Berichten
Yoga en de kunst van het ‘niet doen’
Er is een vidya in de yoga van handeling die niet uitgebreid behandeld is in de videostudies. Het is desalniettemin een bijzondere vidya die het waard is om te overwegen en mee te nemen in je meditatie. Je kunt er heerlijk op ‘dobberen’:
De mens wiens handelingen vrij zijn van wensen en begeerten en wiens handelingen verbrand zijn in het vuur van kennis, wordt een wijze genoemd.
(B.G. IV, 19)
Dit vers wijst een richting aan die wij normaal gesproken niet gaan in ons leven: handelen zonder wensen. We doen altijd iets om iets te bereiken. Zelfs als we deze blog lezen willen we iets. Iets leren, ontvangen, ervan vinden etc. Kortom: we willen iets. En als we iets ‘willen’ dan moeten we ook iets ‘doen’.
We moeten altijd dingen ‘doen’
Ons leven wordt gedomineerd door dingen ‘te doen’. We moeten van alles en nog wat ‘doen’. ‘Niet doen’ beleven we vaak als een vorm van luiheid of als een wel verdiende vakantie van een leven dat vol staat van dingen ‘doen’.
Zelfs als we kijken naar de yoga van kennis en de yoga van handeling, moeten we van alles doen: we moeten gedisciplineerd zijn, moeten studeren, mediteren, onszelf beheersen, deugden beoefenen, vriendelijk zijn, geen meningen hebben (ook dat moeten we ‘doen’) etc.
Als we ons willen ontwikkelen of een ‘echt’ mens willen worden, vragen we ook ‘wat moet ik doen om een ‘echt’ mens te worden?’
De kunst van het ‘niet doen’
Als we kijken naar de yoga van handeling dan wordt gezegd dat ‘offer de hoogste vorm van handeling is’. Offeren is ook iets gaan ‘doen’. We moeten iets ‘geven’. Liefdadigheid en vrijgevigheid vragen ook om iets te ‘doen’. Kortom: we zijn continu op zoek naar wat we moeten ‘doen’ of ‘niet moeten doen’. Twee woorden zijn hierbij dominant: ‘doen’ en ‘moeten’. Maar er is ook een andere realiteit: de kunst van het ‘niet doen’. Wat is dat dan?
Al het doen verdwijnt en lost op bij iemand die vrij is van gehechtheid, die bevrijd is en wiens geest gevestigd is in kennis. Hij verricht zijn handelingen alleen als een offer (yajna).
(B.G. III, 23)
Hij die de gehechtheid aan de vruchten van handeling heeft opgegeven, altijd tevreden en van niets afhankelijk is, doet in werkelijkheid niets, zelfs al gaat hij door met handelen.
(B.G. IV, 20)
Dit zijn woorden om op te ‘dobberen’. In de Bhagavad Gita wordt het proces van ‘doen’ naar ‘niet doen’ (en verder!) heel gedetailleerd beschreven in de Yoga van Meditatie (VI, 10-32). De tekst beschrijft hoe meditatie zich op een natuurlijke wijze ontwikkelt, en in feite het hetzelfde proces is dat ‘spirituele discipline’ transformeert tot ‘liefde’. Ook is het de beschrijving van de natuurlijke ‘ontwikkeling’ van het offer.
De vijf stappen van de meditatie
Wat zijn deze vijf stappen? Als we de Bhagavad Gita erbij pakken en kijken hoe het proces beschreven is in het 6e hoofdstuk (verzen 10-32), het hoofdstuk over de yoga van meditatie, dan ziet het er als volgt uit:
- De eerste fase wordt gekenmerkt door voorschriften en regels die je ‘moet’ uitvoeren. Dit is een natuurlijke fase bij allerlei vormen van leren. Dit geldt ook voor het ‘offer’. Je ‘moet’ dit of dat doen en je ‘moet’ het doen met de juiste innerlijke houding etc.
- De tweede fase wordt gekenmerkt door de eigenschap dat je het al ‘doet’. Het is een onderdeel geworden van je gedrag. Je ‘moet’ het niet meer en je hoeft het niet te ‘doen’, want je ‘doet het al’.
- De volgende fase wordt gekenmerkt doordat er niet veel meer over is om te ‘doen’, omdat je het al bereikt hebt of hebt ontvangen. Als je erop ‘dobbert’ zal je zien dat je het al hebt ‘gekregen’ of is ‘gegeven’.
Deze fase in de meditatie (maar ook bij het ‘offeren’, geven, inspanning leveren etc.) wordt gekenmerkt door de kunst van het ‘niet aanraken’ - Nu volgt de fase dat meditatie continue meditatie wordt en als je naar offer kijkt, worden alle handelingen onderdeel van het offer. Kijk je naar discipline, dan verdwijnt het begrip ‘discipline’ en transformeert het zich tot ‘liefde’. Eenmaal tot de liefde gekomen, zal je het woord ‘discipline’ nooit meer gebruiken, hoewel je prima weet wat het betekent en weet dat je het jaren lang gebuikt hebt.
- Tot slot de 5e fase: in deze fase verdwijnen ‘ik’ en de ‘ander’. Alles is met alles verbonden en alles maakt deel uit van één, ondeelbaar geheel. Alle zelfzuchtige motieven zijn opgelost en zelfs het begrip ‘ik’ is veranderd of nog beter gezegd, verdwenen. Er is geen offeren of niet offeren meer. Er is geen meditatie of niet meditatie meer.
Deze verzen komen uit de yoga van meditatie, maar hebben evenzeer betrekking op het begrip offer.
Ik kan hier nu niet te diep ingaan op de vidya’s uit het 6e hoofdstuk van de Bhagavad Gita, maar als je er meer over wilt horen, bekijk dan (nog) eens de video’s over de ‘vidya’s in de yoga van meditatie’ die op ons YouTube kanaal staan (filosofie en meditatie). Je kan ze ook vinden via de pagina ‘media’ op onze website.
Een heel bijzonder aspect van de vidya-meditatie
Tijdens een van de recente videostudie bijeenkomsten, stuitten we bij toeval op een bijzonder aspect van de vidya-meditatie. Ik vond het zo bijzonder dat ik het graag met jullie wil delen. Het is niet alleen met je verstand te begrijpen, je moet het ook voelen, zoals je ook muziek hoort en door je heen laat gaan. Laten we kijken of deze blog in staat is je mee te nemen en te laten ervaren wat er gebeurde.
De vidya-meditatie
Allereerst nog even ‘wat is een vidya-meditatie?’ Zoals al eerder beschreven is in verschillende blogs en in verschillende videostudies die op ons YouTube kanaal staan (je kunt ze daar nakijken en beluisteren), is een vidya-meditatie een vorm van Upasana meditatie. Dat houdt in: is een devote meditatie. Upsana betekent: ‘neerzitten bij’. Bij wat? Bij het Allermooiste, Goddelijke, je hoogste Ideaal etc. Vidya zelf betekent ‘kennis’ of ‘wetenschap’. Het is een vorm van meditatie die je van de context gebonden kennis stap voor stap voert naar de plaats- en tijdloze, cultuurloze, eeuwige kennis voert. Een prachtige meditatievorm.
