De les van het bloeiende gras
Le Domaine St Antoine is een vreemd retraitecentrum. Mensen komen er tot rust, maar dieren ook. Dit jaar waren er weer heel veel broedende vogels. Bijzonder is dat er ook weer een vossenfamilie onder de Yogazaal zit en dat we drie jonge vossen in de tuin hebben. Dit jaar is er zelfs even een wasbeer komen wonen onder het dak van het nachtverblijf. Hij is ondertussen weer vertrokken. En natuurlijk zijn de bijenvolkeren ook weer komen wonen in de muur en in de schoorsteen van het grote huis.
Maar dat is nog niet alles. De bomen en planten leren ons ook heel veel. Dit jaar wilde het gras ons iets leren. Het voorjaar was erg nat. Hierdoor kon het gras niet goed gemaaid worden met de tractor en de cirkelmaaier. De klepelmaaier kon ook niet ingezet worden, want dan zou de gehele grasmat vernield worden. Dus werd besloten om het grote achterveld maar te laten tot het droger zou worden. Maar nog voor de grond voldoende droog was begon het gras heel snel te groeien en te bloeien. We dachten dat we het maar moesten laten en het later zouden maaien, maar dan ook om het hooi te oogsten.
Normaal beschouwen we de grond als tuin: mooi gemaaid, fijn om op te spelen, maar het heeft een prijs. Door het vaak te maaien kan het gras niet bloeien en veel bloemen worden al weggemaaid voordat de bloemen zaad kunnen maken. Dit jaar was het anders en we hebben er veel van geleerd. Het gras is onderdeel van een ecosysteem. Dit jaar heeft het kunnen bloeien en heel veel zaad kunnen maken. Een paar weken geleden is het gemaaid. Onze cirkelmaaier was te klein en onze tractor ook. Gelukkig had Eric, de boer die ons vaak helpt, een grotere tractor (50 pK) en een ‘boeren maaier’ gekocht.
Daarmee kon het gras gemaaid worden. Het was prachtig weer en het gras droogde snel. Door het met de bandhooier om te keren, kon het zaad gemakkelijk vrijkomen. Tientallen kilo’s zaad zijn nu uitgestrooid over het veld. En niet alleen van het gras, ook van de bloemen.
Een oude boer uit de omgeving wilde het hooi graag hebben als voer voor zijn paarden. Hij kwam het persen tot kleine balen. De boeren weten meer van het weer dan mijn “Weer online” App. Volgens mijn App zou het nog lang droog blijven, maar de boeren voelden dat het weer aan het omslaan was. Snel kwamen zij en werkten hard om het hooi te oogsten. ’s Middags om half vijf was het klaar. Het veld was ingezaaid met zaad, het gras was gedroogd tot hooi en de paarden hebben voer voor weken.
’s Avonds begon het te regenen en we voelden opnieuw dat alles met elkaar verbonden is.
Lopen met Thay
Thich Nhath Hanh overleden
In deze eerste blog wil ik stilstaan bij het overlijden van de boeddhistische monnik Thich Nhath Hanh. Thich Nhath Hanh overleed op 22 januari j.l. op 95-jarige leeftijd in het klooster in Vietnam waar hij als zestienjarige jongen introk om zenmonnik te worden. Zijn leven stond in het teken van vrede. Na zijn training in het klooster betrok hij een tempel in Saigon en ontwikkelde hij een geëngageerde vorm van boeddhisme. Een door hem opgerichte hulporganisatie hielp oorlogsslachtoffers van beide zijden van het conflict tussen Noord en Zuid Vietnam. Het communistisch bewind kon zijn activiteiten niet waarderen en in 1966 moest hij Vietnam ontvluchten. Hij kwam terecht in Frankrijk en stichtte daar een bloeiende gemeenschap van monniken en leken: Plum Village. In talloze ontmoetingen en via lessen, lezingen en tientallen boeken en gedichten heeft Thich Nhath Hanh wereldwijd de harten van heel veel mensen geraakt. Zijn volgelingen noemen hem liefdevol Thay. Uit zijn manier van leven en uit zijn woorden spreekt een diep gevoelde compassie met de mens en het menselijk lijden. Zijn bekende gedicht ‘Noem me bij mijn ware namen’ is hiervan een indringende uitdrukking. (De tekst van het gedicht vind je aan het eind van deze blog.). Ik heb Thay nooit zelf ontmoet, maar in de lessen van mijn leraren komt hij regelmatig voorbij.
