Berichten

De transformerende kracht van retraites

Het retraiteseizoen loopt voor ons ten einde. Een goed moment om even terug te blikken. Het was een bijzonder jaar: door de corona-epidemie konden de retraites in mei en juni niet doorgaan, de retraites van juli moesten we verplaatsen van ons centrum in Brognon (Noord-Frankrijk) naar ons retraitecentrum ‘de Cynham’ in Egmond aan den Hoef. Pas in augustus konden we weer retraites organiseren in Brognon. Wel een hele bijzondere situatie. Wij evalueren al sinds eind 2018 al onze retraites en door de omstandigheden konden we nu voor het eerst onderzoeken hoe mensen retraites beleven en beoordelen in Brognon en in Egmond aan den Hoef waar we normaliter nooit retraites van een week houden.

In het verleden hadden we al iets vreemds ontdekt: de retraites werden (en worden) over het algemeen gelijk beoordeeld: 4,7 (max. 5). Een mooi, hoog cijfer, maar hoe komt het dat alle retraites toch steeds weer hetzelfde cijfer krijgen? De programma’s zijn verschillend en de deelnemers ook (van tieners tot ouderen, van mensen die graag meedoen aan Zang, Dans en Bezinning of aan een Familieweek of meedoen aan meditatie, studie of yoga-programma’s etc.). Diverse programma’s, verschillende groepen mensen en toch min of meer dezelfde beoordeling. En dit jaar kregen we de gelegenheid om de Cynham te vergelijken met Brognon. Je raadt het al: opnieuw gelijke beoordelingen. Er is dus iets anders aan de hand. De groep respondenten is ook behoorlijk groot aan het worden: tot nu toe hebben 216 mensen de enquêtes ingevuld en testimonials achtergelaten.

We zijn dieper gaan kijken en er zijn twee dingen die boven komen drijven: de eerste factor die mensen hoog waarderen, zou je misschien het beste kunnen omschrijven als ‘zuivere, liefdevolle aandacht’. Iedereen die bij ons werkt en ondersteunt, doet dit geheel pro Deo. Niemand wordt betaald. Er is veel aandacht voor de gebouwen, het eten (vegetarisch) en het welzijn van de mensen die de centra bezoeken. Dat is één van de redenen dat mensen graag komen en terug blijven komen. Deze ‘zuivere en liefdevolle zorg’ kennen we uit bepaalde filosofische systemen, zoals de zen-traditie. Hij is op een gegeven moment bijna zintuiglijk waar te nemen. Het lijkt erop dat dit één van de factoren is die de retraites zo bijzonder maakt en bijdraagt aan het hoge beoordelingscijfer.

Daarnaast is er nog een factor die erg belangrijk is: de transformerende kracht van de Sanga. Al onze retraites volgen het format van de Sanga. Wat is een Sanga? Het is niet gemakkelijk te definiëren, maar ik zal de criteria geven die wij hanteren. Een Sanga is een groep mensen die bij elkaar komen om een bepaalde reden. In ons geval kent een Sanga 5 kenmerken:

– er moet een gemeenschappelijk focuspunt zijn (bijv. meditatie, yoga, filosofie, jezelf willen leren kennen etc.)
– de Sanga moet veilig zijn
– de Sanga moet gelijkwaardig zijn (iedereen die deelneemt is gelijkwaardig)
– een Sanga werkt altijd voor de ontwikkeling van het geheel en niet primair voor de ontwikkeling van een individu
– een Sanga mag niet te homogeen zijn. Diversiteit is noodzakelijk om te zorgen dat wij niet allemaal dezelfde ‘blinde vlek’ hebben.

Iedereen die de mysterieuze werking heeft ervaren van het deelnemen aan een Sanga, zal erkennen dat de kracht van de Sanga groter is dan de som van de kracht van de individuele deelnemers. Het mediteren, studeren of werken in een Sanga is heel anders en niet goed te vergelijken met individuele meditatie of studie. Je van tijd tot tijd even kunnen ‘onderdompelen’ in een Sanga tijdens een retraite is dan ook een  belangrijke factor die de retraites zo bijzonder maakt.

Het is niet moeilijk uit te leggen waarom een retraite zo heilzaam voor je is. Ten eerste: je kan je helemaal ontspannen. Er is geen stress. Er wordt niet geoordeeld en je bent goed zoals je bent. De ‘maskers’ die je gewoonlijk op hebt om in de grote wereld te kunnen overleven en je rollen goed te vervullen, heb je tijdens een retraite niet nodig. Die vallen dan ook na de eerste dagen gewoonlijk af en dat geeft op zich al een gevoel van bevrijding.

Ten tweede: door je open te stellen voor de oude kennis uit de grote filosofische systemen en de meditatie scholen, kan je ‘nieuwe’ dingen onderzoeken en kijken of ze van waarde voor je zijn. Nieuwe kennis, nieuwe inzichten en meer zelfkennis en zelfvertrouwen zijn eigenlijk altijd het resultaat dat je mee naar huis neemt na een retraite.

Nu onze maatschappij zo aan het veranderen is, hoor je steeds vaker dat het tijd is dat we ‘anders moeten gaan denken’. Het ‘oude denken is niet in staat om de problemen en uitdagingen die voor ons liggen op te lossen’. We moeten dus op een andere manier gaan kijken, denken en leven. Voor veel mensen een bedreigende gedachte. Hoe moet dat dan? Kan ik nog wel meekomen? Kan ik deze nieuwe tijd aan? Dergelijke vragen en angsten horen en lezen we veel. Dat we wat anders moeten, lijkt mij evident, maar het moet wel op een geweldloze manier plaatsvinden en dat is nogal een uitdaging. Retraites zijn veilig, geweldloos en er is ‘zuivere, liefdevolle zorg’. Sanga’s zijn van oudsher al aangeprezen als het instrument dat kan helpen om het ‘oude los te laten en het nieuwe tegemoet te treden’. Ik ben ervan overtuigd dat retraites en Sanga’s ons ook nu kunnen helpen om de grote veranderingen op een geweldloze manier door te  komen. Wij gaan zeker door met het organiseren van retraites en Sanga’s om het proces van ‘leren nieuw te denken en te leven’ te ondersteunen.

Wil je reageren? Stuur dan een mailtje naar: info@filosofieenmeditatie.nl

We moeten echt op een andere manier gaan denken

De coronacrisis heeft ons veel geleerd en een aantal belangrijke problemen duidelijk zichtbaar gemaakt. Deze problemen waren er al, maar door de recente crisis worden ze nog duidelijker. Onze huidige manier van denken is niet in staat om de problemen op te lossen. Er is iets anders voor nodig. Onze manier van denken, waarnemen en handelen zijn (mede) de oorzaak voor een aantal grote crises: klimaatproblemen, vluchtelingenproblematiek, de financiële crisis en de toenemende ongelijkheid in de samenleving en nu de coronacrisis,  zijn voor een groot deel geworteld in onze manier van denken.

Het is waard om in dit verband de uitspraak van Albert Einstein te overwegen: ‘we kunnen een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt’.

Het is tijd voor een andere manier van denken! En dat is nu net het domein van de filosofie. De oude filosofieën uit Oost en West leren m.b.t. dit punt allemaal hetzelfde: leer de harmonieën kennen die ten grondslag liggen aan de gehele schepping, leer ze waar te nemen en leer te denken en te leven in lijn met deze harmonieën. Pas dan kan een mens zijn of haar leven ten volle leven. Iedere andere manier doet je zelf te kort en leidt er onherroepelijk toe dat je vroeg of laat in conflict komt met je omgeving.

Laten we eens naar ons leven kijken. Ruw weg zijn er drie manieren van leven: overleven, het managen van het leven (maakbaarheid van het leven) en ons leven ten volle leven in harmonie met wat diep in ons leeft en in harmonie met onze medemens, de natuur en de schepping als geheel.

Het is helaas waar dat miljoenen en miljoenen mensen voornamelijk aan het overleven zijn. Zorgen en angst omtrent voeding, huisvesting, veiligheid en gezondheid, vullen dagelijks de geest van deze mensen. Veelal met weinig hoop op verbetering. Het is een gruwelijke situatie en wij zijn maar heel beperkt in staat om te helpen.

