Berichten

Corona slijtage

/in , , , /door

Corona slijtage

Nu de corona-epidemie al meer dan een jaar duurt, gaan we ook de langere termijn effecten zien die we gerust ‘corona slijtage’ kunnen noemen. Nog steeds zijn mensen ernstig beperkt in hun bewegingsvrijheid en dat heeft niet in de laatste plaats zijn weerslag op hun sociale leven. Het is moeilijk om te reizen en je kunt je familie en vrienden maar moeilijk bezoeken en dan ook nog met voldoende afstand. Dit raakt een mens diep en je ziet nu hoe belangrijk sociale contacten voor het welzijn van een mens zijn.

Veel mensen zijn positief bezig om hun leven zo goed mogelijk in te richten in de nieuwe werkelijkheid. Ze zijn creatief in het organiseren van hun leven.  Ze proberen een nieuwe balans tussen werk en privé te vinden en hoe sociale contacten toch mogelijk zijn (al dan niet digitaal). Desondanks zie je dat het welzijn van velen onder druk staat. Je zou kunnen zeggen dat we ons leven ‘organiseren’, maar dat we ons leven niet echt kunnen ‘leven’.

Het ‘organiseren’ van je leven of je leven ‘echt leven’

Je leven niet echt kunnen ‘leven’ is iets dat niet alleen komt door de coronamaatregelen, maar het maakt het nu wel op pijnlijke wijze zichtbaar. Innerlijke balans en stabiliteit is niet alleen te verkrijgen door je leven zo optimaal mogelijk te ‘organiseren’. Het vraagt meer. Je moet ook de tijd nemen om diep in je zelf te voelen en verbinding te maken met diepste wensen en verlangens. Hiermee bedoel ik wensen en verlangens die iets te maken hebben met wie je bent en wat écht belangrijk is in je leven. Dit gaat verder dan dingen willen bezitten of omstandigheden te creëren die je gelukkig maken. Het gaat hier om iets dat met je diepste wezen te maken heeft. Het gaat om je authenticiteit en je wensen die betekenis geven aan je leven.

Juist nu we zo beperkt worden in onze vrijheid, is het belangrijk om te (blijven) investeren in het in verbinding komen en blijven met die innerlijke kern. Als je hier eenmaal verbinding mee hebt, zal je ontdekken dat het ook een grote energiebron is die je kracht, vitaliteit en levensvreugde geeft.

Investeer in jezelf

Wat je nu veel ziet, is dat mensen harder, grover en somberder worden. Ze kunnen ook minder makkelijk zelf nadenken en de wereld komt er steeds donkerder en vijandiger uit te zien. Allemaal tekenen dat je het contact met je eigen bron aan het verliezen bent. Corona is een gevaarlijk virus, maar het contact verliezen met je innerlijke kracht, is nog veel gevaarlijker. Vandaar een warm pleidooi om juist in deze tijd te investeren in jezelf. Zoek die dingen op die je in je kracht zetten, die je energie geven. Luister naar je zelf en ontdek wat er allemaal in je leeft. Meditatie is hierbij een prachtig hulpmiddel. Het is eenvoudig en natuurlijk en als je even oefent, krijg je vergezichten te zien van wat er allemaal mogelijk is in je leven. De SFM biedt veel activiteiten rond meditatie aan. Er is een Online meditatiecursus, er zijn videostudies over meditatie en bijzondere vormen van meditatie en er worden meditatieretraites georganiseerd in ons retraitecentrum in Brognon (Noord-Frankrijk).

De kracht van een retraite

Naast meditatie zijn de retraites ook een krachtig hulpmiddel om de verbinding met jezelf te verdiepen en te behouden. Een tijd die zoveel verstoring geeft en die leidt tot meer stress en somberheid, vraagt om een beetje hulp. Een retraite in een verstillende, inspirerende omgeving is altijd al een krachtig hulpmiddel geweest, ook in veel rustiger tijden, maar juist nu kan je zeggen dat retraites een ‘medicijn’ zijn.  Wij weten ook niet hoe het precies zal gaan met de corona en de corona-maatregelen. Toch zijn wij al in volle gang om deze zomer weer een gevarieerd aanbod aan retraites te organiseren. Kijk eens naar de agenda en kijk eens welke retraite goed bij jou zou passen. Investeer in jezelf en maak tijd en ruimte vrij om een retraite mee te maken.

Klik hier om het retraite aanbod te zien.

Heb je vragen of wil je reageren, stuur dan een mail naar: info@filosofieenmeditatie.nl

Mediteer op ‘vrede’

/in , /door

In vrede houdt lijden op……

In de videostudies over ‘de verborgen kennis in de Bhagavad Gita’ hebben we gekeken naar de mantra: ‘in vrede houdt lijden op…’ (B.G. II, 65). Het is één van de vidya’s die in de yoga van kennis te vinden is. Het is zeker niet de enige manier om naar de yoga van kennis te kijken, maar wel een heel bijzondere. De vidya nodigt heel natuurlijk uit om het begrip ‘vrede’ mee te nemen in je meditatie en erop te blijven ‘dobberen’ en te kijken wat er boven komt.

In het begin van de meditatie op het begrip ‘vrede’ zal je ontdekken dat er allerlei beelden, meningen en ideeën opkomen t.a.v. dit begrip. Ze zijn gekleurd door tijd, traditie en je eigen ervaringen en meningen. Door het diep in je te dragen, komt het begrip in ‘beweging’, er ‘gebeurt’ iets. Het woord dat voor ‘vrede’ gebruikt wordt in de Bhagavad Gita is meestal shânti, maar in  B.G. II, 65 wordt prasâda gebruikt. Dit woord betekent rust of vrede. Het is een bijzonder begrip.

Ik leerde prasâda kennen als ‘dat wat je meeneemt uit de diepste stilte (vrede) van jezelf en mee naar buiten neemt om uit te delen…’

De Mettâ Sutta (de sutta van liefdevolle vriendelijkheid)

Al ‘dobberend’ op het begrip ‘vrede’ kwamen verschillende beelden bij mij op. Ten eerste was er de herinnering aan de Metta Sutta. Grappig genoeg waren er tijdens dit ‘gedobber’ meerdere gesprekken die onverwacht op het thema van de Metta Sutta uitkwamen en ook in de mails die ik ontving, ging het ineens over deze Sutta.

De Metta Sutta is een oude Boeddhistische Sutta die onderdeel uitmaakt van het Pali canon en uit slechts 10 verzen bestaat. De Nederlandse titel is ‘de Sutta van Liefdevolle Vriendelijkheid’. De Sutta begint ongeveer zo: ‘Als je werkelijk weet wat goed voor je is en je vertrouwt erop dat het mogelijkheid is om perfecte vrede te bereiken, weet dan dat je als volgt moet leven:…..’

Het begrip ‘vrede’

De Sutta beschrijft vervolgens hoe je moet leven, welke kwaliteiten je moet hebben om het pad te kunnen bewandelen dat leidt tot ‘perfecte vrede’. De vrede die als eindpunt beschreven wordt van de yoga van kennis en de vrede die beschreven wordt in de Metta Sutta, smelten samen in je meditatie. De vrede die je nu voelt is niet meer aan tijd, plaats en cultuur gebonden en is evenmin afhankelijk van je eigen begripsvermogen en evenmin van je eigen meningen of ideeën omtrent het begrip ‘vrede’. Het is iets dat een diep verlangen oproept.

Niet alleen in de Bhagavad Gita of Boeddhistische teksten wordt naar deze vrede verwezen, maar ook in het Christendom of Soefi teksten. Als je het eenmaal voelt, kom je het letterlijk overal tegen en ben je verbaasd dat je het vroeger niet hebt gezien. Soms lijkt het wel of wij eerder de zeldzame en diep verborgen dingen ontdekken dan de dingen die open en bloot voor onze voeten zijn te vinden.

Je moet het natuurlijk zelf voelen en je eigen weg en proces gaan, maar ter overweging geef ik je hier toch een vertaling van de Metta Sutta ter overweging en misschien voel je nu waarom de meeste invocaties in de Indiase geschriften eindigen met steeds weer dezelfde woorden: ‘moge vrede, vrede en vrede overal zijn’.

Videostudie over de Mettâ Sutta

Op zaterdag 27 maart 2021 van 10.00-12.00 uur zal er een videostudie gegeven worden over de Mettâ Sutta. Wil je meedoen? Geef je dan hier op.

Kosten: we vragen een vrijwillige donatie. 

Als je wil reageren en je ervaringen wil delen, stuur dan een mailtje naar info@filosofieenmeditatie.nl.