Thich Nhath Hanh ontwikkelde het begrip ‘interbeing’. We zijn altijd ‘interbeing’, in relatie met alles wat ons omringt. Van heel dichtbij tot onvoorstelbaar veraf, van mensen, dieren, planten, de aarde, voedsel, de lucht, de wolken, de zon, de sterren tot en met de hele kosmos. Dit verbonden zijn is niet statisch, maar een proces van veranderen met alles wat voortdurend in verandering is. Deze verbondenheid kunnen we meer ervaren naar mate we stiller worden. Misschien is daarom het samen zitten in stilte zo krachtig.
De meditatiepraktijk van Thay
Als meditatiepraktijk ontwikkelde Thay, naast het zitten in stilte op een kussen (zazen), het langzaam, stapje voor stapje aandachtig buiten lopen en ademen. Over zijn leven is een prachtige documentaire gemaakt waarvan de uitnodigende titel ‘Walk with me’, verwijst naar dit meditatieve lopen in de natuur.
Om conflicten tussen mensen in zijn gemeenschap te helpen oplossen, ontwikkelde hij een methode waarbij je elkaar een zogenaamde vredesnotitie stuurt en uitnodigt voor een ontmoeting waarbij je niet met elkaar praat, maar om beurten naar elkaar luistert. Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat het wonderlijk goed werkt.
Hoe zag Thay zijn eigen sterven?
Over hoe Thay zijn eigen sterven zag, is een grappige anekdote. Een volgeling van Thay, wilde in haar tempel in Vietnam voor hem een stupa (Boeddhistisch grafmonument) bouwen. Thay vond het niet nodig, maar ze had de stupa al gebouwd. “In dat geval” zei Thay, “maak dan voor de stupa een inscriptie die zegt ‘Ik ben niet hierbinnen.’ En als mensen dit niet begrijpen,” vervolgde hij, ”voeg dan nog een zinnetje toe: ‘Buiten ben ik ook niet.’ Als mensen het dan nog steeds niet begrijpen, voegen we nog een derde regel toe: ‘Als er iets is, dan kun je het vinden in je manier van ademen en lopen.’” Zo kunnen we nu allemaal nog lopen met Thay, zelfs al hebben we hem niet in levende lijve ontmoet. Hoe wonderlijk! Laten we zo nu en dan aandachtig lopen en ademen met Thay.
Zenmeditatie op de Cynham is wekelijks op donderdagavond van 20.00 uur tot 21.30 uur. Samen in stilte zitten, staat centraal. Je bent van harte welkom. Aanmelden kan via 06-47 09 89 50 of bgfaber@gmail.com.
Noem me bij mijn ware namen
Zeg niet dat ik morgen zal vertrekken,
want zelfs vandaag kom ik voortdurend aan.
Kijk goed: ik arriveer elke seconde
als een knop aan een lentetak,
als een jong vogeltje met tere vleugels,
dat leert zingen in zijn nieuwe nest,
als een rups in het hart van een bloem,
als een juweel verborgen in een steen.
Ik blijf komen om te lachen en te huilen,
te vrezen en te hopen.
Het kloppen van mijn hart is de geboorte en de
dood van al wat leeft.
Ik ben het eendagsvliegje dat zich aan het oppervlak van de rivier ontpopt
en ik ben de vogel die, als de lente komt, precies op tijd is
om het vliegje op te eten.
Ik ben de kikker die vrolijk rondzwemt in het heldere water van
de vijver en ik ben de ringslang die onhoorbaar nadert en zich
met de kikker voedt.
Ik ben het kind in Oeganda, vel over been,
mijn benen zo dun als bamboestokjes
en ik ben de wapenhandelaar
die moordwapens aan Oeganda verkoopt.
Ik ben het twaalfjarige meisje,
vluchteling op een klein bootje,
dat zich in zee werpt,
nadat ze verkracht is door een zeepiraat.
En ik ben de zeepiraat, mijn hart nog niet in staat tot
begrijpen en liefhebben.
Ik ben een lid van het Politbureau,
met onbeperkte macht in mijn handen.
En ik ben de man die,
langzaam stervend in een heropvoedingskamp,
zijn ‘bloedschuld’ aan zijn volk moet betalen.
Mijn vreugde is als de lente, zo warm
dat zij bloemen doet bloeien langs alle paden van het leven.
Mijn pijn is als een rivier van tranen, zo vol
dat zij de vier oceanen vult.
Alsjeblieft, noem me bij mijn ware namen
zodat ik al mijn huilen en lachten tegelijk kan horen,
zodat ik kan zien dat mijn vreugde en pijn één zijn.
Alsjeblieft, noem me bij mijn ware namen,
zodat ik kan ontwaken
en de deur van mijn hart open kan blijven,
de deur van mededogen.
Uit het boek ‘Iedere stap is vrede’ van Thich Nhath Thanh
(Bron: mindfulcommuniceren.nl)
Bernard Faber