In de ‘ontwikkelde’, ‘rijke’ delen van de wereld, waar ook onze samenleving toe behoort, is iets anders aan de hand. Het economisch denken en het management-denken hebben ons wereldbeeld gevormd en onze manier van denken sterk beïnvloed. Wij zijn er bijna allemaal door besmet geraakt. Dit denken denkt in succes termen die horen bij onze manier van kijken naar de economie: succes is winst maken, de economie moet als maar groeien, de koopkracht moet ieder jaar toenemen etc. Dit betekent dat we meer en meer moeten consumeren, terwijl de kosten lager en lager moeten worden, zodat de marge (winst) groter wordt. Het management denken probeert de wereld ‘maakbaar’ te maken en het leven op te delen in processen die ‘gemanaged’ kunnen worden. Het heilig woord van de manager is: efficiency. Zo organiseren we ook ons eigen leven en dat van anderen: we leven van examen naar examen, van opleiding naar opleiding en van baan naar baan. We beginnen met een klein huis en verhuizen meerdere malen naar een steeds ‘betere’ woning en hetzelfde geldt voor onze auto en andere bezittingen. En dan zijn we volgens het ‘oog van de wereld’ succesvol. Echter, dit type denken ligt ook ten grondslag aan de problemen waarin wij ons nu bevinden. Gelukkig zijn er steeds meer mensen die zien dat dit type denken niet in staat is om de problemen op te lossen. Daarvoor hebben we een ander type denken nodig.

De oude filosofieën willen niets liever dan je deze ‘andere’ manier van denken te leren. De mens is meer dan een ‘homo economicus’: hij is een sociaal en creatief wezen. Hij wil in contact komen met andere mensen en met zijn omgeving en dan zijn of haar talenten inzetten. Zo creëert hij meerwaarde en geeft betekenis aan zijn of haar leven. Deze manier van leven gaat verder dan geld verdienen en het streven naar materiële rijkdom. Een materiële basis is belangrijk, dat zal ik niet ontkennen, maar het streven naar steeds meer geld en bezit, is zinloos en werkt de ongelijkheid en verdeeldheid tussen mensen alleen maar in de hand.

De manier van denken die gebaseerd is op de universele wetten, is niet moeilijk. Al deze wetten zijn terug te voeren op het principe dat je vanuit je innerlijke kracht (of licht) moet leven en niet vanuit angst of vanuit een tekort. Het zoeken en in verbinding komen en blijven met deze innerlijke kracht is het domein van de filosofie en van de meditatie. Meditatie is hierbij niet een techniek, maar een manier van leven. Het helpt je om in harmonie met jezelf en met je omgeving te leven.

Het is de hoogste tijd om een ‘andere’ manier van denken te leren. De oude manier van denken zal de problemen niet oplossen. Als je nieuwsgierig bent naar hoe dit te leren is en je wil je (verder) verdiepen in de meditatie, bezoek dan onze website: klik hier voor meer informatie over de filosofie van onze Leerweg en hier voor de Online meditatiecursus

Als je wil reageren of je hebt vragen, stuur dan een mailtje naar: info@filosofieenmeditatie.nl

De yoga van meditatie in de Bhagavad Gita

Tegenwoordig is meditatie erg populair in het Westen. Het wordt gebruikt om je energiehuishouding en innerlijke balans te verbeteren. Het helpt je om beter om te gaan met stress en stress gerelateerde klachten. Wat eigenlijk gebeurt is dat op het moment dat wij uit balans zijn, somber worden en lijden aan stress, wij meditatie aangeboden krijgen om ‘beter’ te worden. Het is dus een soort ‘medicijn’.

Laten we eens kijken hoe meditatie in een aantal grote tradities gebruikt wordt. We zien grote overeenkomsten in de boeddhistische en yoga traditie van Patanjali en komen hetzelfde tegen in de Bhagavad Gita. In al deze tradities wordt de meditatie aangeboden aan mensen die een groot deel van het filosofische systeem hebben doorlopen. Er gaat heel wat aan vooraf.

De Bhagavad Gita begint met de ‘yoga van wanhoop’. Prins Arjuna staat op het punt om een leidende rol te nemen in een grote oorlog. Hij is een strijder, een generaal en heeft vele oorlogen aangevoerd. Nu weet hij niet meer wat zijn taak is en wat juist en onjuist is. Krishna staat naast hem en er ontstaat een dialoog tussen deze twee. Arjuna is wanhopig; Krishna wil hem helpen, maar op dat moment reikt hij hem niet de meditatie aan. We mogen er vanuit gaan dat Arjuna, als prins en super opgeleid man, heel goed bekend is met meditatie, maar toch wordt dit middel niet ingezet.

Krishna slaat een andere weg is. Hij geeft Arjuna kennis en besteedt maar liefst drie hoofdstukken aan de ‘yoga van handeling’. Arjuna komt uit zijn diepe put en begint vragen te stellen en wordt nieuwsgierig. Tijdens deze dialoog raakt Arjuna steeds meer geïnteresseerd in wat ‘voorbij de menselijke maat’ ligt: wat is het ‘universele plan’; welke wetten en regels gelden daar?

Krishna wil hem graag introduceren in deze universele kennis, maar weet ook dat dit niet vanuit de ‘menselijke maat’ kan. Pas nu introduceert hij bij Arjuna de ‘yoga van meditatie’.

De meditatie is hier geen techniek; het is een ‘poort’ waar je doorheen kan gaan. Om voorbij de ‘menselijke maat’ te kunnen kijken, om het ‘verhaal achter het verhaal’ te kunnen doorvoelen, moet je één ding achter je laten: je ego, je individualiteit. In de soefi-traditie is dit thema bijzonder mooi uitgewerkt. Daar heet het: ‘tot waar kun je op je sandalen gaan’? Er komt een punt waarop je je ‘sandalen uit moet doen’ en op je ‘blote voeten’ verder moet gaan. Die voeten moeten bovendien ook nog ‘schoon’ zijn. Het verhaal wil dat Mozes de berg op ging om God te ontmoeten en de Aartsengel Gabriel hem begeleidde. Op een zeker moment zei de Aartsengel Gabriel tegen Mozes dat hij niet verder kon op zijn sandalen en dat hij ze af moest binden. Ook zei hij dat hij dat hijzelf niet verder mocht en dat Mozes alleen, op zijn blote voeten, door moest gaan. Het is poëtisch omschreven. Ik hoop dat je voelt wat hier speelt: het is de poort van de meditatie. Als je door deze poort gaat, ben je in staat om een ander type kennis en bewustzijn te ervaren, namelijk het bewustzijn dat hoort bij de universele maat en niet bij de individuele maat. De regel is simpel: laat je ego achter bij de ‘poort’. Hij zal goed bewaard worden en als je terugkeert kan je hem weer komen ophalen. Echter, als je eenmaal door deze ‘poort’ gaat, keer je nimmer terug.

De ‘yoga van meditatie’ wordt beschreven in het 6e hoofdstuk dat tevens het einde is van het eerste deel van de Bhagavad Gita dat gaat over ‘de mens’. Het 7e hoofdstuk is het begin van de tweede sectie die gaat over de universele maat. Om daar toegang toe te krijgen, is de meditatie onontbeerlijk.

De meditatie wordt in de Bhagavad Gita dus niet gebruikt om iemand uit zijn benarde positie te halen. Het is zelfs maar de vraag of dat effectief zou zijn, maar het wordt gebruikt om iemand klaar te maken om op een hele andere manier naar de werkelijkheid te kijken. Dit proces wordt niet voltooid in het 6e hoofdstuk, maar gaat door in het 12e hoofdstuk. Beide hoofdstukken horen bij elkaar. Hoe dit zit? Eenvoudig: het 6e hoofdstuk is het einde van het eerste deel, de ‘menselijke maat’ van de Bhagavad Gita; het 12e hoofdstuk is het einde van de ‘universele maat’ en dan volgt de verbinding tussen beide ‘werkelijkheden’. Opnieuw is het de meditatie die het mogelijk maakt om het ‘oude’ te verlaten en het ‘nieuwe’ welkom te heten. M.a.w.: meditatie in de Bhagavad Gita (en in de boeddhistische traditie en de yoga van Patanjali) wordt gebruikt om helemaal ‘nieuw’ naar de realiteit waarin wij leven, te kunnen kijken.

Wil je reageren? Stuur een mailtje naar: info@filosofieenmeditatie.nl

Bhagavad Gita: gewone kennis en hogere kennis

In de vorige blog over de Bhagavad Gita ben ik ingegaan op hoe het komt dat de Bhagavad Gita al eeuwen lang zoveel mensen heeft geïnspireerd en steun heeft gegeven. We hebben toen de eerste drie domeinen van de Gita behandeld: de Gita geeft kennis die je gemakkelijk kan gebruiken, de Gita geeft oefeningen en aanwijzingen die in het dagelijkse leven goed gebruikt kunnen worden en het geeft ook hoop. Hoop dat je verbinding kunt maken met je eigen innerlijke kracht en licht en verbinding maakt met je eigen ‘lijn’ in het leven of anders gezegd met je authenticiteit.

In deze blog zal ik ingaan op het vierde aspect: de Gita leert dat er verschillende soorten kennis en bewustzijn zijn. Normaal gesproken zijn er vier ‘bronnen’ voor kennis: directe waarneming, gevolgtrekking, aanname en (logische) redenatie. Iedereen kan deze bronnen gebruiken, maar er is meer. De Bhagavad Gita wijst erop dat er ook nog andere ‘hogere’ vormen van kennis bestaan. Echter, daar hebben de meesten van ons niet direct toegang toe. Toch is het goed om er gebruikt van te maken, maar dat vergt wel wat inspanning en training. De ‘hogere’ vormen staan bekend als: inspiratie, intuïtie, openbaring en profetie. Helaas verstaat iedereen iets anders onder deze begrippen en van alles en nog wat wordt inspiratie of intuïtie genoemd. De eerste drie zijn toegankelijk voor ons, de vierde is een bijzondere vorm die ik voor nu maar even buiten beschouwing laat.