Vidya-meditatie werkt twee kanten op
Wat misschien niet zo duidelijk is, is dat de vidya-meditatie twee kanten op werkt. De ene kant is dat je met steeds diepere kennis in aanraking komt, maar de andere kant is dat ook je uitgangspunt, je innerlijke houding waarmee je mediteert, verandert. Deze twee bewegingen gaan hand in hand.
Dit ‘tweevoudige’ proces werd mij weer eens heel duidelijk toen we bezig waren met de volgende studie. We waren bezig met de basisprincipes van het Boeddhisme. Een prachtige leer en filosofie. Zoals je waarschijnlijk weet begint de Boeddhistische leer met de Drie Kenmerken van het Bestaan. Daarna komt er een deel dat meestal vergeten wordt, nl. het beschrijven van een ethica die eigenlijk een beschrijving is van wat genoemd wordt de Middenweg. Een diep filosofisch begrip dat ook in ander filosofieën, zoals het Taoïsme, een belangrijke plaats inneemt. Het beeld, het begrip en de ervaring die je hebt van de Middenweg, zijn heel bepalend voor het vervolg van Boeddha’s leer en filosofie. Hierna komen nl. de Vier Nobele Waarheden, die bij de meeste mensen wel bekend zijn: (1) er is lijden, (2) er is een oorzaak voor het lijden, (3) er is een oplossing voor het lijden en (4) het Achtvoudige Pad.
Meditatie op ‘lijden’
Wat we aan het doen waren is het begrip ‘dukkha’ dat meestal als ‘lijden’ wordt vertaald, mee te nemen in onze meditatie. Het stil overwegen, het ‘dobberen op’ en ‘diep in je laten rusten’ en ‘alleen maar observeren wat er gebeurt’, kan hele verhelderende inzichten geven. Echter, wat vaak vergeten wordt, is dat dit proces gekleurd wordt door de innerlijke houding waarmee je aan de meditatie begint. Je eigen ervaringen, beelden, ideeën etc. van ‘lijden’ bepalen je vertrekpunt en de richting van deze meditatie. Het is niet een ‘objectief’ of ‘neutraal’ proces en dat hoeft ook niet!
Als je dit overweegt dan krijg je misschien gevoel voor het belang van de ‘juiste’ voorbereiding. Iedereen heeft zo zijn eigen ervaringen met het begrip ‘lijden’. Als je een te kort ervaart van geld, materiele dingen, liefde, aandacht, ontwikkelingsmogelijkheden, gezondheid, vrijheid van denken en handelen etc. dan kleuren deze ervaringen je meditatie. Je kunt op verschillende manieren naar het lijden kijken. Eén manier heb ik hierboven al beschreven: het ervaren van een tekort voor jezelf. Een andere manier is het ervaren van het lijden van anderen. Niet alleen het lijden van andere mensen, maar ook het lijden van dieren, planten en van de aarde als geheel. Ook is er lijden als je voelt dat je aandacht en liefde beperkt zijn en je soms niet verder kan.
Woorden uit de Mettâ Sutta
Ik geef je hierbij een paar woorden uit een beroemde Sutta, de Mettâ Sutta, die je kunt gebruiken voordat je met je vidya-meditatie begint. Deze woorden worden dan als het ware meegenomen in het proces van je meditatie en vermengen zich met de kennis waarop je mediteert.
Zoals een moeder haar kind met haar leven wil beschermen,
ontwikkel een grenzeloos groot hart voor alle levende wezens.
Ontwikkel een grenzeloos groot hart vol vriendelijkheid voor het gehele universum,
En zend liefde (mettâ) naar boven, naar onder en in alle richtingen,
Zonder beperking en vrij van alle haat en vijandigheid.
(Mettâ Sutta 7,8)
Het zijn woorden die mij erg aanspreken. Je voelt ook vaak dat je deze maat niet kunt leven. Ze doen mij denken aan de legendarische woorden van de Zenmeester Ryokan: ‘ach, was mijn pij maar groot genoeg’. Maar je moet natuurlijk je eigen woorden ter overweging vinden die je dan mee kunt nemen in je meditatie.
Vidya-meditatie: een bijzonder proces
Hoe dan ook, het vertrekpunt, de innerlijke houding waarmee je de meditatie begint is erg belangrijk. Wat het bijzondere van de vidya-meditatie is, is dat hij je niet alleen stap voor stap verder leidt in de kennis en je voorbij de tijdelijke aspecten van de kennis voert, maar de diepere lagen van de kennis ook weer terugspiegelt en zo stap voor stap je innerlijke houding en het beeld dat je hebt van jezelf verandert. Deze meditatie voert je niet alleen mee naar de diepte van wat ‘lijden’ is, maar toont je ook hoe je zelf in het leven staat en nodigt je uit om een stap te zetten richting een grotere maat. Het zetten van deze stap leidt weer tot een nieuw inzicht in wat ‘lijden’ is en dat leidt weer tot het zetten van een nieuwe stap, enzovoorts. Een mooi proces om mee te maken. Ik hoop dat dit mee te voelen is.
Als je wil reageren op deze blog, stuur mij dan een mailtje naar
Een hindernis in de yoga van handeling
De yoga van handeling
De yoga van handeling is voor ons mensen een onuitputtelijke bron van inspiratie. Handelen zit in ons bloed. We zijn de hele dag bezig met de handelingen van het dagelijkse leven, maar we zijn ook een ‘lerend’ en ‘onderzoekend’ wezen en daarnaast zit een mens vol met creativiteit die zich wil uiten. Kortom: ieder mens is een ‘handelend’ wezen en juist deze handelingen kunnen worden omgetoverd tot een volledige yoga. Yoga wordt hier gebruikt in de betekenis van ‘weg tot eenheid’ of ‘weg tot menselijke ontwikkeling’.
Er zijn vele aspecten in de yoga van handeling die het waard zijn om nader te bestuderen. Er zijn verschillende methodes om deze aspecten nader te bestuderen, maar hier wil ik opnieuw een lans breken voor de vidya-methode die we gebruiken in de videolezingen over ‘De Verborgen Kennis in de Bhagavad Gita’. Het is een krachtige meditatiemethode die verbinding maakt met kennis die voorbij de woorden en fenomenen is gelegen (als je meer wil weten over de vidya-meditatie, klik dan hier).
‘Hobbels’ op de weg van handeling
Hoewel de yoga van handeling heel toegankelijk is voor Westerse mensen en heel goed harmonieert met onze manier van denken en werken, zijn er wel een paar belangrijke ‘hobbels’ op de weg. Het gaat om beelden en ideeën die bij veel mensen weerstand oproepen en als zodanig ‘schuren’.
Eén van de belangrijkste ‘hobbels’ is het begrip ‘offer’ dat een centrale plaats inneemt in de yoga van handeling. De uitspraak, of beter gezegd de mantra die hierbij hoort is: ‘offer is de hoogste vorm van handeling’. Steeds weer krijg ik terug dat mensen moeite hebben met het begrip ‘offer’ omdat het geassocieerd wordt met ‘jezelf wegcijferen’ of ‘je te kort moeten doen’. Het wordt vaak in verbinding gebracht met een ‘assepoester-rol’ en die wil niemand op zich nemen.