Tekst van de Mettâ Sutta

Mettâ Sutta

  1. Als je werkelijk weet wat goed voor je is
    En je er op vertrouwt dat het mogelijk is om perfecte vrede te bereiken,
    Weet dan dat je als volgt moet leven:
    Wees kundig, wees eerlijk en oprecht, wees zachtmoedig, vriendelijk sprekend en bescheiden;
  2. Wees tevreden en gelukkig met weinig verplichtingen en leidt een ongecompliceerd leven. Zie toe dat je zintuigen tot rust zijn gebracht, wees bedachtzaam en beheerst;
  3. En doe geen dingen die wijze mensen zouden afkeuren.
    (Mediteer dan als volgt:) Moge alle wezens gelukkig en veilig zijn
    Moge alle wezens gelukkig zijn tot in het diepste van hun hart.
  4. En denk aan ieder levend wezen, zonder onderscheid:
    De zwakke en de sterke, de kleinste en de grootste,
  5. Degene die je kan zien en die onzichtbaar zijn,
    Die dichtbij leven en ver weg leven,
    Wezens die nu leven of nog geboren moeten worden –
    Moge al deze wezens gelukkig zijn tot in het diepste van hun hart.
  6. Laat er op niemand neergekeken worden en laat niemand ooit bedrogen worden,
    Laat niemand door boosheid of vijandigheid een ander wezen leed toewensen.
  7. Zoals een moeder haar kind met haar leven wil beschermen,
    ontwikkel een grenzeloos groot hart voor alle levende wezens.
  8. Ontwikkel een grenzeloos groot hart vol vriendelijkheid voor het gehele universum,
    En zend liefde (mettâ) naar boven, naar onder en in alle richtingen,
    Zonder beperking en vrij van alle haat en vijandigheid.
  9. Of je nu op één plek verblijft, of rondreist,
    Of je nu zit of in bed ligt,
    In de uren dat je wakker bent, verblijf in dit heldere bewustzijn
    Die men het Verheven Leven noemt.
  10. Op deze wijze kom je tot het punt dat je geen meningen meer hebt,
    En op een natuurlijke manier zuiver leeft en je inzicht zuiver is.
    Laat het najagen van zintuigelijk plezier achter je
    En de cyclus van geboorte en dood stopt en je bent eindelijk volledig vrij.

 

 

 

Yoga en de kunst van het ‘niet doen’

/in , /door

Er is een vidya in de yoga van handeling die niet uitgebreid behandeld is in de videostudies. Het is desalniettemin een bijzondere vidya die het waard is om te overwegen en mee te nemen in je meditatie. Je kunt er heerlijk op ‘dobberen’:

De mens wiens handelingen vrij zijn van wensen en begeerten en wiens handelingen verbrand zijn in het vuur van kennis, wordt een wijze genoemd.
(B.G. IV, 19)

Dit vers wijst een richting aan die wij normaal gesproken niet gaan in ons leven: handelen zonder wensen. We doen altijd iets om iets te bereiken. Zelfs als we deze blog lezen willen we iets. Iets leren, ontvangen, ervan vinden etc. Kortom: we willen iets. En als we iets ‘willen’ dan moeten we ook iets ‘doen’.

We moeten altijd dingen ‘doen’

Ons leven wordt gedomineerd door dingen ‘te doen’. We moeten van alles en nog wat ‘doen’. ‘Niet doen’ beleven we vaak als een vorm van luiheid of als een wel verdiende vakantie van een leven dat vol staat van dingen ‘doen’.

Zelfs als we kijken naar de yoga van kennis en de yoga van handeling, moeten we van alles doen: we moeten gedisciplineerd zijn, moeten studeren, mediteren, onszelf beheersen, deugden beoefenen, vriendelijk zijn, geen meningen hebben (ook dat moeten we ‘doen’) etc.

Als we ons willen ontwikkelen of een ‘echt’ mens willen worden, vragen we ook ‘wat moet ik doen om een ‘echt’ mens te worden?’

De kunst van het ‘niet doen’

Als we kijken naar de yoga van handeling dan wordt gezegd dat ‘offer de hoogste vorm van handeling is’. Offeren is ook iets gaan ‘doen’. We moeten iets ‘geven’. Liefdadigheid en vrijgevigheid vragen ook om iets te ‘doen’. Kortom: we zijn continu op zoek naar wat we moeten ‘doen’ of ‘niet moeten doen’. Twee woorden zijn hierbij dominant: ‘doen’ en ‘moeten’. Maar er is ook een andere realiteit: de kunst van het ‘niet doen’. Wat is dat dan?

Al het doen verdwijnt en lost op bij iemand die vrij is van gehechtheid, die bevrijd is en wiens geest gevestigd is in kennis. Hij verricht zijn handelingen alleen als een offer (yajna).
(B.G. III, 23)

Hij die de gehechtheid aan de vruchten van handeling heeft opgegeven, altijd tevreden en van niets afhankelijk is, doet in werkelijkheid niets, zelfs al gaat hij door met handelen.
(B.G. IV, 20)

Dit zijn woorden om op te ‘dobberen’. In de Bhagavad Gita wordt het proces van ‘doen’ naar ‘niet doen’ (en verder!) heel gedetailleerd beschreven in de Yoga van Meditatie (VI, 10-32). De tekst beschrijft hoe meditatie zich op een natuurlijke wijze ontwikkelt, en in feite het hetzelfde proces is dat ‘spirituele discipline’ transformeert tot ‘liefde’. Ook is het de beschrijving van de natuurlijke ‘ontwikkeling’ van het offer.

De vijf stappen van de meditatie

Wat zijn deze vijf stappen? Als we de Bhagavad Gita erbij pakken en kijken hoe het proces beschreven is in het 6e hoofdstuk (verzen 10-32), het hoofdstuk over de yoga van meditatie, dan ziet het er als volgt uit:

  1. De eerste fase wordt gekenmerkt door voorschriften en regels die je ‘moet’ uitvoeren. Dit is een natuurlijke fase bij allerlei vormen van leren. Dit geldt ook voor het ‘offer’. Je ‘moet’ dit of dat doen en je ‘moet’ het doen met de juiste innerlijke houding etc.
  2. De tweede fase wordt gekenmerkt door de eigenschap dat je het al ‘doet’. Het is een onderdeel geworden van je gedrag. Je ‘moet’ het niet meer en je hoeft het niet te ‘doen’, want je ‘doet het al’.
  3. De volgende fase wordt gekenmerkt doordat er niet veel meer over is om te ‘doen’, omdat je het al bereikt hebt of hebt ontvangen. Als je erop ‘dobbert’ zal je zien dat je het al hebt ‘gekregen’ of is ‘gegeven’.
    Deze fase in de meditatie (maar ook bij het ‘offeren’, geven, inspanning leveren etc.) wordt gekenmerkt door de kunst van het ‘niet aanraken’
  4. Nu volgt de fase dat meditatie continue meditatie wordt en als je naar offer kijkt, worden alle handelingen onderdeel van het offer. Kijk je naar discipline, dan verdwijnt het begrip ‘discipline’ en transformeert het zich tot ‘liefde’. Eenmaal tot de liefde gekomen, zal je het woord ‘discipline’ nooit meer gebruiken, hoewel je prima weet wat het betekent en weet dat je het jaren lang gebuikt hebt.
  5. Tot slot de 5e fase: in deze fase verdwijnen ‘ik’ en de ‘ander’. Alles is met alles verbonden en alles maakt deel uit van één, ondeelbaar geheel. Alle zelfzuchtige motieven zijn opgelost en zelfs het begrip ‘ik’ is veranderd of nog beter gezegd, verdwenen. Er is geen offeren of niet offeren meer. Er is geen meditatie of niet meditatie meer.

Deze verzen komen uit de yoga van meditatie, maar hebben evenzeer betrekking op het begrip offer.

Ik kan hier nu niet te diep ingaan op de vidya’s uit het 6e hoofdstuk van de Bhagavad Gita, maar als je er meer over wilt horen, bekijk dan (nog) eens de video’s over de ‘vidya’s in de yoga van meditatie’ die op ons YouTube kanaal staan (filosofie en meditatie). Je kan ze ook vinden via de pagina ‘media’ op onze website.

Een heel bijzonder aspect van de vidya-meditatie

/in , /door

Tijdens een van de recente videostudie bijeenkomsten, stuitten we bij toeval op een bijzonder aspect van de vidya-meditatie. Ik vond het zo bijzonder dat ik het graag met jullie wil delen. Het is niet alleen met je verstand te begrijpen, je moet het ook voelen, zoals je ook muziek hoort en door je heen laat gaan. Laten we kijken of deze blog in staat is je mee te nemen en te laten ervaren wat er gebeurde.

De vidya-meditatie

Allereerst nog even ‘wat is een vidya-meditatie?’ Zoals al eerder beschreven is in verschillende blogs en in verschillende videostudies die op ons YouTube kanaal staan (je kunt ze daar nakijken en beluisteren), is een vidya-meditatie een vorm van Upasana meditatie. Dat houdt in: is een devote meditatie. Upsana betekent: ‘neerzitten bij’. Bij wat? Bij het Allermooiste, Goddelijke, je hoogste Ideaal etc. Vidya zelf betekent ‘kennis’ of ‘wetenschap’. Het is een vorm van meditatie die je van de context gebonden kennis stap voor stap voert naar de plaats- en tijdloze, cultuurloze, eeuwige kennis voert. Een prachtige meditatievorm.

Vidya-meditatie werkt twee kanten op

Wat misschien niet zo duidelijk is, is dat de vidya-meditatie twee kanten op werkt. De ene kant is dat je met steeds diepere kennis in aanraking komt, maar de andere kant is dat ook je uitgangspunt, je innerlijke houding waarmee je mediteert, verandert. Deze twee bewegingen gaan hand in hand.