Bepaalde mensen zijn gevoelig voor inspiratie en intuïtie. De beschrijvingen zijn tamelijk eenduidig: er wordt je iets ‘ingefluisterd’, er komen beelden of klanken (woorden, muziek) tot je, veelal in een ogenschijnlijke ongeordende vorm en je hebt het gevoel dat er een grote stroom van energie door je heen gaat. De momenten waarop dit plaats vindt, zoals bij het overgaan van slapen naar waken, in de meditatie en als je in stilte wandelt, hebben met elkaar gemeen dat je geest ‘stil’ is en het ego (ik-besef) naar de achtergrond verdwijnt. Dan, plotseling, zonder dat je hier enige grip op hebt, stroomt de energie en tonen zich beelden, denkbeelden, geluid of iets anders. Het gaat razendsnel; het lijkt wel op een explosie. Als je voor dit soort impulsen gevoelig bent of wordt, dan ga je ze steeds meer herkennen (en waarderen).

De bestudering van de Bhagavad Gita helpt ons om ontvankelijk te worden voor deze ‘krachten’. Hoe doet de Bhagavad Gita dit? Op verschillende plaatsen in dit boek wordt hierover geschreven, maar het wordt prachtig samengevat in hoofdstuk 2 in de verzen 55-58. In deze vier verzen wordt een ‘geheim’ onthuld. Wat zou je moeten leren? Hier volgt een lijstje:

– leer je wensen en verlangens tot rust te brengen
– leer je terug te trekken en verbinding te maken met je diepste, innerlijke kern
– blijf stabiel, ook bij tegenslag
– hunker niet naar genot en ga geen bindingen aan en blijf neutraal
– let op: angst en woede zijn bewustzijnsvernauwers en stoten je, zelfs als je het niet wil, uit je balans
– Zorg voor een stabiele meditatie. Al het bovenstaande valt je heel natuurlijk toe als je meditatie een integraal onderdeel (een fundament) is van je leven.

Als je dit zou leren, wordt je automatisch, d.w.z. zonder een verdere ‘eigen’ inspanning gevoelig voor impulsen die ‘van buiten’ lijken te komen en je energie ‘inblazen’. Dit proces is de basis van alle vormen van wat genoemd wordt, ‘hogere’ vormen van kennis. Hoe dieper je je kunt terugtrekken en stiller je geest wordt, hoe gevoeliger je wordt voor deze vormen van kennis. Uiteindelijk worden ze je ‘dagelijks brood’ en wil je niets anders meer. Dit is wat je hoort van mensen die om welke reden dan ook, gevoelig zijn voor inspiratie: ‘dit is het belangrijkste, allermooiste, in mijn leven’.

In deze tijd van de corona epidemie is het van het grootste belang dat wij niet verzanden in de ‘duisternis’ en ons blijven richten op  ‘licht’. Daarom hebben we de komende weken video meetings rond de Bhagavad Gita georganiseerd. De meetings zijn op dinsdagavond van 20.00-21.00 uur. Als je mee wil doen, stuur een mailtje, dan krijg je de link toegestuurd.

Het adres is: info@filosofieenmeditatie.nl

 

 

 

Hoe komt het dat de Bhagavad Gita zoveel mensen steun en troost heeft geven (en nog steeds geeft)?

In deze tijd van de corona epidemie is het van het grootste belang dat wij niet verzanden in de ‘duisternis’ en ons blijven richten op ‘licht’. Daarom hebben we de komende weken video meetings rond de Bhagavad Gita georganiseerd. De meetings zijn op dinsdagavond van 20.00-21.00 uur. Als je mee wil doen, stuur een mailtje, dan krijg je de link toegestuurd.

Hierbij alvast een tekst ter overweging:

Het is inderdaad merkwaardig dat de Bhagavad Gita, een belangrijk Indiaas geschrift al eeuwen lang zoveel mensen steun en troost biedt, ook aan hen die helemaal niet uit de Indiase traditie komen en ook aan mensen die niet of nauwelijks bezig zijn met religie. Ook in het Westen is de Bhagavad Gita erg populair. Het is misschien wel een van de meest vertaalde geschriften. Hoe komt dit?

Ik denk dat dit voornamelijk komt omdat de Bhagavad Gita vier domeinen bestrijkt: het geeft kennis, en aanwijzingen en oefeningen die je in de praktijk van het dagelijks leven kunt gebruiken, het bestuderen van de Bhagavad Gita doet hoop groeien en leidt je naar een andere vorm van kennis die voorbij onze ‘gewone’ kennis gaat. Bovendien doet de Bhagavad Gita dit op een manier die niet gebonden is aan een bepaalde cultuur en religie. Het gaat over de essentie van de mens, wie ben je? Waarom leef je? Wat is je ‘taak’ in dit leven? Hoe verhoudt de individuele (de menselijke) maat zich tot de universele maat en welke wetten gelden op beide niveau’s?

De Bhagavad Gita beschrijft een dialoog tussen de prins Arjuna en Sri Krishna die hier de universele, goddelijk maat vertegenwoordigt. Het is een dialoog tussen de mens en God. Arjuna staat op het punt een grote oorlog te voeren, en heeft veel twijfels of dit wel juist is. Hij weet eigenlijk niet meer wat zijn taak in het leven is en is hierdoor helemaal verward. Het is een thema dat niet alleen Arjuna raakt, maar waar veel mensen, uit iedere cultuur en tijd, mee te maken krijgen.

Krishna begint met te luisteren en zegt in eerste instantie niets. Vervolgens spreekt hij Arjuna aan in een taal en met argumenten die Arjuna gewend is: ‘je moet niet zo laf zijn’; ‘het is je taak’; ‘als je wegloopt, wat zullen de anderen daar wel niet van zeggen’?, enz. Maar vervolgens gaat hij op een andere manier verder: ‘alles wat geboren wordt, zal eens vergaan en sterven. Het leven is tijdelijk en alles wat wij waarnemen, is tijdelijk’. Het is hetzelfde thema dat Boeddha gebruikt in zijn leer en dat bekend staat als de Drie Kenmerken van het Bestaan: één daarvan is ‘de tijdelijkheid van het bestaan’. Het drama is dat wij proberen de tijdelijkheid op te rekken tot eeuwigdurend: we willen blijven leven, mooie dingen mogen niet voorbijgaan en geliefde mensen mogen niet sterven. Ons bezit moet als maar groter worden en mag niet verdwijnen enz. Teleurstelling en verdriet zijn onvermijdelijk het gevolg van een dergelijke levenshouding.

De Bhagavad Gita toont ons dat het niet zinvol is om het onvergankelijke, eeuwige en oneindige te zoeken in de wereld die gebonden is aan tijd en plaats. Daar moet je het niet zoeken. Maar waar dan wel? Als we het onvergankelijke echt willen vinden, zullen we ons leven moeten veranderen en verbinding moeten maken met een andere vorm van kennis en bewustzijn. We zullen allereerst een aantal dingen moeten leren. De belangrijkste zijn: leer wat je svadharma, je eigen lijn, je diepste authenticiteit is en volg die in je leven. Leer vervolgens je eigen natuur kennen (svabbhava) en volg ook die en tot slot: vind het werk dat bij je svadharma hoort en voer dat uit op een manier die past bij je eigen natuur. Deze drie: het volgen van je eigen lijn en je eigen natuur en het doen van je eigen werk, verbinden je met je eigen kern.

Vervolgens biedt de Bhagavad Gita je vele oefeningen die je op een andere manier doen leven. Bijvoorbeeld: je hebt ‘recht’ op het werk, maar niet op de ‘vruchten’ of resultaten ervan. En: het gaat om de zuivere intentie waarmee je iets doet en niet om het resultaat. Werk en handelingen komen in een heel ander licht te staan als je leeft vanuit je eigen authentieke kern. Deze kern is een ‘rots’ en als je daarop gaat ‘staan’, hoeft je steeds minder steun te zoeken bij tijdelijke dingen die buiten je zelf gelegen zijn. Je kan van deze dingen gebruik maken, je kan van ze genieten, maar je kan ze ook weer loslaten, zonder uit balans te raken.