Het begrip ‘offer’ in de yoga van handeling
Laten we eens kijken welke beweging we kunnen krijgen in het begrip ‘offer’. Het Sanskriet woord dat veelal gebruikt wordt is ‘yajna’. Hiermee worden verschillende vormen van offer aangeduid. Het denkbeeld dat hierbij hoort is dat in de schepping alles met alles verbonden is en niets op zichzelf staat. We ontvangen in ons leven heel veel: de aarde brengt het voedsel voort dat we nodig hebben om te overleven en ook de bouwstoffen voor onze huizen en de andere materiële dingen die we nodig hebben. We krijgen liefde en aandacht van onze ouders en de mensen om ons heen en we krijgen inspiratie om mooie werken uit te voeren. Als je hier eens rustig op ‘dobbert’ zal je ontdekken dat je heel veel krijgt waar je zelf niet veel voor gedaan hebt. Je krijgt veel, maar de spelregel is dat je dat wat je ontvangen hebt ook weer doorgeeft in de schepping. Zo blijft de cyclus van ontvangen en geven in tact. Als we dingen exclusief voor onszelf gaan houden en ze als het ware uit de cyclus van de schepping wegnemen, dan ziet de yoga van handeling dit als diefstal. Het is niet van jou, het behoort toe aan de gehele schepping. Je mag het gebruiken, dat is prima, maar alles wat je ontvangt moet weer teruggegeven worden aan de stroom van de schepping. Deze gedachte ligt besloten in het begrip ‘yajna’ of ‘offer’.
Het gevoel van een tekort
De reden dat wij dingen willen achterhouden komt voort uit een gevoel van een tekort. We hebben zo gauw het gevoel dat we iets tekort komen: geld, aandacht, liefde, etc. Doordat zoveel mensen dingen beginnen achter te houden, komt er een scheve verdeling. Sommige mensen hebben veel te veel terwijl vele anderen echt te weinig krijgen. De scheve verdeling tussen arm en rijk is hier voor een groot deel op gebaseerd. Het idee van een tekort werkt als een mantra: het infecteert ieder aspect van ons leven en vergiftigt ons systeem. Het begrip ‘yajna’ verwijst niet naar een alternatieve manier van leven, maar is eigenlijk een medicijn voor de venijnige ziekte die we hebzucht noemen. Dit is een mooi denkbeeld voor je meditatie: ‘offer is een medicijn voor egoïstische motieven, voor hebzucht, angst voor een tekort, etc.’ Yajna wil je juist in je kracht zetten, maar niet in een gewelddadige kracht. Het zet je in je innerlijke kracht en sluit je aan op de continue stroom van ontvangen en geven die in de schepping aanwezig is.
De drie aspecten van het woord ‘yaj’
We kunnen nog een beetje verder gaan: het woord ’yajna’ heeft een wortel die ‘yaj’ is. Deze wortel wijst drie richtingen aan. De eerste is ‘eren’ en het uiten van dankbaarheid voor…. Voor wat? Voor het feit dat je leeft, een lichaam hebt gekregen, dat er grotere krachten en machten zijn dan jijzelf die maken dat het leven voortgaat, dat er een schepping is om in en voor te leven etc.
Het tweede aspect heeft betrekking op het vinden van de juiste leefomgeving: de plek waar je woont en de mensen waarmee je mee omgaat. De plek en de omgang moet zodanig zijn dat je helemaal tot bloei kunt komen.
Het derde aspect verwijst naar ‘vrijgevigheid’. Het is een kunst om het juiste te geven. Niet voor niets is dit één van de hoogste vormen van yajna. De kunst van het geven is vijfvoudig: je moet leren het juiste te geven, in de juiste mate, aan de juiste persoon, op de juiste tijd en op de juiste plek.
De drie aspecten of richtingaanwijzers kan je meenemen in je meditatie. Kijk wat boven komt. Yajna is niet ‘jezelf wegcijferen, kleinmaken of vernederen’. Het is een medicijn dat je verbindt met de stroom van geven en ontvangen die de gehele schepping ondersteunt en bij elkaar houdt.
Het belang van het offer in de yoga van handeling
Ik hoop dat je voelt dat ‘offer’ niet iets is om je ‘klein’ te maken, maar het je helpt om in harmonie te komen met de schepping als geheel. Het helpt je ook in die omstandigheden te komen waarin je helemaal kunt zijn wie je in werkelijkheid bent en je in een conditie komt van waaruit je met vertrouwen en een gevoel van overvloed (i.p.v. een tekort) kunt geven en op die manier helpen we eraan mee dat iedereen in harmonie kan leven.
Wil je reageren? Stuur een mailtje naar: info@filosofienmeditatie.nl
Handeling en speciale handeling in de yoga van handeling
Tijdens de videostudie over vidya’s in de yoga van handeling kwamen we de volgende vidya in de Bhagavad Gita tegen:
Je moet de aard kennen van handeling (karma), speciale handeling (vikarma) en niet-handelen (akarma); want zeer diepzinnig is de weg van handeling. (B.G. IV, 17)
Wat is een ‘speciale handeling’?
Er werd een vraag gesteld over wat speciale handeling nu precies is. Een mooie vraag en ik heb geprobeerd er een antwoord op te geven. Op zich sta ik nog achter mijn antwoord, maar toch had ik na afloop van de studie het gevoel dat het antwoord wat ‘vlak’ was. Er ontbrak iets. Het was bijna te voorspelbaar. Dit is iets wat we goed kennen in de muziek. Je hoort een bepaalde harmonie en je weet eigenlijk al hoe de melodie zich gaat ontwikkelen. Het is een beetje voorspelbaar. En dan gebeurt er iets onverwachts. Een vreemde wending in de harmonie. Een wending die de muziek ineens, vaak onverwacht, in een andere richting stuurt. Dat geeft het gevoel van iets onverwachts en maakt je extra alert. Dit laatste ontbrak in mijn antwoord. Toen ik vanochtend wakker werd, juist bij het ontwaken, zag ik wat er ontbrak.
Vandaar dat ik nu deze blog schrijf om de ingeving met jullie te delen. De vraag die voor ons ligt, is: ‘wat maakt een handeling tot een speciale handeling?’ Wij hebben meningen over welke handelingen ‘belangrijker’, ‘groter’ en ‘specialer’ zijn. Er lijkt een hiërarchie te bestaan tussen de verschillende handelingen. Maar de vraag is of dat waar is. Waarom vinden wij een altaar in een kerk of tempel ‘specialer’ dan het aanrecht in ons huis? Waarom is de ene maaltijd een ‘gewone, doordeweekse’ maaltijd en een maaltijd bij een verjaardag of bij kerst, speciaal? Omdat de laatste twee uitgebreider zijn of omdat je er meer ‘werk’ van hebt gemaakt? Is dat het verschil?
Het lijkt er dus op dat de context waarin de handeling plaatsvindt voor een belangrijk deel bepaalt of een handeling speciaal is of niet. Maar dat is niet waar de vidya naar toe wil. Een vidya verwijst naar de diepe, verborgen kennis die context onafhankelijk is.
Overweeg eens het volgende: je kunt iedere handeling transformeren tot een ‘speciale’ handeling. Maar hoe gaat dat dan in zijn werk?
Wat maakt de retraites van de SFM zo bijzonder?