Dit ‘tweevoudige’ proces werd mij weer eens heel duidelijk toen we bezig waren met de volgende studie. We waren bezig met de basisprincipes van het Boeddhisme. Een prachtige leer en filosofie. Zoals je waarschijnlijk weet begint de Boeddhistische leer met de Drie Kenmerken van het Bestaan. Daarna komt er een deel dat meestal vergeten wordt, nl. het beschrijven van een ethica die eigenlijk een beschrijving is van wat genoemd wordt de Middenweg. Een diep filosofisch begrip dat ook in ander filosofieën, zoals het Taoïsme, een belangrijke plaats inneemt. Het beeld, het begrip en de ervaring die je hebt van de Middenweg, zijn heel bepalend voor het vervolg van Boeddha’s leer en filosofie. Hierna komen nl. de Vier Nobele Waarheden, die bij de meeste mensen wel bekend zijn: (1) er is lijden, (2) er is een oorzaak voor het lijden, (3) er is een oplossing voor het lijden en (4) het Achtvoudige Pad.

Meditatie op ‘lijden’

Wat we aan het doen waren is het begrip ‘dukkha’ dat meestal als ‘lijden’ wordt vertaald, mee te nemen in onze meditatie. Het stil overwegen, het ‘dobberen op’ en ‘diep in je laten rusten’ en ‘alleen maar observeren wat er gebeurt’, kan hele verhelderende inzichten geven. Echter, wat vaak vergeten wordt, is dat dit proces gekleurd wordt door de innerlijke houding waarmee je aan de meditatie begint. Je eigen ervaringen, beelden, ideeën etc. van ‘lijden’ bepalen je vertrekpunt en de richting van deze meditatie. Het is niet een ‘objectief’ of ‘neutraal’ proces en dat hoeft ook niet!

Als je dit overweegt dan krijg je misschien gevoel voor het belang van de ‘juiste’ voorbereiding. Iedereen heeft zo zijn eigen ervaringen met het begrip ‘lijden’. Als je een te kort ervaart van geld, materiele dingen, liefde, aandacht, ontwikkelingsmogelijkheden, gezondheid, vrijheid van denken en handelen etc. dan kleuren deze ervaringen je meditatie. Je kunt op verschillende manieren naar het lijden kijken. Eén manier heb ik hierboven al beschreven: het ervaren van een tekort voor jezelf. Een andere manier is het ervaren van het lijden van anderen. Niet alleen het lijden van andere mensen, maar ook het lijden van dieren, planten en van de aarde als geheel. Ook is er lijden als  je voelt dat je aandacht en liefde beperkt zijn en je soms niet verder kan.

Woorden uit de Mettâ Sutta

Ik geef je hierbij een paar woorden uit een beroemde Sutta, de Mettâ Sutta, die je kunt gebruiken voordat je met je vidya-meditatie begint. Deze woorden worden dan als het ware meegenomen in het proces van je meditatie en vermengen zich met de kennis waarop je mediteert.

Zoals een moeder haar kind met haar leven wil beschermen,
ontwikkel een grenzeloos groot hart voor alle levende wezens.
Ontwikkel een grenzeloos groot hart vol vriendelijkheid voor het gehele universum,
En zend liefde (mettâ) naar boven, naar onder en in alle richtingen,
Zonder beperking en vrij van alle haat en vijandigheid.
(Mettâ Sutta 7,8)

Het zijn woorden die mij erg aanspreken. Je voelt ook vaak dat je deze maat niet kunt leven. Ze doen mij denken aan de legendarische woorden van de Zenmeester Ryokan: ‘ach, was mijn pij maar groot genoeg’. Maar je moet natuurlijk je eigen woorden ter overweging vinden die je dan mee kunt nemen in je meditatie.

Vidya-meditatie: een bijzonder proces

Hoe dan ook, het vertrekpunt, de innerlijke houding waarmee je de meditatie begint is erg belangrijk. Wat het bijzondere van de vidya-meditatie is, is dat hij je niet alleen stap voor stap verder leidt in de kennis en je voorbij de tijdelijke aspecten van de kennis voert, maar de diepere lagen van de kennis ook weer terugspiegelt en zo stap voor stap je innerlijke houding en het beeld dat je hebt van jezelf verandert. Deze meditatie voert je niet alleen mee naar de diepte van wat ‘lijden’ is, maar toont je ook hoe je zelf in het leven staat en nodigt je uit om een stap te zetten richting een grotere maat. Het zetten van deze stap leidt weer tot een nieuw inzicht in wat ‘lijden’ is en dat leidt weer tot het zetten van een nieuwe stap, enzovoorts. Een mooi proces om mee te maken. Ik hoop dat dit mee te voelen is.

Als je wil reageren op deze blog, stuur mij dan een mailtje naar

info@filosofieenmeditatie.nl

 

 

 

Een hindernis in de yoga van handeling

/in , /door

De yoga van handeling

De yoga van handeling is voor ons mensen een onuitputtelijke bron van inspiratie. Handelen zit in ons bloed. We zijn de hele dag bezig met de handelingen van het dagelijkse leven, maar we zijn ook een ‘lerend’ en ‘onderzoekend’ wezen en daarnaast zit een mens vol met creativiteit die zich wil uiten. Kortom: ieder mens is een ‘handelend’ wezen en juist deze handelingen kunnen worden omgetoverd tot een volledige yoga. Yoga wordt hier gebruikt in de betekenis van  ‘weg tot eenheid’ of ‘weg tot menselijke ontwikkeling’.

Er zijn vele aspecten in de yoga van handeling die het waard zijn om nader te bestuderen. Er zijn verschillende methodes om deze aspecten nader te bestuderen, maar hier wil ik opnieuw een lans breken voor de vidya-methode die we gebruiken in de videolezingen over ‘De Verborgen Kennis in de Bhagavad Gita’. Het is een krachtige meditatiemethode die verbinding maakt met kennis die voorbij de woorden en fenomenen is gelegen (als je meer wil weten over de vidya-meditatie, klik dan hier).

‘Hobbels’ op de weg van handeling

Hoewel de yoga van handeling heel toegankelijk is voor Westerse mensen en heel goed harmonieert met onze manier van denken en werken, zijn er wel een paar belangrijke ‘hobbels’ op de weg. Het gaat om beelden en ideeën die bij veel mensen weerstand oproepen en als zodanig ‘schuren’.

Eén van de belangrijkste ‘hobbels’ is het begrip ‘offer’ dat een centrale plaats inneemt in de yoga van handeling. De uitspraak, of beter gezegd de mantra die hierbij hoort is: ‘offer is de hoogste vorm van handeling’. Steeds weer krijg ik terug dat mensen moeite hebben met het begrip ‘offer’ omdat het geassocieerd wordt met ‘jezelf wegcijferen’ of ‘je te kort moeten doen’. Het wordt vaak in verbinding gebracht met een ‘assepoester-rol’ en die wil niemand op zich nemen.

Het begrip ‘offer’ in de yoga van handeling

Laten we eens kijken welke beweging we kunnen krijgen in het begrip ‘offer’.  Het Sanskriet woord dat veelal gebruikt wordt is ‘yajna’.  Hiermee worden verschillende vormen van offer aangeduid. Het denkbeeld dat hierbij hoort is dat in de schepping alles met alles verbonden is en niets op zichzelf staat. We ontvangen in ons leven heel veel: de aarde brengt het voedsel voort dat we nodig hebben om te overleven en ook de bouwstoffen voor onze huizen en de andere materiële dingen die we nodig hebben. We krijgen liefde en aandacht van onze ouders en de mensen om ons heen en we krijgen inspiratie om mooie werken uit te voeren. Als je hier eens rustig op ‘dobbert’ zal je ontdekken dat je heel veel krijgt waar je zelf niet veel voor gedaan hebt. Je krijgt veel, maar de spelregel is dat je dat wat je ontvangen hebt ook weer doorgeeft in de schepping. Zo blijft de cyclus van ontvangen en geven in tact. Als we dingen exclusief voor onszelf gaan houden en ze als het ware uit de cyclus van de schepping wegnemen, dan ziet de yoga van handeling dit als diefstal. Het is niet van jou, het behoort toe aan de gehele schepping. Je mag het gebruiken, dat is prima, maar alles wat je ontvangt moet weer teruggegeven worden aan de stroom van de schepping. Deze gedachte ligt besloten in het begrip ‘yajna’ of ‘offer’.

Het gevoel van een tekort

De reden dat wij dingen willen achterhouden komt voort uit een gevoel van een tekort. We hebben zo gauw het gevoel dat we iets tekort komen: geld, aandacht, liefde, etc. Doordat zoveel mensen dingen beginnen achter te houden, komt er een scheve verdeling. Sommige mensen hebben veel te veel terwijl vele anderen echt te weinig krijgen. De scheve verdeling tussen arm en rijk is hier voor een groot deel op gebaseerd. Het idee van een tekort werkt als een mantra: het infecteert ieder aspect van ons leven en vergiftigt ons systeem. Het begrip ‘yajna’ verwijst niet naar een alternatieve manier van leven, maar is eigenlijk een medicijn voor de venijnige ziekte die we hebzucht noemen. Dit is een mooi denkbeeld voor je meditatie: ‘offer is een medicijn voor egoïstische motieven, voor hebzucht, angst voor een tekort, etc.’ Yajna wil je juist in je kracht zetten, maar niet in een gewelddadige kracht. Het zet je in je innerlijke kracht en sluit je aan op de continue stroom van ontvangen en geven die in de schepping aanwezig is.