Dit te leren, is al een groot goed in het leven. Maar er is meer: we moeten niet alleen stoppen met het tijdelijke ‘op te rekken’ tot het tijdloze, maar we zouden ook moeten weten wat het is dat niet gebonden is door tijd en plaats. Dat wat niet verandert en niet vergaat. Nadat de Bhagavad Gita je erop gewezen heeft dat steun zoeken in de tijdelijke wereld je uiteindelijk pijn en verdriet zal bezorgen en vervolgens gewezen heeft op een veel sterker fundament, dat je in je zelf kunt vinden en vele aanwijzingen en oefeningen heeft gegeven om op een andere manier te gaan te leven, toont de Bhagavad Gita tevens dat er een andere vorm van kennis en bewustzijn bestaat die onze bekende manier van kennis vergaren en ons ‘gewone’ bewustzijn te boven gaat. De belofte wordt gedaan dat de mens zich verder kan ontwikkelen en dat er nog heel veel is te ontdekken in dit leven.
De Bhagavad Gita geeft ons dus kennis, vele aanwijzingen en oefeningen en het geeft hoop. Volgende keer zal ik een stukje schrijven over de ‘hogere’ kennis waartoe de Bhagavad Gita ons uitnodigt. Het is dichterbij en minder moeilijk dan je denkt!

Wil je reageren of deelnemen aan de meetingen op disdagavond: stuur dan een mailtje naar: info@filosofieenmeditatie.nl

Meditatie, spirituele disciplines en gunstige omstandigheden deel 1: wat is spiritueel werk en de bijzondere plaats van meditatie

Meditatie, spirituele disciplines en gunstige omstandigheden
Deel 1: wat is spiritueel werk en de bijzondere plaats van meditatie

Nu de coronacrisis een aantal weken gaande is, vallen een aantal dingen op. Er lijken wel twee bewegingen tevoorschijn te komen: allereerst zijn er veel mensen die zich bewust worden tussen het verschil van wat noodzakelijk is in het leven, wat luxe is en wat misschien eigenlijk niet nodig is in het leven. Hoofd en bijzaken worden gescheiden en de aandacht wordt in meerdere mate verplaatst naar waar het echt om gaat in het leven. Een mooie, constructieve ontwikkeling.

Daarnaast is er ook een tweede beweging waar te nemen: mensen kruipen a.h.w. in zichzelf, maken hun wereld klein, zijn angstig, boos, gefrustreerd en agressie neemt toe. Het is te zien in onze directe omgeving, maar ook het nieuws meldt deze beweging en wijst o.a. op de grote toename van huiselijk geweld.

Twee bewegingen: de ene constructief, de andere destructief. Opnieuw wil ik een lans breken voor het nut van spiritueel werk in deze tijd. Eerst nog even dit: we gebruiken het woord ‘spiritueel werk’ regelmatig, maar wat is het eigenlijk? Met het begrip ‘spiritueel werk’ wordt hier bedoeld:

1). Spiritueel werk is gericht op de bewustwording van je authenticiteit (wie je in werkelijkheid bent, ontdaan van alle projecties en verwachtingen die op je zijn geprojecteerd, hetzij door je zelf, het zij door je omgeving).

2). ‘Spiritueel’ verwijst naar je innerlijke kracht en stimuleert je om van daaruit te leven en te werken.

Binnen het spirituele werk neemt meditatie een bijzondere plaats in. Meditatie is meer dan een techniek, het is een manier van leven. Een manier van leven waarin je heel gevoelig wordt voor signalen die ofwel diep vanuit je zelf oprijzen, dan wel op een andere manier tot je komen en die bepalend zijn voor je eigen ontwikkeling en de loop van je leven. Op een subtiele manier wordt je getoond wat je moet doen, hoe je je moet gedragen en ook wat je moet ‘loslaten’ en wat je ‘niet moet aanraken’. Een meditatieve manier van leven helpt je om dat wat veelal latent, in je diepste wezen ligt te slapen, wakker te maken en om te zetten in handelingen in je dagelijkse leven. Een prachtig proces en een onuitputtelijke bron van inspiratie!

Meditatie toont je, of misschien nog beter geformuleerd, ‘fluistert je in’ wat je diepste verlangens en idealen zijn en spoort je aan hiernaar te luisteren en conform te handelen. Om deze fijne impulsen te kunnen volgen, heb je vertrouwen en moed nodig. Dit is de tweede uitwerking die de meditatie heeft: hij verbindt je met je innerlijke kracht. Een kracht die door de hele schepping stroomt, ook door jou, die er altijd is en waar je altijd uit kunt putten. Het is niet zo dat sommige mensen die kracht wel en andere die kracht niet hebben, alleen lijkt het er soms op dat je niet in verbinding staat met deze kracht. Het herstellen van deze verbinding of het je weer bewust worden en het kunnen voelen van deze kracht, is één van de meest wonderlijke aspecten van meditatie.

Zelfs in diepe duisternis, als je het even niet meer weet en niet kunt zien wat je koers is, helpt meditatie je om in verbinding te blijven met je diepste drijfveren en van daaruit te handelen. Bovendien verbindt ze je keer op keer met je innerlijke kracht die je de energie zal geven om te doen wat je moet doen. Meditatie is op deze manier voor ieder mens een innerlijk kompas en een bron van kracht waar je altijd op kunt vertrouwen. Juist in deze duistere tijd, vol onzekerheid, moeten we blijven vertrouwen op dit innerlijk kompas en deze krachtbron. Het zal ons zeker helpen en ons de juiste richting tonen.

In deel 2 zal ik verder ingaan op de verschillende spirituele disciplines en op het belang van gunstige omstandigheden voor je eigen ontwikkeling en het voor elkaar krijgen van dingen in het leven.

Wil je reageren: stuur een mailtje naar info@filosofieenmeditatie.nl.

Zenmeditatie op de Cynham in coronatijd

In de afgelopen weken veranderden de vrijdagse zenmeditatiebijeenkomsten stap voor stap in online bijeenkomsten. Van te voren stuur ik een tekst ter inspiratie en een link waarmee je in kunt loggen. Afgelopen vrijdag hebben we met meester Zuigan gezeten. Met wie had ingelogd, hebben we gekeken wat deze tekst met ons deed. Ik deel dit graag met iedereen.

Zuigan was een zenmeester in de negende eeuw in China.

Zuigan zat ’s ochtends voor zijn hutje en riep dan tegen zichzelf: “Meester!” En antwoordde zichzelf met: “Ja.”

Dan zei hij: “Wees helemaal wakker!” En antwoordde zichzelf met: “Ja, ja!”

Vervolgens zei hij: “Laat je niet voor de gek houden door anderen, wanneer dan ook.” Waarop hij zelf antwoordde met: “Nee, nee.”

Zuigan roept de meester in zichzelf aan. “Meester ben je er?” En antwoordt dan zelf: “Ja!” Op deze manier kan ieder van ons de meester in zichzelf aanroepen. Probeer het eens en kijk wat het met je doet.

“Hé Bernard!”

“Ben je aanwezig?”

“Ja.”

“Blijf wakker!”

“Ja!”

Zuigan gaat dan verder: “Wees helemaal wakker!” en antwoordt: “Ja, ja!”.

Wakker zijn, is: aanwezig zijn, open en alert, zonder oordelen. Met liefdevolle aandacht. Dit is de houding die we ook in zazen beoefenen.

Nu zijn we misschien wakker, maar hoe blijven we dat?

“Laat je niet voor de gek houden door anderen!” En het antwoord dat komt: “Nee nee, dat zal ik niet doen.”

Wie zijn dan die ‘anderen’?

Is het die persoon in de supermarkt die geen afstand bewaart? Die ‘anderen’ zijn we zelf. Het is niet die man of vrouw in de supermarkt, maar onze reactie op zijn of haar gedrag. Het verhaal dat we er in ons hoofd van maken. We worden die ‘anderen’ als we ons laten meeslepen door die spannende verhalen in ons hoofd. Verhalen waarin we het slachtoffer zijn, of juist de held of vul maar in.

Deze koan kwam in de afgelopen week bij mij naar voren toen ik me afvroeg wat mij en anderen zou kunnen helpen in deze onzekere tijd. Er komt veel op ons af. Wat gisteren beleefd was, is nu sociaal onwenselijk gedrag. De beelden en verhalen die langs komen zijn soms indringend. Misschien zou je wel willen dat je partner even een dag naar zijn werk ging of je kinderen een dag naar school. Misschien heb je van nabij te maken met pijnlijke situaties.

Dat kan allerlei gedachten oproepen, die soms zelfs repeterend worden. Misschien wordt het druk in je hoofd, misschien krijg je de neiging om de hele dag het nieuws te volgen.

Dan is het behulpzaam om te leren zien dat het werkelijke leven zich niet in je hoofd afspeelt. Precies daar helpt Zuigan ons bij: ‘Wees wakker, laat je niet voor de gek houden door anderen!’