Ik neem je even mee naar iets anders. Het organiseren van retraites zijn binnen de Stichting Filosofie en Meditatie een kernactiviteit. We hebben verschillende soorten: we gebruiken verschillende thema’s (meditatie, filosofie, Zang, Dans en Bezinning, kunst, yoga etc.) en we hebben individuele retraites. Al een paar jaar evalueren wij de retraites en laten onze retraites door de deelnemers beoordelen. Wat opvalt is dat de retraites over het algemeen altijd hetzelfde hoge ‘cijfer’ krijgen. De beoordeling lijkt onafhankelijk te zijn van het programma, de plaats waar de retraite gehouden wordt (in ons centrum in Brognon, Noord-Frankrijk of in Egmond aan den Hoef) en ook de individuele en groep retraites krijgen dezelfde beoordeling. Wat is het dan dat de retraites zo bijzonder maakt. We hebben het nog verder geëvalueerd en denken dat het de ‘zuivere, liefdevolle aandacht’ is die de mensen ontvangen en ervaren als ze naar een retraite komen.
Deze ‘zuivere, liefdevolle’ aandacht heeft een transformerend vermogen en kan iedere handeling transformeren tot een ‘speciale’ handeling.
Het overwegen van de transformerende kracht van ‘zuivere, liefdevolle’ aandacht roept heel veel beelden op. Eén daarvan is dat het je brengt bij een vers uit een bekende Boeddhistische Sutta (essentiële tekst in het Boeddhisme): de Metta Sutta. Dit is een kleine sutta die aangeduid wordt met ‘de sutta van de liefdevolle vriendelijkheid’ of ‘de sutta van de ultieme liefde’. Een van de verzen uit deze sutta beschrijft de transformatie van een handeling tot een ‘speciale’ handeling heel mooi. Neem het eens mee in je meditatie en kijk wat bovenkomt.
Of je nu op één plek verblijft, of rondreist,
Of je nu zit of in bed ligt,
In de uren dat je wakker bent, verblijf in deze zuivere, liefdevolle aandacht,
Die men het Verheven Leven noemt.
Ik denk dat het nuttig is om deze woorden mee te nemen in je meditatie en te kijken wat ze doen en hoe ze iedere handeling transformeren tot speciale handeling.
Wil je je ervaringen delen en wil je reageren op deze blog, stuur dan een mailtje naar info@filosofieenmeditatie.nl
Hoe kan je met ‘de verborgen kennis in de Bhagavad Gita’ in contact komen?
Een paar weken geleden zijn we begonnen met de videolezingen over ‘de verborgen kennis in de Bhagavad Gita’ en maken we gebruik van een bijzondere meditatievorm: de vidya-meditatie. In een eerdere blog ben ik uitgebreid ingegaan op de vraag ‘wat zijn vidya’s en hoe kan je ze gebruiken’(klik hier om deze blog te lezen).
Nu we een paar weken verder zijn, heb ik al veel reacties gekregen. Door de COVID-19 epidemie moet alles online. Dat heeft nadelen, maar ook voordelen. Ik krijg nu prachtige beschrijvingen per mail en daarmee nemen de deelnemers aan de videocursus en degenen die naar de video’s op YouTube hebben gekeken de moeite hun ervaringen met mij te delen. Veel dank hiervoor.
Vidya-meditatie
Hoewel we nog maar net begonnen zijn, beginnen zich al een paar zaken af te tekenen en die wil ik graag in deze blog beschrijven en met jullie delen. De vidya-meditatie leid je stap voor stap richting de diepste, tijdloze kennis en wijsheid die ‘achter en voorbij de woorden’ ligt. Dit proces is nu al in veel mails beschreven, misschien zonder dat degenen die mij de mails gezonden hebben, het zelf door hebben.
Hoe werkt de vidya-meditatie? Het is eigenlijk eenvoudig te beschrijven. Vidya betekent ‘kennis’ en de meditatievorm die erbij hoort gebruikt drie aspecten: ten eerste is het nodig om een ‘neutrale’ positie in te nemen, d.w.z. geen meningen, ideeën of conclusies te trekken. Laat alles open en kijk alleen maar toe vanuit de neutrale positie. Vervolgens is er de kunst van leren ‘dobberen op’. Je neemt een vers of een stuk tekst, leg die als het ware diep in jezelf neer en doet er verder niets mee. Kijk en ervaar wat er gedurende je meditatie of tijdens de activiteiten van de dag bovenkomt.
En opnieuw: raak het niet aan. Geen conclusies, niet denken ‘nu is het klaar’, maar gewoon blijven dobberen, net zoals een bootje op het water blijft dobberen. Het derde aspect van de vidya-meditatie is om geen bindingen aan te gaan. Niet iets willen vasthouden. Laat het zijn zoals het is en ga door met je meditatie. Interessant is om te zien dat deze meditatievorm heel gemakkelijk kan worden meegenomen in de activiteiten van de dag. Je kunt hem tijdens je meditatieoefening gebruiken, maar hij blijft als het ware ‘actief’ tijdens je gewone werkzaamheden.
Wat in de rapportages duidelijk naar voren komt, is de ontdekking dat de eerste fase van deze meditatie ‘context gebonden’ is. Hiermee wordt bedoeld dat de kennis ‘gekleurd’ is door de taal waarin het geschreven is, door de cultuur waaruit hij voortkomt en gekleurd wordt door onze eigen staat en ons begripsvermogen. Kortom: alle invloeden van tijd, plaats en omstandigheden bepalen mede de kennis. Als je de moeite neemt om te blijven dobberen en niets aanraakt merk je dat de tijdelijke elementen in de vidya beginnen te verbleken. Je houdt steeds meer een tijdloos en cultuurloos stuk kennis over. Op een gegeven moment gaat het niet meer om jouw begripsvermogen, jouw kennis en weet je ook niet meer waar deze kennis vandaan komt. Hij komt niet meer uit een bepaalde tijd of cultuur, religie of filosofie. Hij is alleen maar.
Wat is het doel van kennis?
In de videostudie over ‘vidya’s in de yoga van kennis’ hebben velen al iets geproefd van dit proces. De vidya kan je op vele manieren beginnen: je kunt je afvragen ‘wat is het doel van kennis?’, ‘wat is wijsheid?’, ‘wat is diepe, doorleefde kennis?’, etc. Allemaal goede vragen. Maar je kunt ook kiezen voor een andere route: blijf eens rusten op de uitspraak: ‘In vrede houdt lijden op omdat het onderscheidingsvermogen (buddhi) van iemand met een stille geest onmiddellijk standvastig wordt’ (B.G. II, 65)
Je meditatie kan nu de richting opgaan om te doorvoelen hoe je onderscheidingsvermogen (buddhi) standvastig wordt. Een prima benadering, maar je kan ook blijven dobberen op ‘in vrede houdt lijden op’. De eerste benadering neemt het begrip ‘onderscheidingsvermogen’ mee en afhankelijk van de cultuur of filosofie van waaruit je kijkt, kan het verschillende betekenissen hebben. Daarnaast kan je nog je eigen ideeën hebben over wat ‘onderscheidingsvermogen’ precies is. Misschien herken je zelf nog een beetje de taal van de Bhagavad Gita in deze formulering.