De drie aspecten van het woord ‘yaj’

We kunnen nog een beetje verder gaan: het woord ’yajna’ heeft een wortel die ‘yaj’ is. Deze wortel wijst drie richtingen aan. De eerste is ‘eren’ en het uiten van dankbaarheid voor…. Voor wat? Voor het feit dat je leeft, een lichaam hebt gekregen, dat er grotere krachten en machten zijn dan jijzelf die maken dat het leven voortgaat, dat er een schepping is om in en voor te leven etc.

Het tweede aspect heeft betrekking op het vinden van de juiste leefomgeving: de plek waar je woont en de mensen waarmee je mee omgaat. De plek en de omgang moet zodanig zijn dat je helemaal tot bloei kunt komen.

Het derde aspect verwijst naar ‘vrijgevigheid’.  Het is een kunst om het juiste te geven. Niet voor niets is dit één van de hoogste vormen van yajna. De kunst van het geven is vijfvoudig: je moet leren het juiste te geven, in de juiste mate, aan de juiste persoon, op de juiste tijd en op de juiste plek.

De drie aspecten of richtingaanwijzers kan je meenemen in je meditatie. Kijk wat boven komt. Yajna is niet ‘jezelf wegcijferen, kleinmaken of vernederen’. Het is een medicijn dat je verbindt met de stroom van geven en ontvangen die de gehele schepping ondersteunt en bij elkaar houdt.

Het belang van het offer in de yoga van handeling

Ik hoop dat je voelt dat ‘offer’ niet iets is om je ‘klein’ te maken, maar het je helpt om in harmonie te komen met de schepping als geheel. Het helpt je ook in die omstandigheden te komen waarin je helemaal kunt zijn wie je in werkelijkheid bent en je in een conditie komt van waaruit je met vertrouwen en een gevoel van overvloed (i.p.v. een tekort) kunt geven en op die manier helpen we eraan mee dat iedereen in harmonie kan leven.

Wil je reageren? Stuur een mailtje naar: info@filosofienmeditatie.nl

Handeling en speciale handeling in de yoga van handeling

/in /door

Tijdens de videostudie over vidya’s in de yoga van handeling kwamen we de volgende vidya in de Bhagavad Gita tegen:

Je moet de aard kennen van handeling (karma), speciale handeling (vikarma) en niet-handelen (akarma); want zeer diepzinnig is de weg van handeling. (B.G. IV, 17)

Wat is een ‘speciale handeling’?

Er werd een vraag gesteld over wat speciale handeling nu precies is. Een mooie vraag en ik heb geprobeerd er een antwoord op te geven. Op zich sta ik nog achter mijn antwoord, maar toch had ik na afloop van de studie het gevoel dat het antwoord wat ‘vlak’ was. Er ontbrak iets. Het was bijna te voorspelbaar. Dit is iets wat we goed kennen in de muziek. Je hoort een bepaalde harmonie en je weet eigenlijk al hoe de melodie zich gaat ontwikkelen. Het is een beetje voorspelbaar. En dan gebeurt er iets onverwachts. Een vreemde wending in de harmonie.  Een wending die de muziek ineens, vaak onverwacht, in een andere richting stuurt. Dat geeft het gevoel van iets onverwachts en maakt je extra alert. Dit laatste ontbrak in mijn antwoord. Toen ik vanochtend wakker werd, juist bij het ontwaken, zag ik wat er ontbrak.

Vandaar dat ik nu deze blog schrijf om de ingeving met jullie te delen. De vraag die voor ons ligt, is: ‘wat maakt een handeling tot een speciale handeling?’ Wij hebben meningen over welke handelingen ‘belangrijker’, ‘groter’ en ‘specialer’ zijn. Er lijkt een hiërarchie  te bestaan tussen de verschillende handelingen. Maar de vraag is of dat waar is. Waarom vinden wij een altaar in een kerk of tempel ‘specialer’ dan het aanrecht in ons huis? Waarom is de ene maaltijd een ‘gewone, doordeweekse’ maaltijd en een maaltijd bij een verjaardag of bij kerst, speciaal? Omdat de laatste twee uitgebreider zijn of omdat je er meer ‘werk’ van hebt gemaakt? Is dat het verschil?

Het lijkt er dus op dat de context waarin de handeling plaatsvindt voor een belangrijk deel bepaalt of een handeling speciaal is of niet. Maar dat is niet waar de vidya naar toe wil. Een vidya verwijst naar de diepe, verborgen kennis die context onafhankelijk is.

Overweeg eens het volgende: je kunt iedere handeling transformeren tot een ‘speciale’ handeling. Maar hoe gaat dat dan in zijn werk?

Wat maakt de retraites van de SFM zo bijzonder?

Ik neem je even mee naar iets anders. Het organiseren van retraites zijn binnen de Stichting Filosofie en Meditatie een kernactiviteit. We hebben verschillende soorten: we gebruiken verschillende thema’s (meditatie, filosofie, Zang, Dans en Bezinning, kunst, yoga etc.) en we hebben individuele retraites. Al een paar jaar evalueren wij de retraites en laten onze retraites door de deelnemers beoordelen. Wat opvalt is dat de retraites over het algemeen altijd hetzelfde hoge ‘cijfer’ krijgen. De beoordeling lijkt onafhankelijk te zijn van het programma, de plaats waar de retraite gehouden wordt (in ons centrum in Brognon, Noord-Frankrijk of in Egmond aan den Hoef) en ook de individuele en groep retraites krijgen dezelfde beoordeling. Wat is het dan dat de retraites zo bijzonder maakt. We hebben het nog verder geëvalueerd en denken dat het de ‘zuivere, liefdevolle aandacht’ is die de mensen ontvangen en ervaren als ze naar een retraite komen.

Deze ‘zuivere, liefdevolle’ aandacht heeft een transformerend vermogen en kan iedere handeling transformeren tot een ‘speciale’ handeling.

Het overwegen van de transformerende kracht van ‘zuivere, liefdevolle’ aandacht roept heel veel beelden op. Eén daarvan is dat het je brengt bij een vers uit een bekende Boeddhistische Sutta (essentiële tekst in het Boeddhisme): de Metta Sutta. Dit is een kleine sutta die aangeduid wordt met ‘de sutta van de liefdevolle vriendelijkheid’ of ‘de sutta van de ultieme liefde’. Een van de verzen uit deze sutta beschrijft de transformatie van een handeling tot een ‘speciale’ handeling heel mooi. Neem het eens mee in je meditatie en kijk wat bovenkomt.

Of je nu op één plek verblijft, of rondreist,
Of je nu zit of in bed ligt,
In de uren dat je wakker bent, verblijf in deze zuivere, liefdevolle aandacht,
Die men het Verheven Leven noemt.

Ik denk dat het nuttig is om deze woorden mee te nemen in je meditatie en te kijken wat ze doen en hoe ze iedere handeling transformeren tot speciale handeling.

Wil je je ervaringen delen en wil je reageren op deze blog, stuur dan een mailtje naar info@filosofieenmeditatie.nl

 

 

Hoe kan je met ‘de verborgen kennis in de Bhagavad Gita’ in contact komen?

/in , , /door

Een paar weken geleden zijn we begonnen met de videolezingen over ‘de verborgen kennis in de Bhagavad Gita’ en maken we gebruik van een bijzondere meditatievorm: de vidya-meditatie. In een eerdere blog ben ik uitgebreid ingegaan op de vraag ‘wat zijn vidya’s en hoe kan je ze gebruiken’(klik hier om deze blog te lezen).

Nu we een paar weken verder zijn, heb ik al veel reacties gekregen. Door de COVID-19 epidemie moet alles online. Dat heeft nadelen, maar ook voordelen. Ik krijg nu prachtige beschrijvingen per mail en daarmee nemen de deelnemers aan de videocursus en degenen die naar de video’s op YouTube hebben gekeken de moeite hun ervaringen met mij te delen. Veel dank hiervoor.

Vidya-meditatie

Hoewel we nog maar net begonnen zijn, beginnen zich al een paar zaken af te tekenen en die wil ik graag in deze blog beschrijven en met jullie delen. De vidya-meditatie leid je stap voor stap richting de diepste, tijdloze kennis en wijsheid die ‘achter en voorbij de woorden’ ligt. Dit proces is nu al in veel mails beschreven, misschien zonder dat degenen die mij de mails gezonden hebben, het zelf door hebben.

Hoe werkt de vidya-meditatie? Het is eigenlijk eenvoudig te beschrijven. Vidya betekent ‘kennis’ en de meditatievorm die erbij hoort gebruikt drie aspecten: ten eerste is het nodig om een ‘neutrale’ positie in te nemen, d.w.z. geen meningen, ideeën of conclusies te trekken. Laat alles open en kijk alleen maar toe vanuit de neutrale positie. Vervolgens is er de kunst van leren ‘dobberen op’. Je neemt een vers of een stuk tekst, leg die als het ware diep in jezelf neer en doet er verder niets mee. Kijk en ervaar wat er gedurende je meditatie of tijdens de activiteiten van de dag bovenkomt.

En opnieuw: raak het niet aan. Geen conclusies, niet denken ‘nu is het klaar’, maar gewoon blijven dobberen, net zoals een bootje op het water blijft dobberen. Het derde aspect van de vidya-meditatie is om geen bindingen aan te gaan. Niet iets willen vasthouden. Laat het zijn zoals het is en ga door met je meditatie. Interessant is om te zien dat deze meditatievorm heel gemakkelijk kan worden meegenomen in de activiteiten van de dag. Je kunt hem tijdens je meditatieoefening gebruiken, maar hij blijft als het ware ‘actief’ tijdens je gewone werkzaamheden.