Dit is ook wat we kunnen ervaren in zazen. Je zit rustig, misschien tel je je adem, en opeens merk je dat je in gedachten met iets heel anders bezig bent. Juist omdat je op dat moment zazen doet, merk je op dat je de tel kwijt bent en je begint opnieuw met het tellen of het volgen van je adem. Je was even afgeleid, maar je hebt je niet echt voor de gek laten houden door ‘anderen’. Het mooie van de beoefening van zazen is dat we steeds, als vanzelf, terugkeren naar het zittende, ademende lichaam en de open alerte houding, waarin alles welkom is. Als je regelmatig oefent, neem je iets daarvan mee in je dagelijks leven.

Zorg goed voor jezelf en je naasten,

Hartelijke groet,

Bernard Doryu Faber

Meedoen?

Je bent van harte welkom om een keer mee te doen. We zijn allemaal beginners en zitten elke vrijdagavond om 20.00 uur, vanaf 20.30 delen we online ervaringen. Van te voren stuur ik een korte tekst rond die je mee zou kunnen nemen in je meditatie. En link waarmee je kunt inloggen. Dat kan zowel om iets voor achten (als je ook online aan de meditatie wilt meedoen) als om half negen (als je alleen aan het gesprek mee wilt doen). Wil je een meedoen? Mail dan naar: bgfaber@gmail.com.

Spirituele disciplines in crisistijd

Iedere crisis, ook de huidige corona-crisis, wordt gekenmerkt door een toename van angst en onzekerheid. Angst en onzekerheid geven veel opwinding en onrust in onze geest. Naast dat dit ons veel energie kost, vernauwt het ook ons bewustzijn. Agressie, voordeel en onverdraagzaamheid liggen op de loer. We zien het nu om ons heen: Chinezen worden scheef aangekeken, Italianen, Europeanen enz. Niet alleen burgers worden minder sociaal en minder tolerant, staatshoofden doen vrolijk mee aan het spel.

Maar daarnaast is er ook een andere beweging: mensen worden zich weer meer bewust van de noden van anderen en gaan elkaar met van alles en nog wat helpen.

Twee bewegingen: welke zal uiteindelijk het sterkste zijn? Als de druk groter wordt en de crisis dieper, zal de eerste beweging waarschijnlijk sterker worden. Hoe krijgen we de tweede beweging sterker? Essentieel is dat we zelf in balans blijven en onze innerlijke rust bewaren. Dat maakt dat we met een open blik kunnen kijken naar wat er nodig is in onze omgeving en hoe wij daar een bijdrage aan kunnen leveren.

Spirituele disciplines, zoals concentratie- en meditatieoefeningen en oefeningen die horen bij de karma-yoga (de yoga van handeling), worden meestal opgepakt in tijden van maatschappelijke rust. Waren ze vroeger misschien een soort ‘luxe’, nu zijn ze van levensbelang. Bewaar de innerlijke rust en je innerlijke balans, dan kan je met een stille geest kijken naar wat nodig is. Zorg voor elkaar en ondersteun waar je kan. Dat vraag energie en incasseringsvermogen. Je kan je ogen niet sluiten voor wat er om je heen gebeurt en je zult niet alleen mooie dingen zien, maar ook verdrietige. Dat vraagt nogal wat van je. Vandaar een warm pleidooi om je disciplines op orde te houden:

– Mediteer en deel je vragen en ervaringen. Je kunt mij altijd mailtjes sturen.

– Voed je geest met mooie dingen: lees dagelijks een paar kleine stukjes uit boekjes die je mooi vindt en die je positieve gedachten en gevoelens geven.

– Reserveer tijd om mensen te bellen en te spreken met mensen die angstig of eenzaam zijn.

– Help waar je kunt. Een mooie discipline is om voedsel te maken voor anderen en uit te delen. Zowel degene die het maakt als de ontvanger zijn hiermee geholpen.

– Voor degene die de Leerweg en Studiegroepen volgen: we kunnen elkaar even fysiek niet ontmoeten, maar online gaan we door. Lees de studies, gebruik de oefeningen en deel je ervaringen per mail. Zo blijf je op het licht gericht en niet op de duisternis.

Spirituele disciplines zijn geen last, ze helpen je om je hoofd boven water te houden, ook in moeilijker tijden. Zorg dus dat je voldoende tijd hebt voor deze disciplines. Hierdoor blijf je zelf beter in balans en kan je meer voor anderen betekenen.

Nogmaals : heb je vragen of wil je je ervaringen delen? Stuur mij dan een mail: info@filosofieenmeditatie.nl

Mehdi Jiwa

 

Retraite: een investering in je zelf

Al jaren organiseren we retraites in ons retraitecentrum Le Domaine St. Antoine in Brognon, Noord-Frankrijk. Waarom komen de mensen naar retraites? Waarom hebben we retraites nodig? De redenen zijn verschillend, maar ze hebben alle iets met elkaar gemeen.

Het leven is druk, er is veel spanning en vaak hebben we het gevoel dat we geleefd worden door de waan van de dag i.p.v. dat we zelf regie hebben over ons leven. De eisen die we aan ons zelf opleggen, zijn bijzonder hoog: we moeten een leuke en goede partner zijn, een prima moeder of vader, we moeten een goede baan hebben, een goed sociaal leven etc. etc. Als je er naar luistert of er over nadenkt, wordt je al moe en niet zelden ook een beetje moedeloos. Hoe krijg je dit nu allemaal voor elkaar en, nog belangrijker, wil ik dit eigenlijk wel?

Als je je realiseert dat je leven voortsnelt en de dag een week wordt en de week een maand en de maand een jaar, dan is het tijd om even STOP te zeggen en de tijd en ruimte te nemen om in je eigen spiegel te kijken. En dit is nu precies waar het bij om retraite om gaat: even STOP zeggen en je zelf ‘herijken’. Het is niet een ontsnappen aan je verantwoordelijkheden, het is juist weer even nieuwe energie opdoen om die vervolgens weer te kunnen gebruiken in je dagelijkse leven. Het is een investering in je zelf.

Het is interessant om te zien dat veel mensen die een retraite hebben meegemaakt, vaak weer terugkomen. Waarom? Omdat je ontdekt dat het in het dagelijkse leven lang niet altijd gemakkelijk is om echt verbinding te maken met jezelf en voldoende energie op te doen om verder te gaan. Leven wordt niet zelden beleefd als overleven.

Retraitecentra zijn interessante plaatsen. Wat maakt een centrum tot een retraitecentrum? Er is voldoende rust en stilte. Er is veiligheid en liefdevolle zorg. Er is harmonie met de natuur en er zijn vele stille hoekjes om je even terug te trekken. Vaak, maar niet altijd, is er een dagprogramma dat je helpt om je vragen te formuleren. In onze centra is er ruimte voor meditatie, we werken een uur aan de ‘zorg voor huis en tuin’, er zijn studies, er is rust en tijd om te wandelen of te lezen of om even helemaal ‘niets’ te doen.

Het klinkt misschien erg simpel, maar de uitwerking is verbluffend. In de rust komen als vanzelf de juiste vragen op. Je krijgt een helder beeld van je leven en meestal weet je na afloop van de retraite heel goed wat je volgende stap moet zijn. Er is een oude mantra die zegt:

Stap, stap, iedere stap heeft in zich wat nodig is voor de volgende stap.

De mantra heeft mij nog nooit in de steek gelaten. Maar de mantra moet wel kunnen klinken in een omgeving die passend is en dat is in de omgeving van een retraite. Pas dan kan de mantra zich tonen en in de stilte en rust ‘toont’ de mantra wat je volgende, natuurlijke stap kan zijn.

Kortom: een retraite is één van de krachtigste hulpmiddelen om je koers in het leven te vinden en deze te houden en het is mijn wens dat meer en meer mensen tijd en ruimte vinden om regelmatig even op retraite te gaan.

Al je wil reageren op deze blog, stuur dan een mailtje naar: info@filosofieenmeditatie.nl

 

 

“Worstelen” met de Diamant Sutra

Tijdens de studiedag meditatie en pijnverwerking, afgelopen voorjaar op de Cynham, werd ik flink geraakt door herinneringen uit een pijnlijk verleden die ik bewust of onbewust ver weg had gestopt. Maar het is belangrijk te zien dat deze herinneringen mijn leven nu nog steeds beïnvloeden. Ik voelde de noodzaak om op zijn minst te gaan proberen een deel van mijn “pijn” te gaan loslaten en/of te transformeren. Om dit te bewerkstelligen heb ik de Diamant Sutra gekozen met als intentie te proberen een andere visie of invalshoek te krijgen op mijn binding met het verleden. Geen makkelijke op-dracht.

De Diamant Sutra is voor mij de eerste tekst die ik zo intensief bestudeer, hij kwam op mijn pad en ik voelde mij er toe aangetrokken omdat ook de studie van het Boeddhisme in de leerweg in mij resoneerde. Niet wetende dat ik voor een allereerste tekst wel een erg moeilijke tekst koos. Misschien ook prima. Niet gehinderd door kennis, open en nieuwsgierig betrad ik het pad van de Diamant Sutra. Ik had wel een kleine verwachting of eerder een hoop dat ik een stukje van mijn lijden, lees pijn en verdriet, los zou kunnen laten.

