2018 werd het voor mij pas duidelijk dat er fundamentele veranderingen op tilt waren binnen de SFM. Eind 2017 deed het verhaal immers de ronde dat er binnen het bestuur een discussie liep over een ‘revitalisering’. Dit verbaasde eigenlijk niemand omdat na de start van de organisatie inmiddels zo’n 25 jaar was verlopen en deelnemers en organisatie ook gewoon ouder waren geworden. Dat dit op zich voor nieuwe en jongere deelnemers een belemmering zou gaan vormen, was ook ieder wel duidelijk. Anderzijds zou een wijziging mogelijk ook een verlies van een inmiddels vertrouwde aanpak gaan betekenen. Voor mij zelf was het “nieuwe”, het hóe van die vitalisering ook onbekend.

Mehdi gaf wel in diverse toespraken aan dat we nu snel aan de slag moesten om de aansluiting niet te gaan missen, dus het gevoel van urgentie werd wel aangeduid.  Hij had zelf in zijn werken met veelal jongere groepen onder de motto’s ” ontwikkel jezelf”,  ” next step” en “jumping the curve” een andere doelgroep leren kennen en gemerkt dat er, ook binnen de kaders van de filosofische aanpak van de kernthema’s van de Stichting SFM, aansluiting gevonden kon worden en er ook een nieuw elan kon ontstaan. Ook bleken die wat jongere participanten hun tijd te willen besteden om de SFM verder te helpen, bijvoorbeeld met het opzetten van een verbeterde website en social media.

Als deelnemers begrepen wij wel dat daar fors over werd gediscussieerd binnen het bestuur, maar heel veel kwam daarover niet naar buiten, behalve toen begin 2018 werd gestart met een zogeheten “verdiepingsgroep”. Deelnemers aan verschillende werkgroepen werden via een circulaire opgeroepen om daarin te participeren.

Voor een deel van de deelnemers aan de Leerweg waren de issues overigens lang niet zo manifest aanwezig, want het liep toch immers best lekker. Op de Cynham, in Amstelveen en in Brognon was een gesmeerde organisatie aanwezig en alles liep toch als een Zwitsers uurwerk?

Wel constateerden wij dat de weekenden door steeds  minder mensen werden bijgewoond.

Tijdens de verdiepingsweek in Brognon is diepgaand gediscussieerd over dat gevoel aan gemis aan vuur en commitment die bij de start van de Stichting nog in zo ruime mate aanwezig was, de levende “tapas” werd toen ten diepste gevoeld, gaf energie en verbond de mensen.

Tijdens de week in Brognon werd het voor mij voor het eerst duidelijk dat er dus twee kernproblemen waren die thans aangepakt worden. De eerste heeft te maken met een noodzakelijke verjonging om de continuïteit van de organisatie te borgen, en dat zal iedereen aanspreken. Het tweede kernprobleem is de vervlakking en die heeft meer met de inhoud van het tweede deel van de leerweg te maken. Vandaar dat gesproken wordt over een “verdieping”. Rondom deze kernproblemen is de wereld ook in die 25 jaar sterk veranderd. Hierbij moeten we vooral denken aan de opkomst van internet en social media naast de maatschappelijke acceptatie van meditatie, mindfulness etc. Ook de opkomst van een geheel nieuwe generatie die fundamenteel lijkt af te wijken qua interesses, spanningsboog etc.van de bestaande doelgroep vergt een andere aanpak.

Deze combi van factoren heeft geleid tot het opnieuw nadenken over de opzet van de organisatie en inrichting van het curriculum/leerweg.

In Brognon is ook nagedacht over het begrip Hestia (Huis en haard), dus de gastvrijheid die wij voor deelnemers van de groepen en gasten willen uitstralen, maar ook de consequenties die dit heeft voor de deelnemers van de groepen in het gemeenschappelijk dragen van de uitvoerende taken die met de infrastructuur te maken hebben.

Uiteraard probeert het bestuur de noodzakelijke vernieuwing in doelgroepen en aanpak te combineren met het behoud van het goede dat thans door velen wordt ervaren, maar er komen ook grenzen in zicht.

Voor het goede begrip: die keuzes zijn nog niet uitgekristalliseerd en het is juist daarom dat we met een aantal mensen nadenken om het bestuur optimaal te helpen om die keuzes te formuleren. De groep in Brognon was breed samengesteld, een afspiegeling van het gemiddelde van de bestaande groep deelnemers.

Langzaam zien we dus de nieuwe phoenix uit de as rijzen en dat kost tijd. Dit proces vergt ook energie en commitment van de deelnemers binnen de organisatie. Anderzijds is het vooral ook een experiment dat we met vertrouwen tegemoet zien.

Mehdi en het bestuur hebben ons toegezegd tijdig te communiceren over de mogelijke gevolgen, zodat daarna iedereen daarover rustig kan nadenken. Wel is duidelijk dat jaarlijks met alle deelnemers een evaluatiegesprek gevoerd zal worden om wederzijds de verwachtingen en aandachtspunten te inventariseren.

Hoop dat jullie met deze blog weer even zijn bijgepraat , wordt vervolgd…….

Mees Hartvelt