Een andere benadering: Waar lost de kennis in op?
De tweede benadering gaat over het ‘einde’ van de kennis; daar waar de kennis als het ware ‘oplost’. Waarin lost het dan op? In vrede en in vrede is geen lijden. Mediteer hier eens op en kijk wat het doet. Deze uitspraak komt al dichterbij een ‘tijdloze’ en ‘cultuurloze’ uitspraak. Deze uitspraak is niet gebonden aan de Bhagavad Gita en had evengoed kunnen komen uit het Boeddhisme, Christendom, Soefisme, Sikhisme of een andere stroming. De uitspraak gaat niet meer over een speciaal mens of voor mensen in het algemeen. Het heeft ook betrekking op de natuur en de aarde zelf. Blijf maar dobberen; wees niet te snel tevreden, er is nog zoveel meer te ontdekken in deze uitspraak. Het is een bijzondere reis.
Het is verheugend dat, ondanks dat we net begonnen zijn met de studie van de vidya’s in de Bhagavad Gita, er al veel mensen zijn die iets hebben geproefd van dit mooie proces.
Ik ben heel benieuwd hoe het verder zal gaan met de videostudies. Binnenkort kom ik er zeker op terug als we meer ervaringen hebben opgedaan met deze vorm van meditatie.
Wil je de videostudies zelf een keer zien en horen? Ze staan op ons YouTube kanaal (filosofie en meditatie) en je kan ze vinden op onze pagina ‘media’.
Als je op deze blog wil reageren, stuur dan een mail naar
info@filosofieenmeditatie.nl
Een belangrijke meditatievorm die veel mensen niet kennen
Deze blog is een goede introductie voor de videolezingen ‘Vidya’s in de Bhagavad Gita’ die dinsdag 19 januari van start gaat.
Meditatie
De populariteit van meditatie neemt sterk toe en dat is belangrijk, zeker in een tijd met zoveel spanning en onzekerheden. Er zijn vele vormen van meditatie en ze hebben een gemeenschappelijke ‘stam’, maar ze hebben ook hun eigen, specifieke kenmerken.
Helaas hebben wij in onze taal maar één of enkele woorden voor ‘meditatie’: natuurlijk het begrip meditatie, maar soms wordt ook ‘reflectie’ en ‘contemplatie’ gebruikt. In de Indiase traditie zijn er veel woorden die in hun hoofdbetekenis of bijbetekenis naar meditatie verwijzen. Hierbij enkele voorbeelden:
Dhyana: meditatie.
Nididhyâsana: diepe meditatie die volgt op niet aflatende, diepe reflectie.
Yoga (éénwording) heeft als bijbetekenis ‘meditatie’ evenals dharma (wet, plicht), vijnana (doorleefde kennis) en tapas (versterving, sterke discipline). Ook stotra (het zingen van mantra’s) en japa (het stil herhalen van mantra’s) worden gebruikt om meditatie aan te duiden.
Vidya- meditatie
Waar ik nu speciale aandacht voor wil vragen, is voor de ‘vidya’-vorm van meditatie. Vidya betekent meestal ‘kennis’ of ‘wetenschap’, maar het is ook een bijzondere vorm van meditatie. Deze vorm wordt veel gebruikt om bepaalde Indiase geschriften te bestuderen, zoals de Upanishads en de Yoga Vasishtha, maar ook heel goed werkt bij het bestuderen van bepaalde boeddhistische sutra’s zoals de Hart sutra en Diamant sutra en bij werken zoals Sri Aurobindo’s Savitri en de gedichten van Johan Andreas dèr Mouw en Friedrich Rückert en vele anderen.
Hoe werkt vidya-meditatie?
Deze vorm van meditatie bestaat uit het ‘overwegen van’ of continu ‘reflecteren op’ een fenomeen of concept om vervolgens tot totale stilte (leegte) te komen en dan het fenomeen of de woorden te overstijgen. Deze vorm van meditatie doet recht aan de uitspraak: ‘sutra’s kan je niet met inkt op papier schrijven’ of zoals de componist Claude Debussy het zei: ‘muziek vind je tussen de noten’. Niet de noten zijn de muziek; de muziek ligt ‘achter’ of ‘voorbij’ de noten. Om met deze realiteit verbinding te maken (of beter nog: er mee te versmelten) is de vidya-meditatie bijzonder geschikt.
Vidya-meditatie is nauw verbonden met upâsanâ. Upâsanâ betekent: ‘aanbidding, dicht zitten bij’. Het is ook een vorm van meditatie. ‘Dicht zitten’ bij wat? Bij het hoogste Ideaal, de Geliefde, de Godheid etc. Het verschil tussen upâsanâ en vidya is dat upâsanâ primair de fysieke vorm gebruikt in de meditatie en vidya de realiteit achter of voorbij de vorm neemt voor de meditatie. Het zijn echter broertjes of zusjes van elkaar.
Vidya brengt hoofd en hart samen
Wonderlijk is dat vidya op het eerste gezicht een cognitieve, verstandelijke vorm van meditatie lijkt, maar als je hem beoefent is het een hele devote vorm. Je kunt zeggen dat vidya ‘hoofd en hart’ bij elkaar brengt. Het is voor onze eigen ontwikkeling en voor de ontwikkeling van onze maatschappij van het grootste belang dat wij ‘hoofd en hart’ als een eenheid gaan ervaren. Vandaar dat ik denk dat het een groot hulpmiddel is als wij deze vorm van meditatie beter gaan verstaan. Het zal ons en de wereld waarin we leven zeker helpen.
Als je meer wil weten over deze vorm van meditatie, kan je meedoen met een korte serie videostudies die gegeven worden over ‘de verborgen kennis in de Bhagavad Gita’ die vanaf dinsdag 19 januari van 20.00-21.30 uur wordt gegeven. Klik hier voor meer informatie.
Wil je reageren: stuur een mailtje naar info@filosofieenmeditatie.nl
Portfolio items
Events
Meditatieretraite
Een retraite in het retraitecentrum Le Domaine St Antoine is een unieke ervaring. Tijdens deze retraites kan je heel goed ervaren waarom Le Domaine St Antoine zo bijzonder is. Het retraitecentrum is een plaats met vele ‘stille plekjes’. Ideaal om in alle rust ‘in je eigen spiegel’ te kijken.
Drie meditatiemethoden
Veel mensen zijn al bekend met meditatie. Vipasana, Mindfulness, japa-meditatie (het stil herhalen van een mantra), ademmeditatie en visuele meditatievormen, worden veel gebruikt.
Minder bekend zijn de zgn. Inzichtmeditaties. Dit zijn vormen van meditatie die je in contact brengen met de veelal in de geschriften verborgen kennis die universeel is, d.w.z. niet gekleurd wordt door tijd en cultuur. Eén van de krachtigste vormen is de Vidya-meditatie. Vidya betekent ‘kennis’, maar het is ook een meditatievorm. Vidya zoekt niet zozeer antwoorden, maar nodigt je steeds weer uit ‘verder’ of ‘dieper’ te kijken en vooral je vragen te gaan leven i.p.v. naar antwoorden te zoeken.