De uitspraak “alle begin is moeilijk” is ook hier van toepassing. In het begin moest ik erg wennen aan de manier van spreken in de tekst. Steeds die herhalingen lieten mij mijn ongeduld zien. Na de tekst gelezen te hebben volgde het maken van een samenvatting en pas hier werd ik als het ware gedwongen om de tekst toch op zijn minst een beetje te begrijpen. Er wordt veel gebruik gemaakt van beeldspraak en ik worstel toch nog steeds een beetje met de vertaling hiervan. Soms is het snel duidelijk en andere keren helemaal niet. Maar het blijft hoe dan ook mijn eigen interpretatie en of die nu altijd even behulpzaam is voor het volledig opnemen van de tekst is de vraag. Het was dan ook wel fijn om toch af en toe te kunnen sparren met iemand anders, Mehdi in mijn geval.

Een grotere drempel was voor mij toch wel dat er voor mijn gevoel gesteld wordt dat alles wat je ervaart en denkt te zijn een illusie en niet echt is. Een gevoel van opstandigheid en ongeloof neemt dan even de overhand: “het kan gewoon niet waar zijn dat ik (ego) niet echt besta”. Hier moest ik toch wel even over nadenken, wat bedoelt Boeddha toch eigenlijk? Ik moet zeggen dat dit stukje niet echt behulpzaam was om de depressieve gevoelens die mij aan het plagen waren te beteugelen. Ik voelde me al niet zoveel waard en nu gaat Boeddha ook nog eens zeggen dat ik (ego) een illusie ben, ik besta niet eens….! Mijn depressieve gevoelens namen gedurende de zomer toe en mijn intentie de tekst te willen bestuderen veranderde daardoor.
Ik ging de studie als afleiding gebruiken en merkte dat het mij even een escape gaf als ik 100% van mijn aandacht inzette op de studie, er dan geen ruimte meer over was voor welk ander gevoel dan ook. Al snel bleek dat deze snelheid (en deze intentie) van studeren (voor mij) niet erg heilzaam was. Ik moest stoppen met studeren: te moe, te somber, geen concentratievermogen en geheugen meer, even pauze dus.

De tekst heeft een paar weken stof liggen happen voordat ik hem toch weer ging oppakken en het studeren ging daarna een stuk beter. Ofwel heb je tijdens de studie van een tekst een “vastloper”, kom je even niet verder, leg de tekst dan voor een periode even weg en kijk er later weer eens naar. Jezelf blijven pushen om de tekst NU te begrijpen heeft geen zin. Dit werkt bij dit soort studies niet. Soms moet een tekst gewoon even rijpen en hoe lang dat duurt kan niemand je vertellen.

Een andere manier van kijken naar de Diamant Sutra kan zijn het proberen te vinden van de mantra’s die erin verstopt zitten, je kijkt dan anders naar de tekst en dat kan behulpzaam zijn om toch ineens de tekst in een ander daglicht te zien. Tijdens het intensief bezig zijn met deze tekst is het toch een vreemde gewaarwording om te merken dat het “studeren” doorgaat tijdens je slaap en je ineens wakker word met een soort inzicht van “Oooo, dat bedoelde hij te zeggen!”. Zo werd ik ook eens wakker en mijn eerste gedachte was: daag jezelf eens uit door deze (gehele) sutra in één woord samen te vatten. Daarna volgde de uitdaging om elk hoofdstuk (het zijn er 32) in één woord samen te vatten. Een hele klus, maar leuk om te doen. Zo te worstelen met de tekst, steeds weer op een andere manier benaderen, en langzaam ontvouwt zich dan de Diamant Sutra.

Voor mij persoonlijk is het lastig om nu de volgende stap te kunnen nemen: het voelen van de sutra. Eens zal het me gaan lukken om het rationele denken aan te kunnen vullen met het voelen van een tekst en ik hoop dat mijn blokkade langzaam zal afnemen.

Lieve groet Alexandra Baas
vragen, opmerkingen en reacties worden gewaardeerd.
a.y.baas@online.nl

Nieuwsgierig geworden naar de Diamant Sutra? Kom dan op 1 februari naar de studiedag: Inleiding tot de Diamant Sutra of kom naar Brognon voor de studieweek met als thema de Diamant Sutra (16-22 aug).

Events

Online studies Inleiding in de Vidya-meditatie (deel 1)

Vidya-meditatie is een relatief onbekende vorm van meditatie die bijzonder behulpzaam is om zelf te leren nadenken en te onderzoeken. Het is niet moeilijk om te leren en het past goed bij onze Westerse manier van denken. Ze helpt je om verbinding te maken met de kennis die achter de woorden en denkbeelden gelegen is en leert je verder te kijken en verder te onderzoeken.

Vidya-meditatie komt uit de wereld der Upanishads (oude Indiase geschriften vol ‘verborgen’ kennis), maar je kan de vidya-meditatie heel goed gebruiken in je eigen leven.
Ze helpt je bij het maken van keuzes en het nemen van beslissingen. Ze helpt je ook bij het verwerken van verdriet en pijn. kortom: ze heeft je veel te bieden.
De metafoor van de ijsberg past goed bij de vidya-meditatie: slechts ca. 10% van de ijsberg is boven water, de rest zit onderwater. Zo is het ook met wat wij gewoonlijk waarnemen: we nemen slechts het ’topje van de ijsberg’ waar. Het ‘verhaal achter het verhaal’, blijft veelal verborgen. Leer verder te kijken. Als je dat wil, zijn deze studies iets voor jou.

Vanaf donderdag 21 oktober wordt 1x in de veertien dagen een online studie gegeven: ‘Inleiding in de Vidya-meditatie’ bedoeld om mensen te helpen deze methode goed te leren en te kunnen gebruiken in het dagelijks leven.

Als je mee wil doen, geef je op en je ontvangt voor iedere donderdag een link om mee te doen.

Kosten: voor de cursus (6 videostudies) vragen wij een donatie (indicatie € 40,-)

Donaties kan je overmaken naar:

ING: NL 79 INGB 0000 1917 25
t.n.v. Stichting Filosofie en Meditatie

Twee Videostudies van een bijzondere meditatievorm: de anvaya-vyatireka meditatie

Op dinsdag 6 en 13 april van 20.00-21.30 uur worden er twee videostudies gegeven over de Anvaya-Vyatireka meditatie

Recent hebben wij videostudies gegeven en verschillende blogs geschreven over ‘vidya-meditatie’. Een vorm van meditatie die behulpzaam is om verbinding te maken met de tijdloze kennis die in vele geschriften verborgen zit. We hebben deze vorm van meditatie bestudeerd bij de vidya ’s uit het eerste deel van de Bhagavad Gita. Deze videostudies zijn ook gepubliceerd op ons YouTube kanaal (filosofie en meditatie) en de blogs kan je vinden op onze website.

De anvaya-vyatireka meditatie

Het tweede deel van de Bhagavad Gita is anders opgebouwd dan het eerste deel. Om hierin door te kunnen dringen, is een andere manier van meditatie behulpzaam: de anvaya-vyatireka meditatie. Anvaya-vyatireka bestaat uit twee continue bewegingen: één van alles te doordringen, maar geen binding aan te gaan en één van ‘afpellen’ en afstand doen van wat je in werkelijkheid ‘niet bent’ om je te realiseren wat je ‘wel bent’.

Anvaya-vyatireka: een spiegeling van twee mantra’s

De anvaya-vyatireka meditatie is een continue spiegeling van twee mantra’s: ‘Dat zijt gij’ (tat tvam asi) en ‘niet dit, niet dit’ (neti neti). Deze meditatie tilt je als het ware op en toont je een geheel andere werkelijkheid dan de werkelijkheid waar wij gewoonlijk in leven en werken. Het toont je diepe kennis die niet te bevatten is met je verstand, maar wel te ervaren is.

Deze methode van meditatie is bij uitstek geschikt om door te dringen in de zgn. ‘extatische’ geschriften, zoals de prachtige Avadhuta Gita en de Asthavakra Samhita. Maar je komt hem ook tegen in Boeddhistische werken (zoals de Hart sutra) en bijvoorbeeld in één van Sri Aurobindo’s belangrijkste werken: Savitri.

Opgave en kosten

Als je wil deelnemen aan deze videostudie geef je dan op en je ontvangt de link een dag van te voren per email.

Kosten: we vragen een vrijwillige donatie. De SFM leeft voornamelijk van donaties en het werk dat we doen wordt gedaan door vrijwilligers. Het is fijn als je ons met je donatie ondersteunt. Deze kan je overmaken op de bankrekening van de Stichting Filosofie en Meditatie:
NL 79 INGB 0000 1917 25.