Wat in de rapportages duidelijk naar voren komt, is de ontdekking dat de eerste fase van deze meditatie ‘context gebonden’ is. Hiermee wordt bedoeld dat de kennis ‘gekleurd’ is door de taal waarin het geschreven is, door de cultuur waaruit hij voortkomt en gekleurd wordt door onze eigen staat en ons begripsvermogen. Kortom: alle invloeden van tijd, plaats en omstandigheden bepalen mede de kennis. Als je de moeite neemt om te blijven dobberen en niets aanraakt merk je dat de tijdelijke elementen in de vidya beginnen te verbleken. Je houdt steeds meer een tijdloos en cultuurloos stuk kennis over. Op een gegeven moment gaat het niet meer om jouw begripsvermogen, jouw kennis en weet je ook niet meer waar deze kennis vandaan komt. Hij komt niet meer uit een bepaalde tijd of cultuur, religie of filosofie. Hij is alleen maar.

Wat is het doel van kennis?

In de videostudie over ‘vidya’s in de yoga van kennis’ hebben velen al iets geproefd van dit proces. De vidya kan je op vele manieren beginnen: je kunt je afvragen ‘wat is het doel van kennis?’, ‘wat is wijsheid?’, ‘wat is diepe, doorleefde kennis?’, etc. Allemaal goede vragen. Maar je kunt ook kiezen voor een andere route: blijf eens rusten op de uitspraak: ‘In vrede houdt lijden op omdat het onderscheidingsvermogen (buddhi) van iemand met een stille geest onmiddellijk standvastig wordt’ (B.G. II, 65)

Je meditatie kan nu de richting opgaan om te doorvoelen hoe je onderscheidingsvermogen (buddhi) standvastig wordt. Een prima benadering, maar je kan ook blijven dobberen op ‘in vrede houdt lijden op’. De eerste benadering neemt het begrip ‘onderscheidingsvermogen’ mee en afhankelijk van de cultuur of filosofie van waaruit je kijkt, kan het verschillende betekenissen hebben. Daarnaast kan je nog je eigen ideeën hebben over wat ‘onderscheidingsvermogen’ precies is. Misschien herken je zelf nog een beetje de taal van de Bhagavad Gita in deze formulering.

Een andere benadering: Waar lost de kennis in op?

De tweede benadering gaat over het ‘einde’ van de kennis; daar waar de kennis als het ware ‘oplost’.  Waarin lost het dan op? In vrede en in vrede is geen lijden. Mediteer hier eens op en kijk wat het doet. Deze uitspraak komt al dichterbij een ‘tijdloze’ en ‘cultuurloze’ uitspraak. Deze uitspraak is niet gebonden aan de Bhagavad Gita en had evengoed kunnen komen uit het Boeddhisme, Christendom, Soefisme, Sikhisme of een andere stroming. De uitspraak gaat niet meer over een speciaal mens of voor mensen in het algemeen. Het heeft ook betrekking op de natuur en de aarde zelf. Blijf maar dobberen; wees niet te snel tevreden, er is nog zoveel meer te ontdekken in deze uitspraak. Het is een bijzondere reis.

Het is verheugend dat, ondanks dat we net begonnen zijn met de studie van de vidya’s in de Bhagavad Gita, er al veel mensen zijn die iets hebben geproefd van dit mooie proces.

Ik ben heel benieuwd hoe het verder zal gaan met de videostudies. Binnenkort kom ik er zeker op terug als we meer ervaringen hebben opgedaan met deze vorm van meditatie.

Wil je de videostudies zelf een keer zien en horen? Ze staan op ons YouTube kanaal (filosofie en meditatie) en je kan ze vinden op onze pagina ‘media’.

Als je op deze blog wil reageren, stuur dan een mail naar
info@filosofieenmeditatie.nl

 

Een belangrijke meditatievorm die veel mensen niet kennen

/in , /door

Deze blog is een goede introductie voor de videolezingen ‘Vidya’s in de Bhagavad Gita’ die dinsdag 19 januari van start gaat.

Meditatie

De populariteit van meditatie neemt sterk toe en dat is belangrijk, zeker in een tijd met zoveel spanning en onzekerheden. Er zijn vele vormen van meditatie en ze hebben een gemeenschappelijke ‘stam’, maar ze hebben ook hun eigen, specifieke kenmerken.

Helaas hebben wij in onze taal maar één of enkele woorden voor ‘meditatie’: natuurlijk het begrip meditatie, maar soms wordt ook ‘reflectie’ en ‘contemplatie’ gebruikt. In de Indiase traditie zijn er veel woorden die in hun hoofdbetekenis of bijbetekenis naar meditatie verwijzen. Hierbij enkele voorbeelden:

Dhyana: meditatie.
Nididhyâsana: diepe meditatie die volgt op niet aflatende, diepe reflectie.
Yoga (éénwording) heeft als bijbetekenis ‘meditatie’ evenals dharma (wet, plicht), vijnana (doorleefde kennis) en tapas (versterving, sterke discipline). Ook stotra (het zingen van mantra’s) en japa (het stil herhalen van mantra’s) worden gebruikt om meditatie aan te duiden.

Vidya- meditatie

Waar ik nu speciale aandacht voor wil vragen, is voor de ‘vidya’-vorm van meditatie. Vidya betekent meestal ‘kennis’ of ‘wetenschap’, maar het is ook een bijzondere vorm van meditatie. Deze  vorm wordt veel gebruikt om bepaalde Indiase geschriften te bestuderen, zoals de Upanishads en de Yoga Vasishtha, maar ook heel goed werkt bij het bestuderen van bepaalde boeddhistische sutra’s zoals de Hart sutra en Diamant sutra en bij werken zoals Sri Aurobindo’s Savitri en de gedichten van Johan Andreas dèr Mouw en Friedrich Rückert en vele anderen.

Hoe werkt vidya-meditatie?

Deze vorm van meditatie bestaat uit het ‘overwegen van’ of continu ‘reflecteren op’ een fenomeen of concept om vervolgens tot totale stilte (leegte) te komen en dan het fenomeen of de woorden te overstijgen. Deze vorm van meditatie doet recht aan de uitspraak: ‘sutra’s kan je niet met inkt op papier schrijven’ of zoals de componist Claude Debussy het zei: ‘muziek vind je tussen de noten’. Niet de noten zijn de muziek; de muziek ligt ‘achter’ of ‘voorbij’ de noten. Om met deze realiteit verbinding te maken (of beter nog: er mee te versmelten) is de vidya-meditatie bijzonder geschikt.

Vidya-meditatie is nauw verbonden met upâsanâ. Upâsanâ betekent: ‘aanbidding, dicht zitten bij’. Het is ook een vorm van meditatie. ‘Dicht zitten’ bij wat? Bij het hoogste Ideaal, de Geliefde, de Godheid etc. Het verschil tussen upâsanâ en vidya is dat upâsanâ primair de fysieke vorm gebruikt in de meditatie en vidya de realiteit achter of voorbij de vorm neemt voor de meditatie. Het zijn echter broertjes of zusjes van elkaar.

Vidya brengt hoofd en hart samen

Wonderlijk is dat vidya op het eerste gezicht een cognitieve, verstandelijke vorm van meditatie lijkt, maar als je hem beoefent is het een hele devote vorm. Je kunt zeggen dat vidya ‘hoofd en hart’ bij elkaar brengt. Het is voor onze eigen ontwikkeling en voor de ontwikkeling van onze maatschappij van het grootste belang dat wij ‘hoofd en hart’ als een eenheid gaan ervaren. Vandaar dat ik denk dat het een groot hulpmiddel is als wij deze vorm van meditatie beter gaan verstaan. Het zal ons en de wereld waarin we leven zeker helpen.

Als je meer wil weten over deze vorm van meditatie, kan je meedoen met een korte serie videostudies die gegeven worden over ‘de verborgen kennis in de Bhagavad Gita’ die vanaf dinsdag 19 januari van 20.00-21.30 uur wordt gegeven. Klik hier voor meer informatie.

Wil je reageren: stuur een mailtje naar info@filosofieenmeditatie.nl

Het transformerend vuur van de keuken

/in , , /door

‘Alleen het fysieke deel van het voedsel toont zich, het spirituele deel blijft verborgen’

(Rumi)

Steeds meer mensen zijn bezig met bewuster eten. Op zich een mooie ontwikkeling. Er is een toenemende belangstelling voor natuurlijke voeding.  ‘Bio-producten’, vegetarisch en veganistisch voedsel: het zijn normale begrippen geworden. Ook zijn we ons meer bewust van toegevoegde smaakstoffen, conserveringsmiddelen en de hoeveelheid zout en suiker etc. Een prima ontwikkeling, maar het verhaal is hiermee niet af.

Waar m.i. meer aandacht voor mag zijn, is de ‘innerlijke houding’ waarmee het voedsel bereid wordt. De innerlijke houding, de bhavana, wordt gezien als één van de belangrijkste onderdelen van een handeling. De innerlijke houding waarmee de handeling wordt verricht, bepaalt of een handeling ‘mooi’, ‘fijn’ of liefdevol is.

Hier een paar woorden ter overweging die jaren geleden door Swami Shantananda Saraswati zijn gesproken:

Wij dienen een handeling niet te beoordelen naar de grootheid en de omvang daarvan of naar de mate van doeltreffendheid in het verrichten daarvan, maar naar de geest, het motief, de emotie, de bhâvanâ daarachter. Die moet zuiver zijn…….
De nadruk moet dus niet zozeer gelegd worden op het niveau van vakmanschap of doeltreffendheid, maar op de bhâvanâ.