Een meditatievorm die nog maar weinig mensen kennen is de Anvaya-Vyatireka meditatie. Anvaya staat voor ‘synthese’ en Vyatireka voor ‘analyse’. Het is een emotionele meditatie en is eigenlijk een hele devote meditatie. De meditatie is niet primair uit op kennis, maar om heel diep te voelen: te voelen wie is écht bent. Anvaya-Vyatireka meditatie is ook een meditatie van het Hart, het verbindt je met de Kracht van de Liefde die de gehele schepping doorstroomt.
Dagprogramma
We beginnen de dag met klassieke meditatie. In de ochtend is er een studie waar we Vidya-meditatie (Inzichtmeditatie) en Anvaya-Vyatireka meditatie (een emotionele vorm van meditatie) leren en de achtergrond en de toepassing van deze meditatievormen bespreken:
Maandag – woensdag staat in het teken van de Vidya meditatie
Donderdag- vrijdag staat in het teken van de Anvaya-Vyatireka meditatie
Gedurende de hele week zullen we ook aan de verfijning van de klassieke meditatievormen werken.
Na de koffie/thee werken we een uurtje met elkaar voor de zorg voor het huis, de tuin en het bos. In de middag is er rust en is er een licht middagprogramma. Voor het diner sluiten we het actieve deel van de dag af met meditatie en ’s avonds is er een licht avondprogramma en gelegenheid om met elkaar ervaringen van de dag uit te wisselen. Aan het einde van de dag drinken we een drankje op het terras of bij de open haard.
Eén zijn met de natuur en genieten van stille plekjes
’s Middags is er ook tijd voor rust en ontspanning. Je zal voelen dat je hier één bent met de natuur en je kan genieten van de stilte, de bossen of de vele stille plekjes buiten en binnen de gebouwen. In de middag organiseren we ook meditatieve wandelingen.
Retraites zijn een kernactiviteit van de Stichting Filosofie en Meditatie
Ze worden begeleid door professionals, maar pro deo gegeven omdat de SFM een ideële grondslag en dus geen winstoogmerk heeft. Daarom werken we met vrijwilligers die meehelpen de kosten laag te houden, bijvoorbeeld door te koken, maar ook de deelnemers helpen dagelijks een uurtje mee met de verzorging. Zo is het mogelijk om de kosten van de retraite laag te houden: € 380 kosten, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in éénpersoons kamers met eigen badkamer/douche en wc.
Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald in het nabij gelegen Couvin (België).
Leiding van de retraite
Deze retraite wordt geleid door Mehdi Jiwa. Hij heeft over de verschillende meditatievormen een aantal boeken geschreven die te verkrijgen zijn bij de SFM.
- Meditatieoefeningen (2019)
- Vidya meditatie, op zoek naar tijdloze, universele kennis (2021)
- De Universele Kennis van de Upanishads, haar boodschap voor de huidige tijd (2021)
- Meditatie van het Hart, de Weg van Anvaya-Vyatireka (komt uit in de lente van 2022)
Aan deze retraite kunnen max 18 deelnemers mee doen. Geef je dus snel op.
Kosten en accommodatie
Retraites zijn een kernactiviteit van de Stichting Filosofie en Meditatie. Ze worden begeleid door professionals die ‘pro deo’ hun diensten aanbieden omdat de Stichting een ideële grondslag en dus geen winstoogmerk heeft. Vrijwilligers helpen de kosten laag te houden, bijvoorbeeld door te koken. Maar ook de deelnemers helpen dagelijks een uurtje mee met het zorg voor huis, tuin en keuken. Op deze manier kost de retraite slechts € 380, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in één- of tweepersoons kamers met eigen badkamer en wc.
Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam in het Noorden van Frankrijk, net over de Belgische grens. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald van het station van het nabij gelegen Couvin (België).
Kosten: € 380,- p.p.
Meer informatie: info@filosofieenmeditatie.nl
Yoga, Meditatie en Muziek Retraite Brognon: In(nerlijke) Balans en Cadans (Vol)
In(nerlijke) Balans en Cadans
Het prachtige weidse en verstillende landschap van de Noord-Franse Ardennen en het heerlijke oord van het retraitecentrum St. Antoine nodigen je vanzelf al uit in Yoga te zijn. Je weer af te stemmen op je innerlijke en altijd aanwezige balans en om je eigen, unieke bij jou horende, cadans te hervinden.
Waarom deze retraite
In het dagelijks leven raken we snel uit balans, passen ons tempo aan en verlaten ons fundament, onze innerlijke balans, dat wat ons stabiliteit en grond geeft. We gaan er steeds weer aan voorbij, worden meegezogen door de snelheid en de veelheid van het dagelijks bestaan en het maatschappelijk leven. En we worden ongemerkt steeds beïnvloed door onze eigen aangenomen gedachten over hoe we denken dat het moet.
Een retraite is dan zo geschikt om de rust, ruimte en tijd te hebben jezelf weer te ontmoeten, al die laagjes stof die over het meest pure en authentieke wat je bent af te blazen, af te leggen, en je dat wat je wezenlijk bent, als thuisbasis, als de balans die er altijd is, was en zal zijn weer te her-inneren.
Het natuurlijke evenwicht dat inherent is aan de aard van ons wezen, ons Zijn en ons Zelf en de daaruit voortvloeiende natuurlijke cadans – ritme – als altijd wiegende, dragende en omhullende ondergrond waarvanuit we leven, bewegen en handelen, liggen heel dicht bij elkaar.
Deze week kunnen we samen wijden aan het ontdekken waar balans en cadans samenkomen, één worden.
Werkvormen
De verschillende vormen als zachte, voelende Yoga, Meditatie en Muziek (o.m. fluit en Indiaas harmonium, mantrazang), maar ook teksten uit de oude Vedische geschriften reiken mogelijkheden aan om allerlei vormen van balans en cadans zelf te ontdekken en ervaren en nodigen uit op zoek te gaan naar dáár waar dit alles samen valt en één is. Daar waar vorm vervalt en je samenvalt met je ware natuur.
Daar waar balans een natuurlijk gegeven is, daar waar je natuurlijke cadans je vanzelf wordt aangereikt.
De aardse oerkracht en puurheid van de natuur en het rustige -rustgevende- ritme zo eigen aan de Noord Franse Ardennen, het mooie retraitecentrum met alle liefdevolle zorg en heerlijke maaltijden ondersteunen dit allemaal gedurende deze week: zij werken als vanzelf.
Yukta Yoga
De Bhagavad Gita spreekt over Yukta yoga, doorleefde, non duale yoga, een yoga die uitgaat van wat er al ís, wat je al bént en wat je al in je draagt. Je hoeft dus niet iets anders te worden of te veranderen, je gaat juist terug naar wat er al lang ís. Wat je kent en herkent. Yoga is dus niet alleen maar asana’s doen, maar vooral een overkoepelend begrip en behelst alles wat ook maar ingang geeft je innerlijke balans en cadans weer te hervinden. Yoga ís balans.
Programma
We beginnen de dag met gezamelijke meditatie en zullen in stilte blijven tot na het ontbijt.
Gedurende dag zijn er in principe twee bijeenkomsten, één einde ochtend en één einde middag.
Ook helpen we ‘s morgens mee in de huishouding, keuken en tuin; net wat je wilt en wat je kunt.