Heb je vragen? Stuur dan een mailtje naar info@filosofieenmeditatie.nl

 

 

Meditatie Videostudie de Mettâ Sutta: de Sutta van Liefdevolle Vriendelijkheid

De Mettâ Sutta, de Sutta van Liefdevolle Vriendelijkheid is een beroemde tekst uit het vroege Boeddhisme. Het is een mantra die je verbindt met een kracht die in je zit en die door de gehele schepping loopt en alles en iedereen in het licht zet van liefdevolle vriendelijkheid.

Steeds meer komen we er achter dat deze kracht van liefdevolle vriendelijkheid in staat is om zelfs de meest eenvoudige handelingen te transformeren tot ‘speciale’ handelingen. Het raakt de kern van waarom we dingen doen in het leven.

Meditatie op de Mettâ Sutta

De sutta is eenvoudig en je kan hem gebruiken voor recitatie en meditatie. Het effect is groot en juist in een tijd en samenleving waarin we zoeken naar een nieuw evenwicht en waar stress, hardheid en onverdraagzaamheid reële gevaren zijn, is deze mantra een krachtig medicijn dat iedereen zou moeten kennen.

In deze videostudie leer je de mantra en leer je hoe hij te gebruiken is voor meditatie. We bekijken de verschillende onderdelen waaruit de mantra is opgebouwd en bekijken de verschillende toepassingen van de mantra.

Programma

In deze videolezing behandelen we de aspecten van deze mantra:

De juiste voorbereiding
De kwaliteiten die nodig zijn bij het beoefenen van de mantra
De bouw van de Mettâ Sutta
Mettâ en de kunst van het geven en ontvangen

Opgave en kosten

Als je wil deelnemen aan deze videostudie geef je dan op en je ontvangt de link een dag van te voren per email.

Kosten: we vragen een vrijwillige donatie. De SFM leeft voornamelijk van donaties en het werk dat we doen wordt gedaan door vrijwilligers. Het is fijn als je ons met je donatie ondersteunt. Deze kan je overmaken op de bankrekening van de Stichting Filosofie en Meditatie:
NL 79 INGB 0000 1917 25.

Heb je vragen? Stuur dan een mailtje naar info@filosofieenmeditatie.nl

 

Koken met Rumi en yoga retraite

Retraite ‘Koken met Rumi’

De volgelingen van de grote Perzische Dichter Rumi hebben een Orde, de Mevlevi, gesticht. Hierin neemt de keuken een centrale plaats in.  Als je tot deze Orde wilde toetreden, moest je eerst 1001 dagen in de keuken werken. Hier leerde je het ‘transformerende vuur van de keuken’ te beheersen. Je moest leren hoe je ‘ingrediënten en producten’ transformeerde tot voedsel. En voedsel moest vervolgens verder getransformeerd worden tot een ‘maaltijd’. Deze laatste transformatie vindt voornamelijk plaats door ‘zuivere, liefdevolle aandacht’.

Koken is een ’taal’; het is poëzie. Met een maaltijd kan je uitdrukken wat je maar moeilijk met woorden kunt zeggen. Deze week gaan we ontdekken hoe het ‘transformerende vuur van de keuken’ werkt en hoe ‘liefdevolle aandacht’ werkt. Verder is er tijd voor meditatie, rust, ontspanning en yoga.

 

Programma

Het programma is opgebouwd rond kooksessies in de ochtend en avond. Voor het ontbijt is er gelegenheid tot meditatie en yoga/lichaamswerk. Na het ontbijt is er een korte studie en lezen we enkele gedichten en teksten van Rumi. Aansluitend volgt de eerste kooksessie. Na de lunch is er tijd voor rust, wandelen en ontspanning. Aan het eind van de middag is er een tweede kooksessie, gevolgd door meditatie en diner. ’s Avonds kijken we gezamenlijk terug op de dag en kunnen we ervaringen met elkaar uitwisselen en lezen we nog enkele teksten van Rumi en zijn tijdgenoten. Aan het einde van de dag is er tijd om iets met elkaar te drinken en na te praten.

Kosten en accomodatie

Retraites zijn een kernactiviteit van de Stichting Filosofie en Meditatie. Ze worden begeleid door professionals die ‘pro deo’ hun diensten aanbieden omdat de Stichting een ideële grondslag en dus geen winstoogmerk heeft. Vrijwilligers helpen de kosten laag te houden, bijvoorbeeld door te koken.  Maar ook de deelnemers helpen dagelijks een uurtje mee met het zorg voor huis, tuin en keuken. Op deze manier kost de retraite slechts € 310, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in één- of tweepersoons kamers met eigen badkamer en wc.

Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam in het Noorden van Frankrijk, net over de Belgische grens. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald van het station van het nabij gelegen Couvin (België).

Kosten: € 310,- p.p.

Meer informatie: info@filosofieenmeditatie.nl

LET OP: AAN DEZE RETRAITE KUNNEN MAX. 10 MENSEN MEEDOEN

Mindful restorative retraite

Een retraiteweek vol van inspiratie en yoga in het retraitecentrum Le Domaine St Antoine in Brognon, Noord-Frankrijk.

Deze retraite wordt georganiseerd door Atyna Janse en Diana van der Gaast (extern)

Hoe ziet de week eruit?

Je even terugtrekken. Dat is wat we een ‘retraite’ noemen. Het biedt gelegenheid om bij te tanken of je te bezinnen. Soms raast ons leven te veel door om rustig te kunnen nadenken, of goed te voelen wat juist is. Het is een oeroude gewoonte om dan in retraite de stilte op te zoeken en ruimte te maken voor iets nieuws. Tijdens deze retraiteweek zullen de maaltijden in stilte worden doorgebracht.

De yoga en mindfulness beoefening in de ochtenduren worden gegeven door Atyna Janse. Diana van der Gaast verzorgt in de namiddag de Restorative Yoga.

Voor meer informatie: klik hier.

Filosofie en Meditatie retraite: de drie guna’s

In deze 6-daagse retraite onderzoeken we de grote kracht die ons leven vorm geeft. De kracht stroomt niet alleen door ons heen, maar stroomt door de gehele schepping en verbindt alles met elkaar. Deze kracht verdeelt zich in drie delen die we zelf goed kunnen waarnemen. Zij worden in de Indiase filosofie ‘guna’ (kwaliteit) genoemd. De leer van de ‘drie guna’s’ is prachtig beschreven in het beroemde Indiase werk de Bhagavad Gita. Om de ‘verborgen kennis’ die in de Bhagavad Gita te vinden is te ontdekken, gebruiken we een prachtige meditatievorm: vidya-meditatie. Veel mensen kennen deze vorm niet, maar hij is eenvoudig te leren. Als je wil weten wat het precies is, kijk eens naar de uitleg die we op ons YouTube kanaal gezet hebben: Vidya’s in de Bhagavad Gita: wat zijn vidya’s en hoe kan je ze gebruiken?

Het is niet moeilijk om de verschillende guna’s te herkennen. Ze beïnvloeden ieder aspect van je leven en met een beetje oefenen kan je de  guna-patronen in je leven beïnvloeden. Je kan jezelf in een betere balans brengen. Je kan lichamelijke en geestelijke onrust tot rust brengen en je nachtrust verbeteren.

In deze retraite gaat het er vooral om dat je zelf ervaart hoe de guna’s werken en hoe je ze in jouw leven kan gebruiken.

We gebruiken de Bhagavad Gita, meditatie en wandelen in de natuur om te begrijpen en te ervaren hoe de guna’s de gehele schepping doordringen en alles met elkaar verbinden.

Programma

De dag begint met meditatie. Na het ontbijt is er een korte studie waarin ook praktische oefeningen worden gegeven die je gedurende de dag kunt gebruiken. ’s Middags is er tijd om te rusten en te wandelen. Aan het eind van de middag werken we de oefeningen in kleine groepjes uit. Na de avondmeditatie en het diner is er ’s avonds tijd om ervaringen uit te wisselen. Ook is er gelegenheid voor het stellen van vragen. Daarna is er tijd om met elkaar bij de haard iets te drinken en na te praten.

Kosten en accomodatie

Retraites zijn een kernactiviteit van de Stichting Filosofie en Meditatie. Ze worden begeleid door professionals die ‘pro deo’ hun diensten aanbieden omdat de Stichting een ideële grondslag en dus geen winstoogmerk heeft. Vrijwilligers helpen de kosten laag te houden, bijvoorbeeld door te koken.  Maar ook de deelnemers helpen dagelijks een uurtje mee met het zorg voor huis, tuin en keuken. Op deze manier kost de retraite slechts € 310, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in één- of tweepersoons kamers met eigen badkamer en wc.

Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam in het Noorden van Frankrijk, net over de Belgische grens. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald van het station van het nabij gelegen Couvin (België).

Kosten: € 310,- p.p.