Stel je voor dat je prachtige en gezonde ingrediënten hebt gekocht om een maaltijd te maken, maar je hebt geen zin en tijd om te koken. Als er geen aandacht is, geen liefde, dan blijf je steken op het fysieke, mechanische niveau van ‘voedsel bereiden’. Als je jezelf afvraagt hoe yoga, meditatie en spirituele oefeningen in het algemeen werken, dan zal je ontdekken dat ‘zuivere, liefdevolle aandacht’ een transformerend vermogen heeft. Het is een mooie uitspraak: ‘zuivere, liefdevolle aandacht transformeert iedere handeling tot een spirituele handeling’ en dit geldt zeker voor het koken. Zuivere, liefdevolle aandacht, transformeert het fysieke voedsel tot spiritueel voedsel. Ik denk dat iedereen wel eens het verschil heeft kunnen ervaren tussen een maaltijd die met tegenzin of boosheid is gemaakt en een maaltijd die liefdevol bereid is.

Tegenzin, onvoldoende tijd hebben en nemen om de maaltijd te maken, heeft een groot effect op de mensen die het eten. Als we kijken hoe dit werkt in onze retraitecentra waar jaarlijks veel mensen en die de maaltijden erg waarderen, komen, dan komt dat niet zozeer door de bijzondere ingrediënten of de bijzondere kookkunst van degenen die de maaltijd maken (hoewel die best goed is), maar voornamelijk door de liefde, aandacht en de tijd die genomen wordt om de maaltijd te maken.

Als je voedsel tot spiritueel voedsel wil transformeren, zal je tijd moeten vrij maken, liefde moeten voelen en zuivere aandacht moeten hebben voor de producten, het recept, het keukengerei en de uiteindelijke maaltijd. Dat maakt het verschil. Een kleine oefening kan hierbij misschien helpen: neem, als je gaat koken ook even tijd om de ingrediënten te bekijken en te voelen. Er gaat al zoveel schoonheid van de ingrediënten uit. Meestal beginnen we meteen met snijden, wassen en koken, zonder dat we werkelijk even contact hebben gemaakt met de verschillende producten. Producten die ons door de aarde zijn gegeven en die getransformeerd worden tot gezond voedsel waardoor wij in staat zijn en blijven om ons werk en onze taak in het leven uit te voeren. Daar mag best wat meer aandacht en liefde voor zijn.

Aandacht voor de kwaliteit van het voedsel is belangrijk, maar zuivere en liefdevolle aandacht transformeert zelfs de meest eenvoudige maaltijd tot spiritueel voedsel. Kook met liefde en aandacht, neem de tijd voor dit prachtige proces en ervaar de uitwerking bij jezelf en bij de mensen waarvoor je de maaltijd gemaakt hebt.

Wil je reageren? Stuur dan een mailtje naar: info@filosofieenmeditatie.nl

 

Spirituele disciplines tijdens de (gedeeltelijke) lockdown

/in /door

De lockdowns en de maatregelen ter beheersing van de corona-epidemie raken ons diep. Duidelijk is dat niet alleen corona schadelijk is voor ons lichaam. Kwetsbare mensen een behoorlijke kans hebben om te overlijden aan dit virus, maar het raakt ook andere aspecten van ons welbevinden.

De mensen voelen zich in hun vrijheid beperkt en hebben minder sociale contacten. Het virus zet ons ‘normale’ leven behoorlijk op zijn kop.

Het is al lang bekend (en we kunnen het nu ook weer zien), dat deze veranderingen een negatieve invloed hebben op ons lichamelijk, geestelijk, sociaal en spiritueel leven. In deze blog vraag ik aandacht voor een paar ‘spirituele gevolgen’.

Menselijke ontwikkeling vraagt om een aantal (eenvoudige) disciplines. We moeten leren onze geest tot rust te brengen, onze aandacht te richten en ons ego mag minder dominant zijn. Meditatie, studie en concentratieoefeningen helpen en velen hebben hier al jaren ervaring mee.

Nu ons leven zo verandert en onze routines worden verstoord zien we dat meer en meer mensen moeite hebben om hun disciplines op orde te houden. Meditatie vol te houden wordt moeilijker en sombere gedachten en gevoelens nemen toe en hebben een verlammende uitwering .

Het is van het grootste belang om in balans te blijven en je te richten op ‘licht’. Hierbij drie praktische tips die je hopelijk kunnen helpen om in deze tijd op koers te blijven. Het zijn eenvoudige oefeningen, maar hun uitwerking is groot.

Tip 1: Hou je meditatie op orde

Ook als het ‘zitten’ niet gemakkelijk gaat en je snel afgeleid wordt, probeer tweemaal per dag te mediteren. Dit kan best wat korter dan je gebruikelijk doet, maar voel het ‘diepe zitten’ en de ‘diepe adembeweging’. Juist als er spanning is, zie je dat de adembeweging zich naar ‘boven’ verplaatst en dat de spanning in schouders en nek toeneemt. Het tweemaal per dag (even) ‘diep zitten’ helpt je om ook gedurende de dag ‘laag’ te blijven. Dit zal je innerlijke rust en balans ten goede komen.

Tip 2: Weet waarom je ’s ochtends opstaat

Je kunt dit op een hele natuurlijke en ontspannen manier oefenen. Vraag je iedere dag af, wanneer je wakker wordt: ‘wat wordt er van mij vandaag verwacht?’ Zorg dat je een helder beeld hebt van dat wat de dag van je vraagt en pak je taak en werk licht op. Dit helpt je om op een lichte manier, efficiënt je werkt te doen.

Tip 3: gebruik de pauze- en stilteoefening

Wordt even stil voordat je aan een nieuwe taak begint en sluit de taak ook weer af door even heel stil te worden. Voel je voeten en de verbinding met de aarde, luister naar alle geluiden en ervaar hoe ze terugvallen in de stilte die er altijd is. Hou je adem laag en ontspan je lichaam. Dat is al voldoende. Je zal zien hoeveel energie je hiermee kunt bewaren en het helpt je om positief naar de dingen te kijken.

Er zijn nog veel meer oefeningen die je kan blijven doen, ook als je thuis moet werken en beperkt bent in je sociale bewegingen. De komende tijd zal ik er nog een paar behandelen.

Als je vragen hebt of ervaringen wilt delen, stuur mij dan een mailtje: info@filosofieenmeditatie.nl

Ik wens jullie sterkte in deze tijd en blijf op koers.

Events

Open studie- en meditatiebijenkomst (satsang)

/in /door

We leven in een moeilijk tijd. Het is zo belangrijk dat we ons blijven richten op licht en harmonie. Al vanaf de oudheid weten we dat meditatie een krachtig hulpmiddel is om ons op het licht dat er altijd is en ook in ons aanwezig is, te herinneren. Het niet zozeer dat we het licht moeten creëren, maar dat wij ons er weer bewust van worden.

Daarnaast is het bij elkaar komen en je richten op en stukje van de tijdloze en universele kennis een krachtig instrument om in verbinding te komen met je eigen kracht. Misschien denk je dat je eigen kracht of licht maar klein is, maar overweeg de uitspraak: ‘in een duistere nacht is ook een klein licht een helder baken.’ En vergeet ook deze oude uitspraak niet: ‘vuur is niet groot of klein, het heeft het vermogen om te branden’.

Tijdens deze bijeenkomsten zullen we kleine stukjes tekst bestuderen uit verschillende bronnen die ons helpen om in onze kracht te komen en te blijven. We zullen samen mediteren en ervaringen uitwisselen. Daarnaast luisteren we naar mooie muziek. Allemaal bedoeld om geest en ziel te voeden. Na afloop kunnen we nog informeel ervaringen uitwisselen en iets samen drinken.

Helene Jiwa-Boerrigter zal deze bijeenkomsten leiden.

Kosten: € 8,- per bijeenkomst en een vrijwillige bijdrage voor koffie/thee en drankje na afloop.

Koken met Rumi en yoga retraite

/in /door

Retraite ‘Koken met Rumi’

De volgelingen van de grote Perzische Dichter Rumi hebben een Orde, de Mevlevi, gesticht. Hierin neemt de keuken een centrale plaats in.  Als je tot deze Orde wilde toetreden, moest je eerst 1001 dagen in de keuken werken. Hier leerde je het ‘transformerende vuur van de keuken’ te beheersen. Je moest leren hoe je ‘ingrediënten en producten’ transformeerde tot voedsel. En voedsel moest vervolgens verder getransformeerd worden tot een ‘maaltijd’. Deze laatste transformatie vindt voornamelijk plaats door ‘zuivere, liefdevolle aandacht’.

Koken is een ’taal’; het is poëzie. Met een maaltijd kan je uitdrukken wat je maar moeilijk met woorden kunt zeggen. Deze week gaan we ontdekken hoe het ‘transformerende vuur van de keuken’ werkt en hoe ‘liefdevolle aandacht’ werkt. Verder is er tijd voor meditatie, rust, ontspanning en yoga.