Na het middageten is er ruimte om te genieten van de omgeving en de yoga in je na te laten werken.
Per dag wordt bekeken wat er ’s avonds wordt aangeboden. En ook dit jaar staat er, met een Frans chansonnier in ons midden, weer een hartverwarmend optreden Franse chansons op het programma.
Kosten
De kosten voor deze retraite zijn laag: € 530,- kosten, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in éénpersoonskamers met eigen badkamer/douche en wc.
Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald in het nabij gelegen Couvin (België).
Leiding van de retraite
Yvonne Mekaoui.
Yvonne Mekaoui is gediplomeerd Hatha-, Meditatie- en Meditatief yogadocente en gaf ook jaren Taborlichtyoga (aan mensen met kanker en hun naasten). Daarnaast is ze fluitiste en auteur van het boek: “Uit de gebroken spiegel, over loslaten en vernieuwen”.
Ze verdiept zich al ruim 20 jaar in Yoga en haar meest pure, authentieke oorsprong, waarbij het in wat ze aanbiedt vooral gaat over voelend zelf ervaren wie of wat je wezenlijk bent. Momenteel geeft ze yoga-satsangs.
Aan deze retraite kunnen max 15 deelnemers mee doen. Geef je dus snel op.
Voor informatie zie: www.yvonnemekaoui.nl
Je kunt me ook bellen of mailen met vragen of om kennis te maken.
Yoga, Meditatie en Muziek Retraite Je Zelf Zijn
Het prachtige weidse en verstillende landschap van de Noord- Franse Ardennen en het heerlijke oord van het retraitecentrum St Antoine nodigen je vanzelf al uit in Yoga te zijn. Om tot rust en bij jezelf te komen. Je Zelf te hervinden en te Zijn.
Je Zelf Zijn
Er mogen Zijn. Zijn precies zoals je er al bent.
Weer mogen Zijn in de eerste plaats, in plaats van jezelf te verliezen in doen, handelen, functioneren en presteren. In een maatschappij waar de lat steeds hoger lijkt te worden gelegd, stress en angst en onophoudelijke gedachtestromen ons lijken over te nemen.
Deze week biedt alle tijd, ruimte en mogelijkheden om weer te mogen landen en je te mogen her-inneren aan dat wat je in wezen en altijd al bént. Het Zijn als de verstillende, vredige en stabiliteit gevende ondergrond van je mens-zijn op aarde. Zijn in plaats van ervan weg te vluchten of onder te duiken. Zijn zonder oordeel of plaatje.
Je Zelf Zijn
Als je je zélf kwijt denkt te zijn, herinnert het (er) Zijn je ook weer aan je Zelf.
Hoe is het om aan je zelf(beeld) voorbij je Zelf weer te ontmoeten?
Het Zelf als de essentie van je mens-zijn. Mag dat wat bedekt en ondergesneeuwd lijkt te zijn geraakt onder heel veel laagjes zelf – dat wat we denken te zijn en willen zijn, zijn omdat anderen of de buitenwereld dat van ons lijken te verwachten of we onbewust denken nodig te hebben om het leven aan te kunnen – weer ont-dekt worden?
Het Zelf: het meest subtiele, de oorsprong, het beginsel van alles en iedereen is als de meest verfijnde muziek en in volledige harmonie en vrede.
Yukta Yoga
De Bhagavad Gita spreekt over yukta-yoga, doorleefde, non-duale yoga, een yoga die uitgaat van wat er al ís, wat je al bént en wat je al in je draagt. Je hoeft dus niet iets anders te worden of te veranderen, je gaat juist terug naar wat er al lang is. Wat je kent en herkent.
Yoga is niet alleen maar asana’s doen, maar een overkoepelend begrip en behelst alles wat ook maar ingang geeft om je weer te verbinden met je Zijn en je Zelf.
Tijdens deze geheel verzorgde week, op natuurlijke wijze ondersteund door de mooie en aardende plek, zijn zachte voelende meditatieve yoga, meditatie, muziek (o.m. fluit, harmonium, mantrazang) en verzen uit oude maar zo actuele Vedische geschriften de richtingaanwijzers.
En ook dit jaar staat er, met een Franse chansonnier in ons midden, weer een hartverwarmend optreden Franse chansons op het programma.
Programma
Vóór het ontbijt zullen we gezamenlijk mediteren.
Overdag zijn er twee yoga bijeenkomsten, één einde ochtend en één einde middag.
Ook helpen we ’s morgens mee in de huishouding, keuken en de tuin: net wat je wilt en wat je kunt.
Er is na het middageten ruimte om te genieten van de omgeving en de yoga in je na te laten werken.
Het avondprogramma wordt passend bij de dag ingevuld.
Kosten
De kosten voor deze retraite zijn laag: € 530,- kosten, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in éénpersoonskamers met eigen badkamer/douche en wc.
Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald in het nabij gelegen Couvin (België).
Leiding van de retraite
Yvonne Mekaoui.
Yvonne Mekaoui is gediplomeerd Hatha-, Meditatie- en Meditatief yogadocente en gaf ook jaren Taborlichtyoga (aan mensen met kanker en hun naasten). Daarnaast is ze fluitiste en auteur van het boek: “Uit de gebroken spiegel, over loslaten en vernieuwen”.
Ze verdiept zich al ruim 20 jaar in Yoga en haar meest pure, authentieke oorsprong, waarbij het in wat ze aanbiedt vooral gaat over voelend zelf ervaren wie of wat je wezenlijk bent. Momenteel geeft ze yoga-satsangs.
Meer informatie zie website www.yvonnemekaoui.nl. Je kunt ook mailen of bellen.
Aan deze retraite kunnen max 15 deelnemers mee doen. Geef je dus snel op.
Retraite: Drie Grote Mantra’s
Een retraite in het retraitecentrum Le Domaine St Antoine is een unieke ervaring. Tijdens deze retraites kan je heel goed ervaren waarom Le Domaine St Antoine zo bijzonder is. Het retraitecentrum is een plaats met vele ‘stille plekjes’. Ideaal om in alle rust ‘in je eigen spiegel’ te kijken.
De Drie Grote Mantra’s
In deze roerige tijd is het extra belangrijk om je koers te houden. We zijn steeds meer aangewezen op onze eigen kracht en licht. In de Indiase traditie zijn er drie grote mantra’s die een bijzondere uitwerking hebben, zowel op mensen uit Oost als uit West. Deze zijn: Gâyatrî, de Maha Mrityunjaya en de Pavamâna mantra. Velen hebben hulp en kracht gevonden in deze mantra’s. Het is nuttig ze te leren en te gebruiken. In deze retraite leer je ze en je leert hoe ze te gebruiken. Voorkennis is niet vereist. Voor diegenen die ze al kennen is deze retraite ook geschikt om zich verder in de mantra’s te verdiepen.
Gâyatrî Mantra
Ôm
Bhûr bhuvah svah
Tat savitur varenyam
Bhargo devasya dhîmahi
Dhiyo yo nah pracodayât
Ôm
Wij mediteren op dat glorievolle, goddelijke Licht dat de drie werelden verlicht,
Moge Hij ons intellect inspireren (verlichten)
Maha Mrityunjaya Mantra
Ôm
Tryambakam yajâmahe
Sugandhim pusti vardhanam
Urvârukam iva bandhanât
Mrrtyormuksiya mâ ’mrtât
Ôm
Wij aanbidden de Drie-ogige
die zoet geurend is en alle wezens voedt.