Meer informatie: info@filosofieenmeditatie.nl

Videostudies ‘De verborgen kennis’ van de Bhagavad Gita

De Bhagavad Gita heeft ons heel veel te bieden. Er worden 18 verschillende ‘yoga’s’ beschreven. Daarnaast zijn er veel verzen die het waard zijn om te overwegen en plekje een te geven in je leven. Maar er is ook kennis in te vinden die ‘verborgen’ is. Deze kennis kan je niet alleen met je verstand benaderen. Ze worden ‘vidya’s’ genoemd. ‘Vidya’ betekent kennis, maar daarnaast is het ook vorm van meditatie. Door deze vorm van meditatie kan je ‘voorbij de woorden en voorbij de vorm’ komen en verbinding maken met de verborgen kennis die in de Bhagavad Gita te vinden is.

In deze videoserie gaan we op zoek naar de ‘verborgen kennis in de Bhagavad Gita’. Daarvoor moeten we de vidya’s vinden en de bijbehorende meditatie vorm leren. Dit is niet moeilijk, maar heeft wel oefening en een beetje hulp nodig.

In deze  videoserie komen de volgende aan de orde:

19 jan Vidya’s: precies zijn en hoe we deze ‘vorm’ van meditatie kunnen leren?
26 jan Wat is nodig om en wat is de  ‘juiste voorbereiding’ om het pad van de vidya’s: te kunnen betreden?
2 febr Vidya’s: in de yoga van kennis
9 febr Vidya’s in de yoga van handeling deel 1
16 febr Vidya’s in de yoga van handeling deel 2
23 febr Vidya’s in de yoga van meditatie
2 maart Vidya’s in de yoga van de liefde (bhakti yoga)

Als je mee wil doen, geef je op en je ontvangt de link voor deze videostudie.

De Stichting Filosofie en Meditatie leeft voornamelijk van donaties. We verzoeken jullie vriendelijk om een donatie over te maken op onze bankrekening NL79 INGB 0000 1917 25 als je meedoet aan deze videostudie.

 

Videobijeenkomst: Twee belangrijke mantra’s: Gâyatrî en Pavamâna mantra

Deze studiedag is wegens de coronamaatregelenen omgezet naar een video bijeenkomst. Deze bijeenkomst is van 10.00-12.00 uur.

Een duistere periode vraagt om licht. Dé mantra van licht is de Gayatri. In Oost en West bewijst de Gayatri keer op keer zijn waarde. Of je wil of niet, de Gayatri mantra voert je van ‘duisternis naar licht’.  Dit is precies wat we in deze tijd nodig hebben: een tijd van duisternis, onzekerheid, angst en frustratie, vraagt om innerlijk licht. Het licht is er, maar we dreigen het af en toe te vergeten. Gayatri is een prachtige herinnering.

De mantra is geschikt voor recitatie, meditatie en overweging. We gaan hem oefenen en je zal de heilzame werking ervan snel ervaren: ‘diep’ zitten en de ‘diepe adembeweging’ gecombineerd met de Gayatri mantra is een grote steun in je leven.

Gâyatrî  Mantra

Om
Bhûrbhuvah svah
Tat savitur varenyam
Bhargo devasya dhîmahi
Dhiyo yo nah pracodayât

Om
Wij mediteren op dat glorievolle, goddelijke Licht dat de drie werelden verlicht,
Moge Hij ons intellect inspireren (verlichten).

 

Er is een tweede mantra die het meer dan waard is om bestudeerd te worden:

Pavamâna Mantra

Asato mā sadgamaya,
Tamaso mā jyotirgamaya,
Mṛtyor mā’mṛtaṃ gamaya.

Leid mij van de onwerkelijkheid naar de werkelijkheid
Leid mij van duisternis naar licht
Leidt mij van dood naar onsterfelijkheid

Deze mantra is een gebed. Een ‘gebed dat nooit faalt’. Het zal je altijd weer op het ’licht’ richten. Hoe diep de put ook is, deze mantra richt je op een andere realiteit. Meer dan ooit is het verstandig om deze mantra te leren. Ook deze mantra laat zich graag combineren met het ‘diepe’ zitten en de ‘diepe adembeweging’. Ook deze mantra is geschikt voor recitatie en meditatie.

Tijdens deze studiedag leer je de beide mantra’s reciteren en je leert hoe je erop kan mediteren.

Door de nieuwe coronamaatregelen hebben moeten belsuiten om deze studiedag om te zetten naar een video studieochtend van 10.00-12.00 via Zoom.

Als je mee wil doen, geef je dan op en je krijgt uiterlijk 24 oktober de link.

Wegens de bijzondere situatie, zijn aan deze videobijeenkomst geen kosten verbonden.

Bhagavad Gita studie (video meeting)

Nu de corona epidemie langer aanhoudt zien we dat de onzekerheid, somberheid en frustratie toeneemt. We willen hier graag iets tegenover stellen.

Sinds jaar en dag is er een Indiaas geschrift dat mensen uit Oost en West door moeilijke perioden heeft geloodst, de Bhagavad Gita. Dit kleine geschrift heeft zeer veel te bieden en haalt je iedere keer weer uit de ‘duisternis’ en plaatst je in je ‘licht’.

De Bhagavad Gita kent 18 hoofdstukken. Ieder hoofdstuk is een yoga. Yoga betekent hier een ‘weg om verbinding te maken met je diepste, innerlijke Zelf’.

Omdat we door de corona epidemie niet bij elkaar kunnen komen, willen we voorlopig wekelijks een Zoom meeting houden op dinsdagavond van 20.00-21.00 uur. Het programma is:

– Meditatie van 10 minuten
– Kijken of er vragen of opmerkingen zijn m.b.t. de meditatie
– Een korte studie uit de Bhagavad Gita. Deze verzen spiegelen we vervolgens in de actualiteit van het dagelijks leven.
– Het stellen van vragen en het delen van ervaringen.

Leuk als jullie meedoen. Het zal je zeker helpen om in je kracht te blijven staan.

In deze studie kijken we naar hoofdstuk 9, de yoga van de koninklijke kennis en het koninklijke geheim.  Dit hoofdstuk verbindt de hoofdstukken 7, 8 en 9 met elkaar. Het laat zien (en ervaren) wat het allermooiste, allerbelangrijkste in het leven is en hoe daar verbinding mee te maken. Het is een bijzonder troostrijk hoofdstuk dat je veel kracht en licht geeft. Het tilt je op en helpt je om op een andere manier te leven en werken. Hoe dat gaat? Daar gaat deze videostudie over. Wil je mee doen met deze videostudie?

Geef je op door een mailtje te sturen naar info@filosofieenmeditatie.nl en je ontvangt de link voor de Zoom meeting voor dinsdagavond.

Dit is voorlopig de laatste videolezing in deze cyclus. Hierna begint voor ons het retraiteseizoen. Medio september willen we (bij voldoende belangstelling) de lezingen voortzetten.

Bhagavad Gita studie (video meeting)

Nu de corona epidemie langer aanhoudt zien we dat de onzekerheid, somberheid en frustratie toeneemt. We willen hier graag iets tegenover stellen.

Sinds jaar en dag is er een Indiaas geschrift dat mensen uit Oost en West door moeilijke perioden heeft geloodst, de Bhagavad Gita. Dit kleine geschrift heeft zeer veel te bieden en haalt je iedere keer weer uit de ‘duisternis’ en plaatst je in je ‘licht’.

De Bhagavad Gita kent 18 hoofdstukken. Ieder hoofdstuk is een yoga. Yoga betekent hier een ‘weg om verbinding te maken met je diepste, innerlijke Zelf’.

Omdat we door de corona epidemie niet bij elkaar kunnen komen, willen we voorlopig wekelijks een Zoom meeting houden op dinsdagavond van 20.00-21.00 uur. Het programma is:

– Meditatie van 10 minuten
– Kijken of er vragen of opmerkingen zijn m.b.t. de meditatie
– Een korte studie uit de Bhagavad Gita. Deze verzen spiegelen we vervolgens in de actualiteit van het dagelijks leven.
– Het stellen van vragen en het delen van ervaringen.

Leuk als jullie meedoen. Het zal je zeker helpen om in je kracht te blijven staan.

In deze studie kijken we naar hoofdstuk 8, de yoga van het onvergankelijke Brahman.  Dit hoofdstuk gaat dieper in op de meditatie en op dat wat niet aan tijd of plaats gebonden is. We leven in een realiteit die vergankelijk is en zoeken dat wat onvergankelijk is.  Hoe is het mogelijk om contact te maken met het onvergankelijke? Is het mogelijk of is het een illusie? Dit hoofdstuk behandelt ook de voorbereiding op het sterven. Dit heeft niet alleen betrekking op het sterven van het fysieke lichaam, maar ook op het ‘sterven voor het sterven’. Waarom besteedt de Bhagavad Gita zoveel aandacht aan dit onderwerp? Daar gaat deze videostudie over. Wil je mee doen met deze videostudie?

Geef je op door een mailtje te sturen naar info@filosofieenmeditatie.nl en je ontvangt de link voor de Zoom meeting voor dinsdagavond.

Portfolio items