Programma

Het programma is opgebouwd rond kooksessies in de ochtend en avond. Voor het ontbijt is er gelegenheid tot meditatie en yoga/lichaamswerk. Na het ontbijt is er een korte studie en lezen we enkele gedichten en teksten van Rumi. Aansluitend volgt de eerste kooksessie. Na de lunch is er tijd voor rust, wandelen en ontspanning. Aan het eind van de middag is er een tweede kooksessie, gevolgd door meditatie en diner. ’s Avonds kijken we gezamenlijk terug op de dag en kunnen we ervaringen met elkaar uitwisselen en lezen we nog enkele teksten van Rumi en zijn tijdgenoten. Aan het einde van de dag is er tijd om iets met elkaar te drinken en na te praten.

Kosten en accomodatie

Retraites zijn een kernactiviteit van de Stichting Filosofie en Meditatie. Ze worden begeleid door professionals die ‘pro deo’ hun diensten aanbieden omdat de Stichting een ideële grondslag en dus geen winstoogmerk heeft. Vrijwilligers helpen de kosten laag te houden, bijvoorbeeld door te koken.  Maar ook de deelnemers helpen dagelijks een uurtje mee met het zorg voor huis, tuin en keuken. Op deze manier kost de retraite slechts € 330, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in één- of tweepersoons kamers met eigen badkamer en wc.

Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam in het Noorden van Frankrijk, net over de Belgische grens. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald van het station van het nabij gelegen Couvin (België).

Kosten: € 330,- p.p.

Meer informatie: info@filosofieenmeditatie.nl

LET OP: AAN DEZE RETRAITE KUNNEN MAX. 10 MENSEN MEEDOEN

Zomerretraite

/in /door

Nieuwe retraites: zomerretraite.

Een retraite in het retraitecentrum Le Domaine St Antoine is een unieke ervaring. Tijdens deze retraites kan je heel goed ervaren waarom Le Domaine St Antoine zo bijzonder is. Het retraitecentrum is een plaats met vele ‘stille plekjes’. Ideaal om in alle rust ‘in je eigen spiegel’ te kijken.

Filosofie, meditatie en samen zorgen voor huis, tuin en bos

De filosofie van de SFM is gebaseerd op de Filosofie van de Eenheid: de gemeenschappelijke wortel die alle grote religies en levensbeschouwingen gemeen hebben. Tijdens deze retraite zijn er korte studies over deze filosofie. Daarnaast worden er praktische oefeningen gegeven die je kan oefenen tijdens de retraite en kan gebruiken in je dagelijks leven.

Meditatie neemt een centrale plaats in tijdens deze retraite. We beginnen de dag met meditatie (concentratie-meditatie) en ’s middags sluiten we het actieve deel van de dag ermee af. Daarnaast maak je kennis en kan je oefenen met de vidya-meditatie. Dit is een hele oude en praktische vorm van inzicht-meditatie. Voor veel mensen is dit nieuw. Tijdens de retraite kan je deze vorm van meditatie gemakkelijk leren of verder verdiepen.

Je kan je helemaal thuis voelen tijdens deze retraite. Daarom werken we ook 1-1,5 uur samen om het huis, de tuin en het bos mooi en schoon te houden. Je kan ook helpen bij de maaltijden als je dat wil.

Eén zijn met de natuur en genieten van stille plekjes

’s Middags is er tijd voor rust en ontspanning. Je zal voelen dat je hier één bent met de natuur en je kan genieten van de stilte, de bossen of de vele stille plekjes buiten en binnen de gebouwen. Daarnaast is ook plaats om te tekenen of te schilderen en er is een prachtige bibliotheek met spirituele geschriften uit Oost en West waar je kan lezen en schrijven.

In de middag organiseren we meditatieve wandelingen en één middag is er een kookworkshop. Hier kan je ervaren dat koken veel meer is dan een maaltijd bereiden. Het is een vorm van communicatie, het is muziek en er zijn veel parallellen met dans.

’s Avonds is er tijd om ervaringen uit te wisselen en na te praten. aan het einde van de dag drinken we een drankje op het terras of bij de openhaard.

Retraites zijn een kernactiviteit van de Stichting Filosofie en Meditatie

Ze worden begeleid door professionals, maar pro deo gegeven omdat de SFM een ideële grondslag en dus geen winstoogmerk heeft. Daarom werken we met vrijwilligers die meehelpen de kosten laag te houden, bijvoorbeeld door te koken, maar ook de deelnemers helpen dagelijks een uurtje mee met de verzorging. Zo is het mogelijk om de kosten van de retraite laag te houden: € 340 kosten, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in eenpersoons kamers met eigen badkamer/douche en wc.

Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald in het nabij gelegen Couvin (België).

Aan deze retraite kunnen max 18 deelnemers mee doen. Geef je dus snel op.

Voorjaarsretraite

/in /door

Nieuwe retraites: voorjaarsretraite.

Een retraite in het retraitecentrum Le Domaine St Antoine is een unieke ervaring. Tijdens deze retraites kan je heel goed ervaren waarom Le Domaine St Antoine zo bijzonder is. Het retraitecentrum is een plaats met vele ‘stille plekjes’. Ideaal om in alle rust ‘in je eigen spiegel’ te kijken.

Filosofie, meditatie en samen zorgen voor huis, tuin en bos

De filosofie van de SFM is gebaseerd op de Filosofie van de Eenheid: de gemeenschappelijke wortel die alle grote religies en levensbeschouwingen gemeen hebben. Tijdens deze retraite zijn er korte studies over deze filosofie. Daarnaast worden er praktische oefeningen gegeven die je kan oefenen tijdens de retraite en kan gebruiken in je dagelijks leven.

Meditatie neemt een centrale plaats in tijdens deze retraite. We beginnen de dag met meditatie (concentratie-meditatie) en ’s middags sluiten we het actieve deel van de dag ermee af. Daarnaast maak je kennis en kan je oefenen met de vidya-meditatie. Dit is een hele oude en praktische vorm van inzicht-meditatie. Voor veel mensen is dit nieuw. Tijdens de retraite kan je deze vorm van meditatie gemakkelijk leren of verder verdiepen.

Je kan je helemaal thuis voelen tijdens deze retraite. Daarom werken we ook 1-1,5 uur samen om het huis, de tuin en het bos mooi en schoon te houden. Je kan ook helpen bij de maaltijden als je dat wil.

Eén zijn met de natuur en genieten van stille plekjes

’s Middags is er tijd voor rust en ontspanning. Je zal voelen dat je hier één bent met de natuur en je kan genieten van de stilte, de bossen of de vele stille plekjes buiten en binnen de gebouwen. Daarnaast is ook plaats om te tekenen of te schilderen en er is een prachtige bibliotheek met spirituele geschriften uit Oost en West waar je kan lezen en schrijven.

In de middag organiseren we meditatieve wandelingen en één middag is er een kookworkshop. Hier kan je ervaren dat koken veel meer is dan een maaltijd bereiden. Het is een vorm van communicatie, het is muziek en er zijn veel parallellen met dans.

’s Avonds is er tijd om ervaringen uit te wisselen en na te praten. aan het einde van de dag drinken we een drankje op het terras of bij de openhaard.

Retraites zijn een kernactiviteit van de Stichting Filosofie en Meditatie

Ze worden begeleid door professionals, maar pro deo gegeven omdat de SFM een ideële grondslag en dus geen winstoogmerk heeft. Daarom werken we met vrijwilligers die meehelpen de kosten laag te houden, bijvoorbeeld door te koken, maar ook de deelnemers helpen dagelijks een uurtje mee met de verzorging. Zo is het mogelijk om de kosten van de retraite laag te houden: € 340 kosten, inclusief (vegetarische) maaltijden, drankjes en overnachting in eenpersoons kamers met eigen badkamer/douche en wc.

Het retraitecentrum is gelegen op ruim vier uur rijden van Amsterdam. Als je met de trein komt, kun je worden afgehaald in het nabij gelegen Couvin (België).

Aan deze retraite kunnen max 18 deelnemers mee doen. Geef je dus snel op.

Start Studiegroep ‘De Universele Kennis van de Upanishads’

/in /door
Vanaf maandagavond 11 oktober gaan we beginnen met een studie (en meditatie) groep met als thema: de Universele Kennis van de Upanishads. Deze oude Indiase geschriften bevatten een diepe kennis en helpen je om op een andere manier na te denken en te kijken naar de wereld. Binnen de Leerweg van de SFM, behoort deze studiegroep tot één van de belangrijkste.

De studies helpen je om zelf na te denken en door te dringen in de kennis die voorbij de oppervlakkig woorden en denkbeelden ligt. En ze leren je verder te kijken en dieper te mediteren. Het zal je verbazen wat er er allemaal nog meer valt te ontdekken. Echter, deze studiegroep leent zich niet goed voor videostudies. Interactie met elkaar is van het grootste belang om door te kunnen dringen in de mysterieuze wereld van de Upanishads.

Deze studiegroep is onderdeel van de Leerweg Filosofie en Meditatie die de SFM aanbiedt. Iedereen die aan de leerweg volgt is van harte uitgenodigd om aan deze studiegroep deel te nemen. Echter, ook belangstellenden die de Leerweg niet volgen, kunnen aan deze groep deelnemen. Voorkennis is niet vereist.

De bijeenkomsten zijn wekelijks (dit trimester 10 bijeenkomsten). Vanaf maandagavond 11 oktober van 20.00-21.30 uur in het Retraitecentrum de Cynham in Egmond aan den Hoef.