Moge hij ons bevrijden van de dood en ons naar onsterfelijkheid leiden.
Zoals de rijpe komkommer zich losmaakt van de ranken.
Pavamâna Mantra
Ôm
Asato mâ sadgamaya
Tamaso mâ jyotirgamaya
Mrityor mâ’mtrtam gamaya
Ôm
Leid mij van de onwerkelijkheid (onwaarheid) naar de werkelijkheid (waarheid)
Leid mij van duisternis naar licht
Leid mij van dood naar onsterfelijkheid
Dagprogramma
Meditatie neemt een centrale plaats in tijdens deze retraite. We beginnen de dag met meditatie (concentratie-meditatie). In de ochtend is er een studie waar we mantra’s leren en de achtergrond en de toepassing van mantra’s bespreken:
Maandag/dinsdag staat in het teken van de Gâyatrî mantra
Woensdag/donderdag staat in het teken van de Maha Mrityunjaya mantra en
Vrijdag bestuderen we de Pavamâna mantra.
Na de koffie/thee werken we een uurtje met elkaar voor de zorg voor het huis, de tuin en het bos. In de middag is er rust en is er een licht middagprogramma. Voor het diner sluiten we het actieve deel van de dag af met meditatie en ’s avonds is er mantra zingen en nabespreking van de dag. Aan het einde van de dag drinken we een drankje op het terras of bij de open haard.
Eén zijn met de natuur en genieten van stille plekjes
’s Middags is er ook tijd voor rust en ontspanning. Je zal voelen dat je hier één bent met de natuur en je kan genieten van de stilte, de bossen of de vele stille plekjes buiten en binnen de gebouwen. In de middag organiseren we ook meditatieve wandelingen en is er ruimte voor yoga.
Retraites zijn een kernactiviteit van de Stichting Filosofie en Meditatie
Ze worden begeleid door professionals, maar pro deo gegeven omdat de SFM een ideële grondslag en dus geen winstoogmerk heeft. Daarom werken we met vrijwilligers die meehelpen de kosten laag te houden, bijvoorbeeld door te koken, maar ook de deelnemers helpen dagelijks een uurtje mee met de verzorging. Zo is het mogelijk om de kosten van de retraite laag te houden: € 380 kosten, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in éénpersoons kamers met eigen badkamer/douche en wc.
Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald in het nabij gelegen Couvin (België).
Leiding van de retraite
Mehdi Jiwa, Studie uit ‘Leven in Harmonie, een andere kijk op de Weg van Handeling’ en meditatie
Yvonne Mekaoui, meditatie, mantra zingen en yoga
Brenda Weverling, meditatief wandelen en mantra zingen.
Aan deze retraite kunnen max 18 deelnemers mee doen. Geef je dus snel op.
Meditatieretraite
Een retraite in het retraitecentrum Le Domaine St Antoine is een unieke ervaring. Tijdens deze retraites kan je heel goed ervaren waarom Le Domaine St Antoine zo bijzonder is. Het retraitecentrum is een plaats met vele ‘stille plekjes’. Ideaal om in alle rust ‘in je eigen spiegel’ te kijken.
Drie meditatiemethoden
Veel mensen zijn al bekend met meditatie. Vipasana, Mindfulness, japa-meditatie (het stil herhalen van een mantra), ademmeditatie en visuele meditatievormen, worden veel gebruikt.
Minder bekend zijn de zgn. Inzichtmeditaties. Dit zijn vormen van meditatie die je in contact brengen met de veelal in de geschriften verborgen kennis die universeel is, d.w.z. niet gekleurd wordt door tijd en cultuur. Eén van de krachtigste vormen is de Vidya-meditatie. Vidya betekent ‘kennis’, maar het is ook een meditatievorm. Vidya zoekt niet zozeer antwoorden, maar nodigt je steeds weer uit ‘verder’ of ‘dieper’ te kijken en vooral je vragen te gaan leven i.p.v. naar antwoorden te zoeken.
Een meditatievorm die nog maar weinig mensen kennen is de Anvaya-Vyatireka meditatie. Anvaya staat voor ‘synthese’ en Vyatireka voor ‘analyse’. Het is een emotionele meditatie en is eigenlijk een hele devote meditatie. De meditatie is niet primair uit op kennis, maar om heel diep te voelen: te voelen wie is écht bent. Anvaya-Vyatireka meditatie is ook een meditatie van het Hart, het verbindt je met de Kracht van de Liefde die de gehele schepping doorstroomt.
Dagprogramma
We beginnen de dag met klassieke meditatie. In de ochtend is er een studie waar we Vidya-meditatie (Inzichtmeditatie) en Anvaya-Vyatireka meditatie (een emotionele vorm van meditatie) leren en de achtergrond en de toepassing van deze meditatievormen bespreken:
Maandag – woensdag staat in het teken van de Vidya meditatie
Donderdag- vrijdag staat in het teken van de Anvaya-Vyatireka meditatie
Gedurende de hele week zullen we ook aan de verfijning van de klassieke meditatievormen werken.
Na de koffie/thee werken we een uurtje met elkaar voor de zorg voor het huis, de tuin en het bos. In de middag is er rust en is er een licht middagprogramma. Voor het diner sluiten we het actieve deel van de dag af met meditatie en ’s avonds is er een licht avondprogramma en gelegenheid om met elkaar ervaringen van de dag uit te wisselen. Aan het einde van de dag drinken we een drankje op het terras of bij de open haard.
Eén zijn met de natuur en genieten van stille plekjes
’s Middags is er ook tijd voor rust en ontspanning. Je zal voelen dat je hier één bent met de natuur en je kan genieten van de stilte, de bossen of de vele stille plekjes buiten en binnen de gebouwen. In de middag organiseren we ook meditatieve wandelingen.
Retraites zijn een kernactiviteit van de Stichting Filosofie en Meditatie
Ze worden begeleid door professionals, maar pro deo gegeven omdat de SFM een ideële grondslag en dus geen winstoogmerk heeft. Daarom werken we met vrijwilligers die meehelpen de kosten laag te houden, bijvoorbeeld door te koken, maar ook de deelnemers helpen dagelijks een uurtje mee met de verzorging. Zo is het mogelijk om de kosten van de retraite laag te houden: € 380 kosten, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in éénpersoons kamers met eigen badkamer/douche en wc.
Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald in het nabij gelegen Couvin (België).
Leiding van de retraite
Deze retraite wordt geleid door Mehdi Jiwa. Hij heeft over de verschillende meditatievormen een aantal boeken geschreven die te verkrijgen zijn bij de SFM.
- Meditatieoefeningen (2019)
- Vidya meditatie, op zoek naar tijdloze, universele kennis (2021)
- De Universele Kennis van de Upanishads, haar boodschap voor de huidige tijd (2021)
- Meditatie van het Hart, de Weg van Anvaya-Vyatireka (komt uit in de lente van 2022)
Aan deze retraite kunnen max 18 deelnemers mee doen. Geef je dus snel op.