Kosten: Voor deze cursus (10 bijeenkomsten) wordt een donatie gevraagd van € 80,- en € 5,- per keer voor koffie/thee etc.

Online studies Inleiding in de Vidya-meditatie (deel 6)

/in , /door

Vidya-meditatie is een relatief onbekende vorm van meditatie die bijzonder behulpzaam is om zelf te leren nadenken en te onderzoeken. Het is niet moeilijk om te leren en het past goed bij onze Westerse manier van denken. Ze helpt je om verbinding te maken met de kennis die achter de woorden en denkbeelden gelegen is en leert je verder te kijken en verder te onderzoeken.

Vidya-meditatie komt uit de wereld der Upanishads (oude Indiase geschriften vol ‘verborgen’ kennis), maar je kan de vidya-meditatie heel goed gebruiken in je eigen leven.
Ze helpt je bij het maken van keuzes en het nemen van beslissingen. Ze helpt je ook bij het verwerken van verdriet en pijn. kortom: ze heeft je veel te bieden.
De metafoor van de ijsberg past goed bij de vidya-meditatie: slechts ca. 10% van de ijsberg is boven water, de rest zit onderwater. Zo is het ook met wat wij gewoonlijk waarnemen: we nemen slechts het ’topje van de ijsberg’ waar. Het ‘verhaal achter het verhaal’, blijft veelal verborgen. Leer verder te kijken. Als je dat wil, zijn deze studies iets voor jou.

Vanaf donderdag 21 oktober wordt 1x in de veertien dagen een online studie gegeven: ‘Inleiding in de Vidya-meditatie’ bedoeld om mensen te helpen deze methode goed te leren en te kunnen gebruiken in het dagelijks leven.

Als je mee wil doen, geef je op en je ontvangt voor iedere donderdag een link om mee te doen.

Kosten: voor de cursus (6 videostudies) vragen wij een donatie (indicatie € 40,-)

Donaties kan je overmaken naar:

ING: NL 79 INGB 0000 1917 25
t.n.v. Stichting Filosofie en Meditatie

Online studies Inleiding in de Vidya-meditatie (deel 5)

/in , /door

Vidya-meditatie is een relatief onbekende vorm van meditatie die bijzonder behulpzaam is om zelf te leren nadenken en te onderzoeken. Het is niet moeilijk om te leren en het past goed bij onze Westerse manier van denken. Ze helpt je om verbinding te maken met de kennis die achter de woorden en denkbeelden gelegen is en leert je verder te kijken en verder te onderzoeken.

Vidya-meditatie komt uit de wereld der Upanishads (oude Indiase geschriften vol ‘verborgen’ kennis), maar je kan de vidya-meditatie heel goed gebruiken in je eigen leven.
Ze helpt je bij het maken van keuzes en het nemen van beslissingen. Ze helpt je ook bij het verwerken van verdriet en pijn. kortom: ze heeft je veel te bieden.
De metafoor van de ijsberg past goed bij de vidya-meditatie: slechts ca. 10% van de ijsberg is boven water, de rest zit onderwater. Zo is het ook met wat wij gewoonlijk waarnemen: we nemen slechts het ’topje van de ijsberg’ waar. Het ‘verhaal achter het verhaal’, blijft veelal verborgen. Leer verder te kijken. Als je dat wil, zijn deze studies iets voor jou.

Vanaf donderdag 21 oktober wordt 1x in de veertien dagen een online studie gegeven: ‘Inleiding in de Vidya-meditatie’ bedoeld om mensen te helpen deze methode goed te leren en te kunnen gebruiken in het dagelijks leven.

Als je mee wil doen, geef je op en je ontvangt voor iedere donderdag een link om mee te doen.

Kosten: voor de cursus (6 videostudies) vragen wij een donatie (indicatie € 40,-)

Donaties kan je overmaken naar:

ING: NL 79 INGB 0000 1917 25
t.n.v. Stichting Filosofie en Meditatie

Online studies Inleiding in de Vidya-meditatie (deel 4)

/in , /door

Vidya-meditatie is een relatief onbekende vorm van meditatie die bijzonder behulpzaam is om zelf te leren nadenken en te onderzoeken. Het is niet moeilijk om te leren en het past goed bij onze Westerse manier van denken. Ze helpt je om verbinding te maken met de kennis die achter de woorden en denkbeelden gelegen is en leert je verder te kijken en verder te onderzoeken.

Vidya-meditatie komt uit de wereld der Upanishads (oude Indiase geschriften vol ‘verborgen’ kennis), maar je kan de vidya-meditatie heel goed gebruiken in je eigen leven.
Ze helpt je bij het maken van keuzes en het nemen van beslissingen. Ze helpt je ook bij het verwerken van verdriet en pijn. kortom: ze heeft je veel te bieden.
De metafoor van de ijsberg past goed bij de vidya-meditatie: slechts ca. 10% van de ijsberg is boven water, de rest zit onderwater. Zo is het ook met wat wij gewoonlijk waarnemen: we nemen slechts het ’topje van de ijsberg’ waar. Het ‘verhaal achter het verhaal’, blijft veelal verborgen. Leer verder te kijken. Als je dat wil, zijn deze studies iets voor jou.

Vanaf donderdag 21 oktober wordt 1x in de veertien dagen een  online studie gegeven: ‘Inleiding in de Vidya-meditatie’ bedoeld om mensen te helpen deze methode goed te leren en te kunnen gebruiken in het dagelijks leven.

Als je mee wil doen, geef je op en je ontvangt voor iedere donderdag een link om mee te doen.

Kosten: voor de cursus (6 videostudies) vragen wij een donatie (indicatie € 40,-)

Donaties kan je overmaken naar:

ING: NL 79 INGB 0000 1917 25
t.n.v. Stichting Filosofie en Meditatie

Online studies Inleiding in de Vidya-meditatie (deel 3)

/in , /door

Vidya-meditatie is een relatief onbekende vorm van meditatie die bijzonder behulpzaam is om zelf te leren nadenken en te onderzoeken. Het is niet moeilijk om te leren en het past goed bij onze Westerse manier van denken. Ze helpt je om verbinding te maken met de kennis die achter de woorden en denkbeelden gelegen is en leert je verder te kijken en verder te onderzoeken.

Vidya-meditatie komt uit de wereld der Upanishads (oude Indiase geschriften vol ‘verborgen’ kennis), maar je kan de vidya-meditatie heel goed gebruiken in je eigen leven.
Ze helpt je bij het maken van keuzes en het nemen van beslissingen. Ze helpt je ook bij het verwerken van verdriet en pijn. kortom: ze heeft je veel te bieden.
De metafoor van de ijsberg past goed bij de vidya-meditatie: slechts ca. 10% van de ijsberg is boven water, de rest zit onderwater. Zo is het ook met wat wij gewoonlijk waarnemen: we nemen slechts het ’topje van de ijsberg’ waar. Het ‘verhaal achter het verhaal’, blijft veelal verborgen. Leer verder te kijken. Als je dat wil, zijn deze studies iets voor jou.

Vanaf donderdag 21 oktober wordt 1x in de veertien dagen een online studie gegeven: ‘Inleiding in de Vidya-meditatie’ bedoeld om mensen te helpen deze methode goed te leren en te kunnen gebruiken in het dagelijks leven.

Als je mee wil doen, geef je op en je ontvangt voor iedere donderdag een link om mee te doen.

Kosten: voor de cursus (6 videostudies) vragen wij een donatie (indicatie € 40,-)

Donaties kan je overmaken naar:

ING: NL 79 INGB 0000 1917 25
t.n.v. Stichting Filosofie en Meditatie

Online studies Inleiding in de Vidya-meditatie (deel 2)

/in , /door

Vidya-meditatie is een relatief onbekende vorm van meditatie die bijzonder behulpzaam is om zelf te leren nadenken en te onderzoeken. Het is niet moeilijk om te leren en het past goed bij onze Westerse manier van denken. Ze helpt je om verbinding te maken met de kennis die achter de woorden en denkbeelden gelegen is en leert je verder te kijken en verder te onderzoeken.

Vidya-meditatie komt uit de wereld der Upanishads (oude Indiase geschriften vol ‘verborgen’ kennis), maar je kan de vidya-meditatie heel goed gebruiken in je eigen leven.
Ze helpt je bij het maken van keuzes en het nemen van beslissingen. Ze helpt je ook bij het verwerken van verdriet en pijn. kortom: ze heeft je veel te bieden.
De metafoor van de ijsberg past goed bij de vidya-meditatie: slechts ca. 10% van de ijsberg is boven water, de rest zit onderwater. Zo is het ook met wat wij gewoonlijk waarnemen: we nemen slechts het ’topje van de ijsberg’ waar. Het ‘verhaal achter het verhaal’, blijft veelal verborgen. Leer verder te kijken. Als je dat wil, zijn deze studies iets voor jou.

Vanaf donderdag 21 oktober wordt 1x in de veertien dagen een  online studie gegeven: ‘Inleiding in de Vidya-meditatie’ bedoeld om mensen te helpen deze methode goed te leren en te kunnen gebruiken in het dagelijks leven.

Als je mee wil doen, geef je op en je ontvangt voor iedere donderdag een link om mee te doen.

Kosten: voor de cursus (6 videostudies) vragen wij een donatie (indicatie € 40,-)

Donaties kan je overmaken naar:

ING: NL 79 INGB 0000 1917 25
t.n.v. Stichting Filosofie en Meditatie

Portfolio items